Đợt bùng phát thứ ba của đại dịch COVID-19 đã thúc đẩy nhu cầu vận chuyển thực phẩm ở Thái Lan tăng mạnh. Thị trường dự kiến sẽ tăng trưởng hai con số mỗi năm, từ 68,8 tỷ Baht (tương đương 2,2 tỷ USD) vào năm 2020 lên hơn 74 tỷ Baht vào năm 2021 và dự kiến lên tới 99 tỷ Baht vào năm 2024, theo Euromonitor.
Ngoài các công ty nước ngoài lớn như Grab, Gojek, Food Panda và LineMan, còn có những công ty địa phương mới tham gia như: Robinhood, thuộc sở hữu của ngân hàng cho vay lớn nhất Thái Lan - Ngân hàng Thương mại Siam; và TrueFood, một chi nhánh của tập đoàn nông nghiệp và thực phẩm lớn nhất Thái Lan - CP Group.
Tuy nhiên, chưa có công ty nào thu được lợi nhuận.
Ngay bây giờ, chính phủ đã vào cuộc để giới hạn phí xử lý nhằm bảo vệ các nhà hàng vừa và nhỏ.
Một nhà phân tích tại Trung tâm Nghiên cứu Kasikorn cho biết: "Trong tương lai gần, chúng tôi có thể thấy sự hợp nhất giữa các dịch vụ hiện có để cắt giảm chi phí và tồn tại. Nó giống như những gì chúng tôi đã thấy ở các quốc gia khác".
Nhiều nhà cung cấp thực phẩm đã phải sử dụng đến bán hàng trực tuyến trong bối cảnh đại dịch COVID-19 khi chính phủ nước này áp dụng các lệnh giãn cách xã hội. Nhưng các khoản phí cao mà các công ty giao đồ ăn thu đã làm giảm tỷ suất lợi nhuận.
“Điều đó ảnh hưởng đến nhiều nhà hàng vừa và nhỏ cũng như những người bán thức ăn đường phố, hầu hết là những người có thu nhập thấp hơn ... và đó là lý do tại sao chính phủ phải vào cuộc,” một quan chức cấp cao tại Bộ Nội thương Bộ Thương mại cho biết.
Bộ Thương mại đã yêu cầu các công ty giao thực phẩm hợp tác và giảm tỷ lệ hoa hồng của họ từ 30% xuống 35% xuống 25% để mang lại lợi nhuận tốt hơn cho các nhà cung cấp thực phẩm. Các công ty lớn, bao gồm Grab và Gojek, không thể từ chối yêu cầu này.
"Để giúp giảm chi phí cho các thương gia của chúng tôi, Gojek sẽ giảm phí hoa hồng trong suốt tháng 6, không giới hạn đơn đặt hàng mỗi tháng", Gojek cho biết trong một tuyên bố. Các công ty khác cũng tuân theo.
Một quan chức cấp cao của Bộ Thương mại cho biết, làn sóng COVID-19 thứ ba kéo dài hơn dự kiến có nghĩa là chính phủ muốn các công ty giao thực phẩm giữ mức phí thấp hơn cho đến cuối năm nay.
Để đối phó với mức phí thấp hơn, các công ty giao đồ ăn đã cố gắng tồn tại bằng cách cắt giảm khoảng 20% đến 30% phí trả cho người giao hàng. Điều này đã gây ra sự tức giận giữa các tài xế, họ cho rằng thu nhập của họ đã giảm tới 50%, chỉ còn khoảng 500 baht (tương đương 16 USD) mỗi ngày.
"Điều đó hoàn toàn không công bằng và đó là lý do tại sao chúng tôi cần phải phản đối", Anukul Ratkula, một người tài xế 30 tuổi, người đã tham gia Freedom Riders Union, tổ chức kết nối khoảng 300 tài xế cho các dịch vụ giao đồ ăn trên khắp đất nước.
Anukul cho biết các cuộc biểu tình kéo dài từ hàng chục tài xế tập trung để đình công tại các thành phố lớn yêu cầu phải thanh toán mức lương cao hơn. Tiền trả cho nhân viên là khoản chi lớn nhất cho dịch vụ giao đồ ăn.
Một nhà phân tích tại Asia Plus cho biết: "Họ không thể cắt giảm người đi ... bởi vì nếu không có người giao đồ sẽ ảnh hưởng đến lượng chuyến giao vào và gây thiệt hại cho doanh nghiệp. Vì vậy, những gì họ có thể làm bây giờ là tung ra nhiều chương trình khuyến mãi hơn để thu hút người tiêu dùng và tạo ra một nền kinh tế có quy mô để giúp bù đắp chi phí gia tăng".
Với sự cạnh tranh gay gắt và chi phí gia tăng, Grab, Gojek, Food Panda và LineMan đã lỗ tổng công hơn 4 tỷ baht vào năm 2019, theo dữ liệu từ Bộ Phát triển Kinh doanh cho biết.
Ngành giao hàng thực phẩm ở Thái Lan là một thị trường đầy hứa hẹn, nhưng các nhà khai thác sẽ tiếp tục đối mặt với một cuộc chiến khó khăn khi tỷ suất lợi nhuận vẫn thấp và các chi phí vẫn tăng cao.
Bảo Bảo (Theo Nikkei Asia)
