Thứ năm 10/07/2025 00:46
Hotline: 024.355.63.010
Bất động sản

Đường sắt muốn xây trung tâm thương mại: Câu hỏi đất vàng

12/10/2020 00:00
"Chính cách làm của ngành đường sắt hiện nay đang làm mất đi toàn bộ lợi thế của ngành đường sắt".

Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) vừa đưa ra kế hoạch hoạt động đến năm 2020, trong đó cho biết, sẽ hợp tác nâng cấp nhà ga kết hợp với thương mại, xây dựng siêu thị, cửa hàng tiện lợi, trung tâm thương mại để đa dạng hoá dịch vụ tại những ga thuộc các thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, TP HCM...

Ga Hà Nội. Ảnh: Kinh tế đô thị

Bình luận về đề xuất trên, GS.TS Đặng Đình Đào - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển, ĐH KTQD Hà Nội đánh giá đó là một biện pháp hay tuy nhiên, thực hiện thời điểm nào, thực hiện thế nào thì phải cân nhắc.

Trước hết, vị GS cho rằng, ngành đường sắt muốn làm thương mại, tăng thu nhập thì phải cải thiện chất lượng, nâng cao dịch vụ, tạo sự kết nối. Đây mới là yếu tố cần phải ưu tiên số 1 trong ngành đường sắt nếu muốn tồn tại và cạnh tranh được với những loại hình vận tải khác.

Từ nhận định trên, GS Đặng Đình Đào chỉ ra nhiều vấn đề chứng minh ngành đường sắt chưa nên xây trung tâm thương mại hay siêu thị trong các nhà ga.

Thứ nhất, xây dựng nhà ga hoành tráng, trung tâm thương mại kết hợp khu siêu thị mua sắm hiện đại, năng động phải đi cùng với nâng cấp cơ sở hạ tầng, tạo sự kết nối giữa nhà ga với các loại hình phương tiện vận tải khác trong khu vực, hạ giá thành các dịch vụ để cải thiện sản lượng.

"Muốn phát triển ngành đường sắt phải có tầm nhìn dài hơi chứ không chỉ xây mấy nhà ga hoành tráng. Xây trung tâm thương mại, siêu thị, mấy gian hàng bày bán đồ lưu niệm nhưng không có khách đến thì cũng không hiệu quả, không phát huy được tiềm năng của ngành đường sắt", GS Đặng Đình Đào nói rõ.

Thứ hai, muốn phát triển thương mại ngành đường sắt trở thành một ngành đa mục tiêu, đa lĩnh vực thì phải có cuộc cách mạng về nâng cấp hạ tầng, kỹ thuật, dịch vụ của ngành đường sắt từ khâu bán vé, giá vé cho tới các khâu phục vụ tại nhà ga.

Nếu không làm được việc này, đường sắt sẽ không thể thu hút được khách, không có khách vào ga thì ngành đường sắt xây trung tâm thương mại, siêu thị để phục vụ ai?

"Giá vé nhiều chuyến tàu hiện nay còn đắt hơn gấp 3 lần so với ô tô giường nằm cao cấp, thậm chí có chuyến giá vé còn cao hơn cả giá vé máy bay.

Trong khi đó, dịch vụ chạy tàu kém toàn diện từ máy móc, kỹ thuật cũ kỹ, lạc hậu cho tới các dịch vụ phục vụ sơ sài, thiếu thốn, thậm chí còn có tình trạng tranh thủ chụp giật, lợi dụng kiếm thêm tiền của khách gây thất vọng, mất niềm tin trong dư luận", vị GS nói.

Thứ ba, quản lý yếu kém, còn tồn tại tư duy bao cấp, không có kế hoạch cụ thể, tăng thu nhập bằng cách tranh thủ dịp lễ, Tết, ngày nghỉ để tăng giá vé tàu chứ không tăng thu nhập bằng tăng chất lượng, hay tăng dịch vụ... Như vậy là chưa đạt yêu cầu.

"Tôi thường xuyên đi trên các chuyến tàu từ Hà Nội về Quảng Bình, có những ngày đi cả trên toa hơn 60 ghế ngồi chỉ được 6-7 khách, với những toa giường nằm 6-7 ghế cũng chỉ được 1-2 hành khách trong khi lại có dấu hiệu găm vé, đợi dịp lễ, Tết, thứ 7, Chủ nhật bán ra để tăng giá vé, ép khách hàng.

Nếu cứ giữ thói quen làm ăn như vậy mà ngành đường sắt lại có ý định kêu gọi nhà đầu tư góp vốn xây trung tâm thương mại, siêu thị để phát triển thương mại thì nguy cơ thất bại là rất lớn", GS Đặng Đình Đào phân tích.

Thứ tư, đa số vị trí các ga lớn thuộc Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM đều là những vị trí đất vàng, đất kim cương, việc thu hút vốn đầu tư từ tư nhân nhưng lại thiếu cơ chế quản lý, giám sát, hợp đồng không rõ ràng, minh bạch thì rất dễ xảy ra nguy cơ đất vàng ga đường sắt sẽ thuộc về tay các nhà đầu tư tư nhân.

"Từ xây trung tâm thương mại, siêu thị sau đó vin vào lý do vắng khách, thua lỗ rồi xin chuyển đổi mục đích xây thành nhà cao tầng cho thuê, hoặc mua đi bán lại, rất nguy hiểm. Cuối cùng đất vàng của nhà nước lại trở thành vàng cho các nhà đầu tư.

Câu chuyện này từng xảy ra tại nhiều địa phương, ngành đường sắt phải thận trọng, không đi theo vết xe đổ đã từng xảy ra", vị GS phân tích.

Từ những phân tích trên, GS Đặng Đình Đào cho rằng, ngành đường sắt nên ưu tiên đầu tư, nâng cấp các dịch vụ, kỹ thuật, hạ tầng phục vụ hành khách trước hết, phải làm được tốt được những vấn đề cơ bản rồi mới tính tới chuyện phát triển các mô hình kinh doanh tại các nhà ga. Ở Châu Âu, việc quản lý hành lý của hành khách ngành đường sắt còn chặt chẽ, nghiêm ngặt, an toàn hơn cả ngành hàng không. Các dịch vụ đường sắt của Việt Nam cũng cần phải hướng tới những mục tiêu như vậy.

"Khi chưa tạo dựng được nền tảng cơ bản sẽ giống như người bước hụt cầu thang, bị ngã ngay lập tức", vị GS nói.

Theo vị GS, trong bối cảnh nền kinh tế hội nhập, kinh tế thương mại phát triển nhưng ngành đường sắt lại dường như đang đứng ngoài cuộc, bị bỏ lại phía sau.

"Chính cách làm của ngành đường sắt hiện nay đang làm mất đi toàn bộ lợi thế của ngành đường sắt. Nếu không thay đổi tư duy, đường sắt Việt Nam mãi ở thế lạc hậu", vị GS nói.

Lam Nguyễn

Tin bài khác
Tăng 30%/năm, giá căn hộ tại TP. Hồ Chí Minh đạt 82 triệu đồng/m2

Tăng 30%/năm, giá căn hộ tại TP. Hồ Chí Minh đạt 82 triệu đồng/m2

Thị trường căn hộ bán tại TP. Hồ Chí Minh đạt mức giá bình quân 82 triệu đồng/m2 thông thủy, tăng gần 30% trong vòng một năm qua; trong khi giá nhà đất ở mức 300 triệu đồng/m2.
Trung tâm thương mại TP. Hồ Chí Minh: Tăng tỷ lệ trống, dù ồ ạt các nhãn hàng Trung Quốc “đổ bộ”

Trung tâm thương mại TP. Hồ Chí Minh: Tăng tỷ lệ trống, dù ồ ạt các nhãn hàng Trung Quốc “đổ bộ”

Các chủ đầu tư trung tâm thương mại ở TP. Hồ Chí Minh hiện đang tái cơ cấu khách thuê, tập trung vào các thương hiệu lớn theo mô hình lifestyle, "one-stop shop".
Mở rộng cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Long Thành theo diện khẩn cấp

Mở rộng cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Long Thành theo diện khẩn cấp

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo đẩy nhanh dự án mở rộng cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Long Thành theo diện khẩn cấp, tổng mức đầu tư hơn 15.337 tỉ đồng, dự kiến khởi công vào 19/8/2025.
Khánh Hòa: Kêu gọi đầu tư khai thác du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng tại 2 khu rừng phòng hộ

Khánh Hòa: Kêu gọi đầu tư khai thác du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng tại 2 khu rừng phòng hộ

Ban Quản lý rừng phòng hộ Bắc và Nam Khánh Hòa vừa công bố kế hoạch cho thuê môi trường rừng để khai thác du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và giải trí tại hai khu vực này.
Hé mở quần thể Sun Elite City do Sun Group kiến tạo tại Hạ Long

Hé mở quần thể Sun Elite City do Sun Group kiến tạo tại Hạ Long

Kick-off Sun Elite City & Sun Centro Town tại Bãi Cháy thu hút 1.200 chuyên viên, khẳng định sức hút khu đô thị nghỉ dưỡng đẳng cấp nhất Hạ Long.
Đề xuất điều chỉnh bảng giá đất nông nghiệp TP. Hồ Chí Minh bằng 65–70% giá đất ở

Đề xuất điều chỉnh bảng giá đất nông nghiệp TP. Hồ Chí Minh bằng 65–70% giá đất ở

Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh vừa có văn bản gửi Chủ tịch UBND Thành phố kiến nghị điều chỉnh giá đất nông nghiệp trong Quyết định 79/2024 theo hướng tăng lên mức bằng 65–70% giá đất ở trong bảng giá đất.
Nhà ở là “hạ tầng mềm” định hình tương lai quốc gia?

Nhà ở là “hạ tầng mềm” định hình tương lai quốc gia?

Hơn 1,6 tỷ người thiếu nhà ở đạt chuẩn toàn cầu là cảnh báo đã đến lúc tái định vị nhà ở như hạ tầng quốc gia, ngang hàng giao thông, năng lượng, để phát triển đô thị bền vững.
Chính quyền hai cấp vận hành: Thị trường bất động sản phía Bắc bật đà tăng tốc

Chính quyền hai cấp vận hành: Thị trường bất động sản phía Bắc bật đà tăng tốc

Từ 1/7/2025, mô hình chính quyền hai cấp chính thức vận hành trên toàn quốc. Trong đó, việc hợp nhất Bắc Giang – Bắc Ninh không chỉ đánh dấu bước chuyển lớn về tổ chức bộ máy mà còn mở ra cơ hội phát triển thị trường bất động sản trong tương lai.
Đẩy nhanh mặt bằng dự án giao thông sau sáp nhập địa giới hành chính

Đẩy nhanh mặt bằng dự án giao thông sau sáp nhập địa giới hành chính

Việc sáp nhập đơn vị hành chính đang đặt ra nhiều vấn đề trong công tác giải phóng mặt bằng, đòi hỏi những giải pháp quyết liệt cho các dự án giao thông trọng điểm.
Đồng Nai hoàn thiện chính sách, khơi thông vốn thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội

Đồng Nai hoàn thiện chính sách, khơi thông vốn thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội

Trước nhu cầu ngày càng lớn của người dân, tỉnh Đồng Nai đang triển khai đồng bộ các giải pháp về chính sách và tín dụng nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.
Đề xuất bổ sung sân bay Măng Đen, Vân Phong vào quy hoạch hàng không quốc gia

Đề xuất bổ sung sân bay Măng Đen, Vân Phong vào quy hoạch hàng không quốc gia

Bộ Xây dựng vừa trình Thủ tướng phê duyệt điều chỉnh quy hoạch, bổ sung hai sân bay Măng Đen và Vân Phong, mở ra cơ hội đột phá kinh tế - xã hội cho các địa phương.
Chi phí xây dựng leo thang bất động sản bị tác động thế nào?

Chi phí xây dựng leo thang bất động sản bị tác động thế nào?

Báo cáo Savills Impacts chỉ rõ chi phí, tài chính và nhân lực đang ghìm ngành xây dựng. Chịu áp lực nhưng mở ra hướng đi bền vững cho thị trường bất động sản.
Sáp nhập địa giới là cơ hội cho doanh nghiệp bất động sản “bứt phá”

Sáp nhập địa giới là cơ hội cho doanh nghiệp bất động sản “bứt phá”

Việc sáp nhập địa giới hành chính mở ra kỷ nguyên mới cho bất động sản. Doanh nghiệp có cơ hội vàng tái cấu trúc, mở rộng quy mô dự án, kiến tạo đô thị đồng bộ.
Cơ hội vàng để quy hoạch thông minh sau sáp nhập địa giới hành chính

Cơ hội vàng để quy hoạch thông minh sau sáp nhập địa giới hành chính

Việc sáp nhập đơn vị hành chính và chuyển sang mô hình chính quyền hai cấp mở ra cơ hội vàng cho quy hoạch thông minh.
Hướng dẫn xác định giá bán, thuê mua nhà ở xã hội

Hướng dẫn xác định giá bán, thuê mua nhà ở xã hội

Quy định mới về nhà ở xã hội vừa ban hành hướng dẫn chi tiết xác định giá bán, thuê mua. Mục tiêu đảm bảo minh bạch, công bằng và quyền lợi người thu nhập thấp.