Thanh khoản thị trường cải thiện mạnh mẽ, lãi suất ngân hàng giảm đáng kể Ngân hàng “đua nhau” đi vay nóng NHNN: Thanh khoản căng thẳng cuối năm |
Vào ngày 11/12, lãi suất chào bình quân liên ngân hàng VND kỳ hạn qua đêm giao dịch ở mức 4,52%/năm, tăng mạnh 1,32 điểm phần trăm so với cuối tháng 11. Đây là mức tăng đáng chú ý trong bối cảnh nhu cầu thanh khoản trên thị trường tài chính đang gia tăng, đặc biệt trong tháng cuối năm. Dự báo lãi suất liên ngân hàng VND sẽ tiếp tục neo cao trong thời gian tới do thanh khoản thu hẹp và nhu cầu tín dụng tăng cao vào dịp cuối năm.
Lãi suất qua đêm kỳ hạn 1 tuần, 2 tuần và 1 tháng cũng có xu hướng tăng, với mức lần lượt là 4,65%, 4,78%, và 5,07%. Các chuyên gia tài chính cho rằng, sự gia tăng này phản ánh nhu cầu vốn lớn hơn từ các ngân hàng và các doanh nghiệp trong giai đoạn cuối năm, khi nhu cầu giải ngân vốn đầu tư công và tín dụng tăng tốc. Điều này đồng nghĩa với việc các ngân hàng thương mại sẽ phải tìm nguồn cung ứng vốn để đáp ứng nhu cầu tín dụng và chi trả các khoản nợ đáo hạn.
Trước tình hình này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã linh hoạt sử dụng nghiệp vụ OMO và tín phiếu để điều chỉnh thanh khoản. Trong tháng 11, NHNN đã phát hành 21,4 nghìn tỷ đồng tín phiếu và cho các ngân hàng vay 315 nghìn tỷ đồng thông qua nghiệp vụ OMO, đồng thời hút 124 nghìn tỷ đồng qua tín phiếu đáo hạn. Mặc dù vậy, nhu cầu vốn vẫn lớn, khiến thanh khoản trên thị trường liên ngân hàng tiếp tục có dấu hiệu căng thẳng.
Ngoài ra, NHNN cũng đã thực hiện một chiến lược linh hoạt để giảm áp lực thanh khoản, giúp giảm lãi suất qua đêm xuống mức 3,2% vào cuối tháng 11. Tuy nhiên, với dự báo lãi suất tín dụng tăng tốc vào cuối năm và khả năng đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, các chuyên gia cho rằng lãi suất liên ngân hàng sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao trong tháng 12. Điều này sẽ tác động trực tiếp đến các ngân hàng thương mại và người tiêu dùng, đặc biệt là đối với các khoản vay ngắn hạn.
Dự báo lãi suất liên ngân hàng tăng, tác động lớn đến thị trường tài chính (Ảnh: Minh họa) |
Tình hình phát hành trái phiếu và khối ngoại tham gia thị trường
Trong khi lãi suất liên ngân hàng tăng cao, thị trường trái phiếu chính phủ cũng không đứng ngoài sự biến động. Theo dữ liệu từ tháng 11, lượng phát hành trái phiếu chính phủ tiếp tục giảm trong tháng thứ ba liên tiếp, chỉ đạt 20,8 nghìn tỷ đồng, giảm 32,1% so với tháng trước. Nguyên nhân chính của sự sụt giảm này là do Kho bạc Nhà nước đã hoàn thành phần lớn kế hoạch phát hành trái phiếu cho năm 2024, với tỷ lệ hoàn thành lên đến 80,8% tính đến cuối tháng 11.
Bên cạnh đó, thu Ngân sách Nhà nước cũng vượt kế hoạch cả năm, đạt 106,3%, tạo điều kiện cho Kho bạc Nhà nước không cần phải đẩy mạnh phát hành trái phiếu. Tuy nhiên, dù lượng phát hành giảm, lợi suất trái phiếu chính phủ vẫn có sự điều chỉnh tăng nhẹ, đặc biệt đối với trái phiếu kỳ hạn 5 năm và 10 năm, lần lượt tăng 3 điểm cơ bản và 2 điểm cơ bản so với tháng trước.
Đặc biệt, trong tháng 11, khối ngoại đã quay trở lại mua ròng trên thị trường trái phiếu chính phủ với giá trị 147,3 tỷ đồng, sau khi bán ròng trong tháng 10. Đây là dấu hiệu tích cực, cho thấy sự quan tâm của các nhà đầu tư quốc tế đối với trái phiếu chính phủ Việt Nam, bất chấp áp lực từ lãi suất cao trong nước. Tính chung trong 11 tháng đầu năm 2024, khối ngoại đã mua ròng 811,6 tỷ đồng, trái ngược với mức bán ròng 4,6 nghìn tỷ đồng trong cùng kỳ năm trước.
Sự tham gia của khối ngoại trong bối cảnh này là tín hiệu tích cực đối với thị trường trái phiếu, khi họ tin tưởng vào sự ổn định và triển vọng của nền kinh tế Việt Nam. Các chuyên gia tài chính cho rằng, với việc Fed có thể tiếp tục cắt giảm lãi suất trong tháng 12, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ có thể giảm, tạo cơ hội cho các nhà đầu tư quốc tế tìm kiếm lợi suất hấp dẫn hơn tại các thị trường mới nổi, trong đó có Việt Nam.
Tuy nhiên, sự phục hồi của thị trường trái phiếu Việt Nam cũng phải đối mặt với một số yếu tố tiềm ẩn. Thứ nhất, nếu lãi suất liên ngân hàng tiếp tục duy trì ở mức cao, chi phí vốn sẽ gia tăng, ảnh hưởng đến khả năng chi trả lãi suất của các trái phiếu.
Thứ hai, việc thanh khoản tiếp tục thắt chặt trong giai đoạn cuối năm do nhu cầu vốn tăng cao sẽ tạo ra sự bất ổn trên thị trường. Do đó, các nhà đầu tư cần thận trọng và theo dõi sát diễn biến thị trường để có chiến lược đầu tư hợp lý.
Lãi suất liên ngân hàng VND và thị trường trái phiếu chính phủ đang đối mặt với nhiều yếu tố tác động từ nhu cầu thanh khoản, tín dụng, và các quyết định chính sách từ Ngân hàng Nhà nước. Dù có một số tín hiệu tích cực từ việc khối ngoại mua ròng trở lại, nhưng thị trường vẫn phải đối mặt với những rủi ro từ việc thanh khoản thắt chặt và tăng trưởng tín dụng đẩy mạnh vào cuối năm. Các nhà đầu tư cần theo dõi sát diễn biến để đưa ra các quyết định đầu tư thông minh và hiệu quả trong bối cảnh hiện tại.