Hai năm trước, vào tháng 5 năm 2021, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã công bố một báo cáo mang tính bước ngoặt về tiến trình chuyển đổi sang năng lượng sạch. Trong báo cáo đó, IEA tuyên bố rằng không cần thiết phải thăm dò dầu khí mới, bởi vì các nguồn năng lượng thay thế đang nhanh chóng được sử dụng. Tuy nhiên, thời gian qua đã chứng kiến sự biến động và thách thức đáng kể trong quá trình chuyển đổi này.
Một trong những ngành năng lượng nổi bật là năng lượng gió ở Châu Âu và Mỹ. Chi phí nguyên liệu thô và phát triển dự án đã tăng cao, đặt ra câu hỏi về khả năng lợi nhuận của các dự án điện gió mà không có sự hỗ trợ từ chính phủ. Các nhà phát triển năng lượng gió đang kêu gọi tăng cường trợ cấp để đảm bảo bền vững của ngành này.
Năng lượng mặt trời đang hoạt động tốt hơn, nhưng cũng đối mặt với các thách thức. Giá rẻ của năng lượng mặt trời hiện nay là kết quả chủ yếu từ việc sử dụng tấm pin năng lượng mặt trời giá rẻ của Trung Quốc. Các nhà sản xuất bảng điều khiển châu Âu đang phản đối điều này vì họ không thể cạnh tranh về giá với Trung Quốc.
Trong lĩnh vực xe điện, tình hình cũng không kém phần phức tạp. Ở Mỹ, xe điện đang tràn lan, trong khi ở châu Âu, sự cạnh tranh từ các xe điện giá rẻ của Trung Quốc đang gây áp lực lớn đối với các nhà sản xuất ô tô địa phương. Cuộc chiến thương mại có thể trở nên cần thiết để bảo vệ ngành công nghiệp địa phương, nhưng vấn đề giá cả vẫn là một thách thức lớn.
Ngoài ra, ngành máy bơm nhiệt, một ngành dẫn đầu trong quá trình chuyển đổi, cũng đối mặt với những khó khăn. Việc cấm khí fluoride trong tủ lạnh và máy bơm nhiệt tại EU đã gây ra tranh cãi và phản đối từ phía ngành công nghiệp.
Mở rộng lưới điện để đáp ứng nhu cầu nguồn điện phân tán cũng là một thách thức lớn. IEA lưu ý rằng cần phải mở rộng khoảng 2 triệu km lưới truyền tải và phân phối điện mỗi năm cho đến năm 2030. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi đầu tư lớn và đối mặt với thách thức về giấy phép và chi phí.
Trong khi IEA và nhiều tổ chức khác tăng cường tầm nhìn chuyển đổi của họ, nhiều chính trị gia ở châu Âu đã thay đổi quan điểm về việc đưa ra các cam kết cụ thể trong quá trình chuyển đổi năng lượng. Sự thay đổi này đặt ra câu hỏi về chi phí thực sự của quá trình chuyển đổi và tầm quan trọng của việc đối phó với nó.
Sự biến động và thách thức trong quá trình chuyển đổi năng lượng là rất rõ ràng. Chi phí, cơ cấu thị trường, và thách thức chính trị đang tạo ra một bức tranh phức tạp về cuộc chuyển đổi này. Việc hiểu rõ các khía cạnh này là quan trọng để đảm bảo một quá trình chuyển đổi năng lượng hiệu quả và bền vững trong tương lai.
Phương Hà t/h