Ngành công nghiệp game sẽ giúp Việt Nam có những bước phát triển đột phá

Ngành game có cơ hội trở thành một ngành xuất khẩu có giá trị cao

Tại Diễn đàn quốc gia ngành game Việt năm 2023 tổ chức tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) mới đây,  ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia nhấn mạnh, chuyển đổi số và ngành công nghiệp game là 1 trong 8 lĩnh vực trọng tâm sẽ giúp Việt Nam có những bước phát triển đột phá, góp phần vào mô hình đổi mới sáng tạo.

Năm 2022, thế giới có gần 3,2 tỉ người chơi game và doanh thu ngành game đạt 182,9 tỉ USD, cao gấp gần 7 lần ngành công nghiệp âm nhạc toàn cầu (26,2 tỉ USD) và gấp đôi ngành công nghiệp điện ảnh (77 tỉ USD). Tính đến hết năm 2023, doanh thu ước đạt 187,7 tỉ USD; trong đó game di động chiếm 50% với 92,6 tỉ USD (Theo Newzoo).

Ngay cả tại một quốc gia có làn sóng văn hóa K-pop phát triển mạnh như Hàn Quốc, doanh thu ngành game cũng đạt 7,4 tỉ USD năm 2022, gấp 6 lần ngành điện ảnh và tới 46 lần ngành công nghiệp âm nhạc.

Một điều khá thú vị là khu vực MENA-3 ( bao gồm Saudi Arabia, UAE và Ai Cập) cũng đang nhận định game có thể tạo ra nguồn lợi nhuận khổng lồ đủ sức thay thế dầu mỏ trong tương lai. Doanh thu game tại thị trường này đạt 1,76 tỉ USD vào năm 2022 và dự kiến sẽ tăng thêm 1 tỉ USD sau 4 năm nữa, theo Niko Partners. Tháng 4 năm nay, Savvy Games - công ty thuộc sở hữu của quỹ đầu tư công Arabia Saudi, đã đồng ý mua lại công ty sản xuất trò chơi di động đình đám Scopely (Mỹ) với giá lên đến 4,9 tỉ USD. Đây là một trong những thương vụ mua lại ngành game lớn nhất trong lịch sử.

Châu Á-Thái Bình Dương hiện là khu vực trọng tâm phát triển ngành game với 85,8 tỉ USD doanh thu và gần 1,8 tỉ người chơi game. "49% các thương vụ đầu tư vào ngành game là ở khu vực châu Á, tương ứng 50% giá trị thương vụ toàn cầu, và con số này đang không ngừng tăng lên" – Ông Jin Oh, Đại diện quỹ đầu tư BITKRAFT Ventures nhận định.

Trong đó, Đông Nam Á với lợi thế dân số trẻ, năng động, thích ứng công nghệ cao, chi phí nhân lực hợp lý, hạ tầng internet ổn định đang có tốc độ tăng trưởng ngành game di động đứng top 2 thế giới, dự báo đạt 7,4% giai đoạn 2022-2025, so với mức trung bình toàn cầu là 3%.

Riêng ở Việt Nam, trong 10 năm qua, ngành công nghiệp game Việt Nam có những bước tiến vượt bậc. Điều này được thể hiện qua doanh thu ngành game Việt Nam đã vượt 500 triệu USD và đứng thứ 5 tại Đông Nam Á, hơn một nửa dân số Việt Nam tiếp cận giải trí với sản phẩm game.

Với những cột mốc phát triển quan trọng, ngành game có cơ hội trở thành một ngành xuất khẩu có giá trị cao, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao dựa trên đổi mới sáng tạo của khoa học kỹ thuật, nâng cao vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Một số trở ngại đối với ngành game hiện nay

Tuy nhiên, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử, (Bộ TT&TT) cho biết, ngành game Việt Nam hiện nay đang gặp một số trở ngại "lực cản" phát triển của ngành này.

Lực cản đầu tiên là ngành game đang bị phân mảng giữa sản xuất game và phát hành game. Có một nghịch lý là nhà sản xuất game Việt Nam thì bán cho nước ngoài chơi, còn người Việt Nam lại mua game của nước ngoài để chơi, dẫn đến thực tế 88% game phát hành ở Việt Nam hiện nay là game ở nước ngoài. Còn các nhân tài của Việt Nam thì "ẩn mình" trong bóng tối.

Cũng theo đại diện Bộ TT&TT, mặc dù ngành game rất phù hợp trong nhiều lĩnh vực của cách mạng công nghiệp 4.0 và có thể dễ dàng thu ngoại tệ nhưng ngành game hiện nay lại nhận sự định kiến từ xã hội, như ngành game là tệ nạn, là ngành không đáng tự hào.

"Những người đi học ngành game cũng còn tâm lý e ngại vì định kiến, người làm trong ngành cũng e ngại, do đó nguồn nhân lực ngành này đang thiếu hụt", ông Lê Quang Tự Do cho biết.

Còn theo ông Vũ Quốc Huy, thời gian qua có vài doanh nghiệp game phát triển nhanh, nhưng xét toàn ngành thì vẫn chậm. Vì Việt Nam chưa hình thành một hệ sinh thái game thực sự, các công ty không đi cùng nhau, nên không tận dụng được lợi thế của nhau. Kỹ sư công nghệ giỏi làm game, thì thiếu kinh nghiệm phát hành, nên khó tiếp cận đông đảo người dùng. Trong khi đó, nhà phát hành có kinh nghiệm thì không tìm được nhiều game Việt chất lượng.

Tạo đà để thúc đẩy ngành game phát triển

Để thúc đẩy ngành game phát triển, ông Lê Quang Tự Do cho biết: “Bộ Thông tin và Truyền thông đã đứng ra lập liên minh game để cùng nhau hỗ trợ, thúc đẩy ngành game phát triển"

Theo lãnh đạo Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử, vấn đề mấu chốt nhất là tập hợp được 2 mảng về sản xuất và phát hành, khi đó sẽ tạo được sức mạnh phát triển ngành này.

Hiện nay, Bộ TT&TT bắt đầu triển khai một chương trình "game hub" theo mô mình doanh nghiệp lớn có thế mạnh về phát hành sẽ hợp tác với doanh nghiệp nhỏ nhưng có thế mạnh về sản xuất để bổ trợ nhau. Chương trình này dự kiến kết nối các studio nhỏ với các công ty game lớn.

Kết nối thứ 2 của chương trình là kết nối các công ty game ở nước ngoài với công ty game Việt Nam để cùng đầu tư.

Kết nối thứ 3 là kết nối giữa các quỹ với các nhà sản xuất game cần vốn để hợp tác.

"Thông quan các game hub này, các quỹ đầu tư sẽ yên tâm đầu tư vì đây là những dự án có thẩm định, có sự quản lý của cơ quan nhà nước. Dự kiến, tháng 12 tới, chương trình này sẽ bắt đầu công bố và triển khai trong năm 2024", ông Lê Quang Tự Do cho biết.

Còn theo ông Nguyễn Đình Khánh, nhà sáng lập, kiêm Giám đốc điều hành Wolffun Game, Nhà nước cần sớm có chính sách ưu đãi thuế, ưu đãi vốn khởi nghiệp nhiều hơn cho ngành game. Đây là điều mong mỏi của các studio sản xuất game đã đề xuất từ lâu, nhưng chưa có nhiều chuyển biến tích cực.

Trong khi đó, ở một khía cạnh khác, ông Lã Xuân Thắng, Giám đốc phát hành trò chơi trực tuyến VNG cho biết, Malaysia, Indonesia và Singapore đều có 3 yếu tố dẫn đến thành công của ngành game, gồm sự hỗ trợ từ chính phủ, sự hợp tác mạnh mẽ của hiệp hội ngành game và sự sôi nổi của cộng đồng lập trình game. Hy vọng Việt Nam cũng sẽ sớm có được những cú hích tương tự để tạo thị trường cởi mở và thuận lợi cho các doanh nghiệp game phát huy sáng tạo.

Tú Anh (t/h)