Hai đô thị biển ở Bắc miền Trung là Cửa Lò (Nghệ An) và Sầm Sơn (Thanh Hóa) đều cùng xuất phát điểm từ những làng chài ven biển, nhưng Sầm Sơn đã lớn nhanh thành người khổng lồ, trở thành thành phố du lịch sôi động. Còn Cửa Lò đẹp, thơ mộng nhưng vẫn là thị xã nhỏ bé, đơn sơ, trầm mặc, như chìm đắm trong giấc ngủ dài.
Nói thị xã Cửa Lò nhỏ, bởi diện tích và dân số không đủ tiêu chí mới cấp huyện thị xã trực thuộc tỉnh. Khắc phục điều này, Nghệ An đã có quy hoạch mở rộng địa giới để tăng diện tích và dân số bằng việc sẽ sáp nhập 7 xã phía đông của huyện Nghi Lộc về Cửa Lò. Nói Cửa lò đẹp và thơ mộng, bởi Cửa Lò có bờ biển dài, thoải, nước trong, cát mịn. Phía Bắc có Lan Châu xinh đẹp và kỳ diệu: trở thành đảo khi triều dâng và thành bán đảo khi triều xuống. Phía cực Nam của Cửa Loc là cửa sông Lam long lanh sóng nước và là khu vực ẩm thực tươi ngon, bổ rẻ nổi tiếng. Phía đông ngoài khơi xa là Song Ngư Sơn huyền thoại gắn với nhân vật lịch sử Hoàng Tá Thốn và chùa đảo Ngư có giếng Ngọc linh thiêng. Đây còn là hòn đảo lập nhiều chiến công vang dội chống quân xâm lược trong chiều dài lịch sử giữ nước của dân tộc, thời kháng chiến chống Mỹ đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu AHLLVT. Hiện đảo Ngư là hòn đảo đang rất hấp dẫn Nhà đầu tư phát triển du lịch nghỉ dưỡng và du lịch tâm linh. Phía Tây Cửa Lò là vùng nông nghiệp nguyên sơ, làng nối làng ôm ấp tình người gừng cay muối mặn. Nói Cửa Lò đơn sơ trầm mặc bởi từ hàng chục năm trở thành đô thị tới nay, Cửa Lò vẫn trục đường Bình Minh nhỏ bé, những dự án dở dang, du lịch một mùa, ba phần tư thời gian còn lại trong năm vắng vẻ, một mình biển với lời ru của sóng. Khách du lịch đến với Cửa Lò những năm gần đây chủ yếu là khách nội tỉnh, khách ngoại tỉnh thưa dần, khách nước ngoài có chăng chỉ vài tỉnh sát biên giới của nước bạn Lào đầy tình nghĩa ghé về mỗi mùa hè chói chang nắng gió.
Không thể ngủ yên chở đợi, Cửa Lò phải bừng tỉnh. Đại lộ Vinh – Cửa Lò, trục động phát triển của Nghệ An đã thông tuyến giai đoạn một; cầu Cửa Hội Bắc qua cửa sông Lam nối hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh đã thông xe; quốc lộ ven biển đi qua Cửa Lò kết nối với Thanh Hóa và Hà Tĩnh đang được thông tuyến; những công trình phục vụ du lịch như tuyến cáp treo dài 3,5 km nối đất liền với đảo Song Ngư Sơn và khu vui chơi, giải trí Cửa Hội do Vingroup đầu tư đang sắp hoàn thành. Những hạ tầng giao thông và những công trình cáp treo ra biển, khu vui chơi, cùng với sân golf 18 lỗ ngay giữa trung tâm đô thị đã và đang tạo nên điểm nhấn du lịch là minh chứng Cửa Lò bừng tỉnh.
Cửa Lò bừng tỉnh còn được thể hiện sâu sắc trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thị xã Cửa Lò lần thứ VI, nhiệm kỳ 2020 – 2025 mới đây, thể hiện quyết tâm lớn mang ý nghĩa quyết định trong việc tiếp tục xây dựng Cửa Lò trở thành trung tâm du lịch và dịch vụ thương mại. Trong đó, du lịch là ngành đột phá, trụ cột, góp phần quan trọng đưa Nghệ An sớm trở thành trung tâm dịch vụ, du lịch của khu vực Bắc Trung bộ. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thị xã xác định: Phát triển kinh tế của thị xã Cửa Lò được gắn với 3 vùng kinh tế trọng điểm của tỉnh Nghệ An để Cửa Lò thành cực tăng trưởng kinh tế trọng điểm. Xây dựng và phát triển Cửa Lò kết nối với Vinh – Nam Đàn và các huyện khu vực Đông Nam, gắn với vùng kinh tế Nam Nghệ An - Bắc Hà Tĩnh, tạo nên bước đột phá. Phát huy tiềm năng, lợi thế của thị xã gắn với nguồn lực bên ngoài, nguồn lực từ đầu tư của tỉnh, của Trung ương, từ cộng đồng doanh nghiệp trong nước và quốc tế. Tích cực củng cố mối quan hệ hợp tác, liên kết với các thành phố, thị xã, các địa phương, đơn vị hoạt động du lịch trong tỉnh và cả nước.
Cửa Lò bừng tỉnh bởi ngoài việc phát triển thương mại, dịch vụ du lịch còn đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, xây dựng văn hóa, con người Cửa Lò thân thiện, mến khách, đồng thời đảy mạnh công tác đối ngoại, thu hút đầu tư, tập trung nguồn lực xây dựng hạ tầng kinh tế đồng bộ. Phát triển kinh tế song song với phát triển văn hóa – xã hội, bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu.
Cửa Lò bừng tỉnh bởi nơi đây còn được xác định là cửa mở của tỉnh Nghệ An hướng ra Biển Đông để khai thác tiềm năng, lợi thế biển, phát triển kinh tế đối ngoại với các nước trong khu vực và vùng Bắc Trung bộ, góp phần cho Nghệ An hội nhập ngày càng sâu và rộng với trong nước và quốc tế. Bằng nội lực của chính mình và sự quan tâm của tỉnh Nghệ An, làn sóng đầu tư mới sẽ đổ về Cửa Lò, đánh thức tiềm năng và lợi thế sẵn có của một đô thị biển vốn đang nguyên sơ trầm mặc.
Tô Lan