Lạm phát là mối quan tâm hàng đầu những tháng cuối năm 2022

Nhóm chuyên gia phân tích đến từ Chứng khoán VNDirect tỏ ra thận trọng khi cho rằng, chỉ số giá lương thực, thực phẩm có thể tăng tốc. Theo đó, nhu cầu tiêu dùng phục hồi cùng chi phí đầu vào tăng cao đã đẩy giá thịt lợn, thịt gà và rau quả tăng lên trong thời gian gần đây.

Thứ nữa, giá nhiên liệu tăng gây áp lực lên chi phí vận tải và logistic. VNDirect cho rằng giá xăng dầu toàn cầu sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao và không thể sớm hạ nhiệt do xung đột Nga - Ukraine đang kéo dài. Điều này khiến các doanh nghiệp kinh doanh vận tải hàng hóa và vận tải hành khách phải tăng giá cước trong thời gian tới để bù đắp chi phí.

Bên cạnh đó, giá nguyên vật liệu cao kéo chi phí sản xuất hàng tiêu dùng trong nước tăng. Do nhu cầu tiêu dùng sẽ tiếp tục cải thiện trong nửa cuối 2022, các công ty sản xuất có thể tăng giá bán để bù đắp chi phí đầu vào, điều không thực hiện được trong quý trước do nhu cầu tiêu dùng thấp.

"Do đó, chúng tôi cho rằng lạm phát sẽ tăng trong những tháng tới và dự báo CPI trong 6 tháng cuối năm sẽ bình quân ở mức 4,5% so với cùng kỳ", báo cáo VNDirect nêu.

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính), cho rằng, tình sức ép lạm phát cuối năm nay sẽ giảm dần và không căng thẳng như đầu năm. Ông Thịnh lý giải, nhiều quốc gia đã thực hiện nâng lãi suất và các biện pháp để kìm giữ lạm phát nên sự phục hồi và phát triển kinh tế bị chậm lại.

Nhiều nước đang bắt đầu phục hồi kinh tế, nhu cầu về nguyên nhiên vật liệu, về vật tư, linh phụ kiện và hàng hóa sẽ còn tiếp tục tăng cao; xung đột Nga - Ukraine cũng là nhân tố đẩy giá xăng dầu và nhiều mặt hàng tiếp tục ở mức cao, thúc đẩy lạm phát tăng lên. Tuy nhiên, xung đột đã xảy ra 4 tháng nay và chỉ ở mức độ giới hạn, giá dầu thô thế giới đã xác lập mức cao quanh mốc 110 - 120 USD/thùng và ít có khả năng tăng cao hơn, thậm chí có thể hạ thấp do tăng nguồn cung từ Venezuela, Iran.

Giá nguyên vật liệu đầu vào cơ bản đã ổn định. Sức ép lạm phát do tăng giá đầu vào trong các tháng cuối năm không lớn như 6 tháng đầu năm.

Một số mặt hàng nguyên nhiên vật liệu nhập khẩu cho đầu vào của sản xuất tại Việt Nam như sắt thép, đồng, nhôm, thức ăn chăn nuôi, phân bón... đã tăng giá mạnh trong giai đoạn trước, nhưng sang 6 tháng cuối năm 2022 mức tăng sẽ thấp hơn nhiều.

Việt Nam đang là một quốc gia xuất khẩu lương thực, thực phẩm lớn của thế giới. Sức ép lạm phát từ tăng giá lương thực, thực phẩm sẽ thấp hơn nhiều quốc gia khác, thậm chí còn được bù đắp bởi sự gia tăng giá trị kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy, hải sản.

"Với các yếu tố nêu trên, tôi cho rằng, sức ép lạm phát cuối năm có thể giảm dần. Bên cạnh đó, triển vọng cho tăng trưởng kinh tế cuối năm rất lớn, sẽ tạo đà để Chính phủ thực hiện mục tiêu về các cân đối lớn của nền kinh tế", ông Thịnh nhận định.

Bà Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá, Tổng cục Thống kê, cho rằng, áp lực lạm phát những tháng cuối năm là rất lớn. Nếu không có những giải pháp nhanh chóng, kịp thời và đồng bộ, mục tiêu kiểm soát lạm phát 4% như đề ra sẽ trở nên rất thách thức.

Theo bà Oanh, áp lực lạm phát do giá nguyên nhiên vật liệu trên thế giới đang ở mức cao mà Việt Nam là nước phải nhập khẩu khá nhiều nguyên liệu phục vụ sản xuất nên việc nhập khẩu nguyên liệu với mức giá cao sẽ ảnh hưởng đến chi phí, giá thành, tạo áp lực cho sản xuất của doanh nghiệp và từ đó đẩy giá hàng hóa tiêu dùng trong nước tăng lên, tạo áp lực cho lạm phát toàn nền kinh tế. Đặc biệt là giá xăng dầu có nhiều biến động sẽ tác động đến mặt bằng giá nhiều hàng hóa quan trọng như vật tư nông nghiệp, vật liệu xây dựng, vận tải.

Bên cạnh đó, giá lương thực, thực phẩm có khả năng tăng trong các tháng cuối năm, nhất là khi dịch đã được kiểm soát và nhu cầu tiêu dùng của người dân đang trở lại như thời gian trước khi đại dịch diễn ra.

Nhu cầu tiêu dùng hàng hóa trong dân được dự báo sẽ tăng mạnh, các hoạt động dịch vụ cũng sẽ tăng cao như các hoạt động du lịch, vui chơi, giải trí, ăn uống ngoài gia đình, từ đó sẽ đẩy giá cả hàng hóa và dịch vụ lên cao và tạo áp lực lên lạm phát.

"Chúng tôi cũng đánh giá việc đạt được 4% theo mục tiêu lạm phát mà Quốc hội đề ra trong năm nay là một thách thức rất lớn", bà Oanh cho hay.

TS Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho rằng, trong kinh tế bao giờ cũng có sự đánh đổi, nếu tăng trưởng năm nay trên 6,5% và lạm phát trên dưới 4% thì đã là kỳ tích thành công. Nếu chúng ta dùng giải pháp quá thắt chặt để kiểm chế lạm phát dưới 4% thì sẽ cản trở sự phục hồi của nền kinh tế, các gói hỗ trợ của chúng ta sẽ kém hiệu quả. Điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, nới lỏng một cách thận trọng nhằm duy trì ổn định lãi suất và tỷ giá sẽ hỗ trợ DN phục hồi, đồng thời không tạo thêm sức ép lên tình trạng lạm phát.

Thanh Hà

NHNN: Vừa kiểm soát tác động lạm phát thực tế, vừa ổn định tỷ giá