GDP có thể đạt thấp hơn so với mục tiêu trong Quý I/2021

Với mức suy giảm này, nếu hoàn thành các mục tiêu tăng trưởng các quý sau theo Nghị quyết 01, tăng trưởng cả năm 2021 ước đạt 6,37%, đạt mục tiêu Quốc hội đề ra (6%), nhưng thấp hơn mục tiêu tăng trưởng tại Nghị quyết 01 (6,5%).

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, ngay lúc này cần khẩn trương, quyết liệt triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, qua đó phấn đấu đạt mục tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 và giai đoạn 2021 - 2025.

Trong báo cáo trình Chính phủ tháng 1/2021, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đề xuất ưu tiên tập trung phòng chống, kiểm soát tốt dịch bệnh để bảo đảm sức khỏe của người dân, hạn chế tối đa tác động đến nền kinh tế; khẩn trương sàng lọc, truy vết trên diện rộng và thực hiện nghiêm việc cách ly, khoanh vùng, không để dịch lây lan rộng; đẩy mạnh tuyên truyền, chủ động công khai thông tin chính xác, kịp thời, bảo đảm ổn định tâm lý, niềm tin trong nhân dân, tạo sự đồng lòng, chung tay chống dịch của chính quyền các cấp và cả hệ thống chính trị…

Cùng với đó, đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế qua "cỗ xe tam mã" gồm: đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng.  

Cụ thể, ngành tài chính, ngân hàng tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa, tiền tệ mở rộng hợp lý để ổn định kinh tế vĩ mô, kích thích tăng trưởng kinh tế; triệt để tiết kiệm các khoản chi chưa thật cần thiết, nhất là chi thường xuyên, giảm tối đa kinh phí hội nghị, công tác.

Bên cạnh đó, dành nguồn lực cho các hoạt động chống dịch và đầu tư phát triển; duy trì mặt bằng lãi suất hợp lý, nâng cao chất lượng tín dụng, tập trung tín dụng vào các lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.

Ngoài ra, đánh giá kỹ dư địa của chính sách tiền tệ, tài khóa để xây dựng các chính sách hỗ trợ cho các đối tượng còn gặp khó khăn do tác động bởi dịch COVID-19, đặc biệt là ngành dịch vụ, du lịch, vận tải. 

Đồng thời, theo dõi sát tình hình trong nước và quốc tế để kịp thời nắm bắt thông tin, chủ động phân tích, dự báo và xây dựng các kịch bản, biện pháp ứng phó hiệu quả trước những biến động và vấn đề phát sinh.

Ngoài việc chú trọng phát triển thị trường trong nước theo chiều sâu, cải thiện môi trường kinh doanh và bảo đảm lao động, Bộ Công Thương khẩn trương nghiên cứu, triển khai các chính sách kích thích tiêu dùng trong nước; nâng cao tính kết nối giữa sản xuất với thị trường theo chuỗi cung ứng, xây dựng thương hiệu hàng hóa Việt Nam; đẩy mạnh phát triển hệ thống phân phối gắn với Cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam" để tạo đầu ra bền vững cho các doanh nghiệp sản xuất.

Bộ Công Thương cần hoàn thiện thể chế, tạo thuận lợi để phát triển thương mại điện tử, ứng dụng thanh toán điện tử; hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu mở rộng thị trường đầu ra qua hình thức thương mại điện tử xuyên biên giới; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để thúc đẩy quản lý theo chuỗi, tạo điều kiện thuận lợi truy xuất nguồn gốc.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đề xuất tiếp tục hoàn thiện, nâng cao chất lượng thể chế, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng, thuận lợi. Thực hiện đầy đủ, nhất quán và hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra tại Nghị quyết 02/NQ-CP về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2021; rà soát sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật; tập trung tháo gỡ khó khăn của các doanh nghiệp phát sinh từ cơ chế, chính sách để giải phóng các nguồn lực cho phát triển.

Đặc biệt, các địa phương chuẩn bị thủ tục phê duyệt Quyết định đầu tư, dự toán, thiết kế… của các dự án, công trình lớn, trọng yếu, có tác động lan tỏa, đặc biệt là hạ tầng giao thông và năng lượng; tạo điều kiện để có thể triển khai ngay sau khi kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 được thông qua.

Về những khuyến nghị chính sách phục hồi và tăng tốc nền kinh tế trong bối cảnh mới, PGS. TS. Phạm Thế Anh, Kinh tế trưởng, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng: Kịch bản tăng trưởng vẫn hoàn toàn phụ thuộc vào kịch bản đã khống chế được bệnh dịch trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Trong kịch bản tích cực, kinh tế Việt Nam có thể đạt tới cấp độ tăng trưởng khoảng 5% nếu như Việt Nam có thể khống chế được dịch bệnh trong nước cũng như là dần đón nhận được dòng du lịch vào Việt Nam, các hoạt động giao thương và đầu tư trở lại bình thường bắt đầu vào quý III năm 2021. Còn trong kịch bản thận trọng hơn, nếu như Việt Nam vẫn phải đóng cửa đối với khách du lịch nước ngoài, và dòng vốn đầu tư, thương mại vẫn phải chịu ảnh hưởng ít nhiều bởi bệnh dịch trên thế giới do các thị trường chính của Việt Nam thực hiện các biện pháp cách ly, phong tỏa thì lúc đó tăng trưởng của Việt Nam có thể thấp hơn rất nhiều, có thể tác động chỉ trong khoảng từ 2 đến 3% trong năm như 2020. Và tôi vẫn kỳ vọng rằng, động lực tăng trưởng đến từ hai khu vực chính, đó là khu vực đầu tư công, xuất khẩu của Việt Nam vẫn đạt con số tích cực trong năm 2021. Chúng ta có thể kỳ vọng rằng, trong trường hợp thế giới vẫn còn đang vất vả, vẫn đang khốn đốn với đại dịch, chúng ta vẫn có thể đạt được mức tăng trưởng khoảng 2 đến 3%.

Ông Phạm Thế Anh cũng nhấn mạnh đối với cộng đồng doanh nghiệp: "Trong bối cảnh chúng ta đang cố gắng thực hiện mục tiêu kép, tôi cho rằng vai trò của chính sách vĩ mô quan trọng hơn. Bởi vì hiện nay, đối với doanh nghiệp, trong điều kiện bệnh dịch đang diễn ra phức tạp, các yếu tố khách quan không thể kiểm soát được. Nhưng nếu như chính sách vĩ mô của mình hiện nay đang theo hướng hỗ trợ các doanh nghiệp, hỗ trợ nền kinh tế, nếu chúng ta không làm tốt, gây ra những bất ổn về bong bóng giá tài sản hay lạm phát, lúc đó thì khả năng hồi phục của nền kinh tế sẽ khó khăn hơn rất nhiều. Do vậy, trong mọi tình huống thì tôi cho là các chính sách vĩ mô của mình, thứ nhất là cần phải giữ được ổn định kinh tế vĩ mô, đặc biệt phải giữ được môi trường lạm phát và lãi suất thấp. Thứ hai là tiếp tục đẩy nhanh cải cách môi trường kinh doanh để khi bệnh dịch gần chấm dứt hoặc chấm dứt hoàn toàn thì sẽ tạo đà hồi phục rất nhanh cho khu vực doanh nghiệp".

Thu Hà