Tỉnh Lào Cai hiện có diện tích trồng sắn bình quân hàng năm hơn 6.000 ha, với tổng sản lượng đạt trên 90.000 tấn, tập trung chủ yếu tại các huyện Bảo Yên, Văn Bàn, Bát Xát và Bảo Thắng. Tuy nhiên, giá sắn đã tăng cao từ năm 2022 - 2023, khiến người dân trong tỉnh sản xuất sắn ồ ạt và xâm lấn vào diện tích đất quy hoạch cho các cây trồng khác. Thị trường xuất khẩu sắn lát và tinh bột sắn của Lào Cai hiện hoàn toàn phụ thuộc vào Trung Quốc, dẫn đến giá cả bấp bênh và không ổn định.
Trồng sắn còn gây cạn kiệt dinh dưỡng trong đất, đặc biệt là trên đất dốc, làm tăng nguy cơ xói mòn và suy thoái đất. Để sản xuất sắn bền vững và hiệu quả hơn, Sở NN-PTNT Lào Cai đã đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện một số biện pháp cụ thể:
Trước hết, cần xây dựng kế hoạch trồng sắn phù hợp, theo hướng canh tác bền vững để bảo vệ đất đai và chống xói mòn. Các biện pháp kỹ thuật nên bao gồm làm đất tối thiểu, tạo băng chắn chống xói mòn, trồng luân canh với các cây ngắn ngày như đậu đỗ, lạc, vừng, và trồng xen sắn trong các vườn cây lâu năm hoặc cây lâm nghiệp khi cây còn nhỏ. Những biện pháp này giúp giảm sâu bệnh hại, giữ ẩm và nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
Thứ hai, cần kiểm soát chặt chẽ diện tích trồng sắn theo quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất nông nghiệp tại địa phương, tránh phát triển cây sắn theo hướng tự phát. Không nên chặt phá rừng và cây lâu năm để trồng sắn; thay vào đó, ưu tiên phát triển các cây trồng chủ lực và hình thành vùng sản xuất ổn định.
Thứ ba, cần tuyên truyền và hướng dẫn người dân không mở rộng diện tích trồng sắn ồ ạt, điều này có thể dẫn đến dư thừa sản phẩm, giá bán thấp và hiệu quả không cao. Đề nghị chuyển đổi diện tích trồng sắn sang các cây trồng có giá trị kinh tế cao, đặc biệt là các cây trồng chủ lực.
Thứ tư, tăng cường công tác quản lý giống và phòng trừ sâu bệnh. Cần kiểm tra thường xuyên và áp dụng các biện pháp phòng trừ kịp thời đối với các sâu bệnh như bệnh chổi rồng, rệp sáp, nhện đỏ, và khảm lá sắn. Khuyến cáo người dân sử dụng giống sạch bệnh và kháng bệnh, không dùng hom sắn ở những vùng đã bị nhiễm bệnh, và tổ chức tiêu hủy đúng kỹ thuật nếu có nhiễm bệnh nặng.
Cuối cùng, cần quản lý và giám sát các tổ chức, cá nhân chế biến sắn trên địa bàn. Tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp và hợp tác xã chế biến sắn tham gia liên kết tiêu thụ sản phẩm, đầu tư vào thâm canh vùng nguyên liệu sắn để nâng cao năng suất và hiệu quả sử dụng đất. Các nhà máy và cơ sở chế biến cần đầu tư nâng cấp dây chuyền, áp dụng công nghệ tiên tiến, và xử lý chất thải để sản xuất các sản phẩm an toàn, chất lượng và có giá trị cao hơn.
Ngọc Lợi