Công tác GPMB Cảng Hàng không Sa Pa- thành công từ nỗ lực của chính quyền và đồng thuận của người dân

Tạp chí Doanh nghiệp & Hội nhập đã có cuộc trao đổi với ông Trần Trọng Thông- Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Bảo Yên về thành công này.

PV: Được biết, tháng 10/2022, UBND tỉnh Lào Cai đã thành lập Ban Chỉ đạo “Chiến dịch cao điểm 90 ngày thực hiện công tác GPMB Khu tái định cư và Dự án Cảng Hàng không Sa Pa”. Tiếp đó, tháng 7/2023, UBND huyện Bảo Yên kích hoạt “Chiến dịch 60 ngày hỗ trợ di chuyển các hộ dân trong vùng dự án đến nơi ở mới”. Xin ông đánh giá khái quát những kết quả nổi bật và ý nghĩa từ hai chiến dịch này?

Ông Trần Trọng Thông: Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1773/QĐ-TTg ngày 21/10/2021 về việc phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án Cảng Hàng không Sa Pa- dự án trọng điểm có ý nghĩa quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Lào Cai giai đoạn 2021- 2030, UBND tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo và thành lập Ban chỉ đạo, Tổ giúp việc thực hiện “Chiến dịch cao điểm 90 ngày thực hiện công tác GPMB khu tái định cư và Dự án Cảng hàng không Sa Pa”. Theo đó, Huyện ủy, UBND huyện Bảo Yên đã thành lập Ban Chỉ đạo, Tổ công tác làm việc trực tiếp tại xã Cam Cọn, phân công nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng tới từng cán bộ để triển khai chiến dịch.

Sau 90 ngày đêm thực hiện, chiến dịch cao điểm đã đạt được nhiều kết quả tích cực như: Thu hồi 292,2 ha/295,2 ha, tương ứng 98,98% diện tích để thực hiện dự án giai đoạn 1; phê duyệt tổng kinh phí bồi thường GPMB cho hộ gia đình, cá nhân là 303,28 tỷ đồng, đã chi trả 290,6 tỷ đồng, đạt tỉ lệ giải ngân 95%; tổng số hộ đủ điều kiện giao đất tái định cư, đất ở có thu tiền sử dụng đất là 220 hộ và đã tổ chức bốc thăm và giao đất cho 218/220 hộ. Với chiến dịch 60 ngày, kết thúc ngày 31/8/2023, huyện Bảo Yên đã di dời được 120/205 hộ dân đến nơi ở mới, đạt 58,54% kế hoạch.

Huyện Bảo Yên quyết liệt triển khai hai chiến dịch nói trên đã góp phần đẩy nhanh tiến độ GPMB phục vụ dự án theo quy định của pháp luật; các cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ về đất, tài sản, cây cối hoa màu được phổ biến công khai, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân bị thu hồi đất. Qua các chiến dịch đã cho thấy sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong huyện trong việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác bồi thường, đặc biệt là sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân trong việc chấp hành chủ trương thu hồi đất của Nhà nước để thực hiện dự án.

Xin ông chia sẻ về tiến độ GPMB phục vụ dự án và việc ổn định đời sống cho người dân bị thu hồi đất tại Khu tái định cư đến thời điểm hiện tại. Việc triển khai xây dựng cơ sở hạ tầng Khu tái định cư được thực hiện như thế nào?

Dự án Cảng Hàng không Sa Pa có quy mô lớn, diện tích giai đoạn 1 là 295,2ha với hơn 300 hộ gia đình, cá nhân thuộc 6 thôn bản của xã Cam Cọn bị ảnh hưởng. Có thể nói, đến thời điểm này, công tác GPMB của dự án đã cơ bản hoàn thành và nhận được sự đồng thuận cao của nhân dân. Tuy nhiên, việc di chuyển cả cụm dân cư đến nơi ở mới không thể tránh khỏi một số vấn đề bất cập, trong đó có người dân không còn đất nông nghiệp để sản xuất.

Để đảm bảo quyền lợi của người dân khi di dời, UBND huyện Bảo Yên đã tập trung đôn đốc thi công hoàn thiện mặt bằng, cơ sở hạ tầng tại Khu tái định cư. Theo quy hoạch, Khu tái định cư được bố trí theo các phân khu phù hợp với tình hình thực tế thu hồi đất của từng nhóm đối tượng hộ gia đình. Trong Khu tái định cư có bố trí quỹ đất tái định canh để giao lại cho các hộ gia đình chính chủ (có đất ở và nhiều đất nông nghiệp bị thu hồi) phục vụ tái sản xuất. Trong quá trình thi công Dự án Khu tái định cư, tiếp thu ý kiến của nhân dân và tình hình thực tế, UBND huyện đã kiến nghị UBND tỉnh Lào Cai điều chỉnh, bổ sung các hạng mục để thi công phù hợp với thực tế.

Hiện, hệ thống đường giao thông, hệ thống điện, hệ thống nước sạch đã được đấu nối, còn hạng mục san gạt mặt bằng đang hoàn thiện theo hồ sơ điều chỉnh. Hiện hàng trăm hộ dân đã xây nhà ở mới khang trang tại Khu tái định cư và dọn đến ở để ổn định cuộc sống. Đối với một vài vấn đề người dân góp ý, UBND huyện tiếp tục tăng cường công tác chỉ đạo vận động nhân dân và nghiên cứu, đề xuất giải pháp phù hợp.

Theo ông yếu tố nào quyết định sự thành công của công tác GPMB phục vụ Dự án Cảng Hàng không Sa Pa?

Ngay từ khi triển khai thực hiện GPMB của dự án, UBND huyện Bảo Yên xác định công tác GPMB sẽ gặp những khó khăn nhất định bởi quy mô dự án lớn, phải di chuyển cả cụm dân cư. Để tạo sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân, UBND huyện đã tập trung chỉ đạo thực hiện công tác GPMB theo quy định của pháp luật, các cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ về đất, tài sản, cây cối hoa màu được phổ biến công khai theo quy định, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân khi thu hồi đất.

Công tác tuyên truyền pháp luật về đất đai được thực hiện thường xuyên, đa dạng trên các phương tiện thông đại chúng để người dân hiểu đúng, đủ chính sách pháp luật về công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư cũng như các chính sách quản lý về đất đai và các chính sách bồi thường, hỗ trợ khác. Qua đó gúp người dân nhận thức rõ lợi ích của dự án mang lại đối với đời sống và việc phát triển kinh tế- xã hội tại địa phương, bảo đảm phương án GPMB thực hiện đúng quy định. UBND huyện đã xây dựng bộ tài liệu tuyên truyền bao gồm 30 câu hỏi- đáp các quy định của pháp luật về đất đai, GPMB; hỗ trợ đền bù, tái định cư... với nội dung rõ ràng, chặt chẽ, dễ hiểu được phát đến từng hộ dân. Huyện cũng tổ chức gần 400 lượt cán bộ xuống cơ sở để vận động các hộ gia đình chấp hành các quy định của pháp luật, di dời đến nơi ở mới theo quy định. Chính quyền các cấp luôn chủ động đối thoại, giải quyết các kiến nghị của nhân dân kịp thời, tránh tạo điểm nóng, dư luận xã hội, đồng thời có biện pháp đảm bảo an ninh trật tự trong khu vực, đấu tranh, xử lý những đối tượng lôi kéo, xúi giục, kích động nhân dân. Cùng đó, kiên quyết xử lý đối với những hành vi vi phạm của cán bộ để tạo niềm tin trong nhân dân.

Tôi cho rằng, công tác GPMB là việc làm khó, phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của người dân và tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh, trật tự tại cơ sở. Dự án Cảng Hàng không Sa Pa có được thành công, bên cạnh chủ trương công khai, dân chủ, công bằng, minh bạch, khách quan là sự tập trung vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến địa phương nơi có dự án. Đặc biệt là vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, sự quản lý điều hành của chính quyền, sự vào cuộc của Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp để triển khai đồng bộ, nhất quán, kịp thời, nhất là trong công tác tuyên truyền vận động nhân dân.

Dự án Cảng Hàng không Sa Pa được đầu tư xây dựng tại xã Cam Cọn- địa phương có trên 65% là đồng bào dân tộc thiểu số (11 dân tộc anh em chung sống), đặc biệt trong vùng dự án có thôn Cam 1, Cam 2, Cam 3 gần như chiếm tỉ lệ 100% đồng bào dân tộc Dao, vì vậy, chúng tôi chọn phương cách tuyên truyền, vận động dễ hiểu để người dân tiếp cận chính sách pháp luật về công tác GPMB hiệu quả nhất. Để làm được điều này, đội ngũ cán bộ thực thi nhiệm vụ phải có đủ năng lực, trình độ, am hiểu phong tục tập quán của nhân dân, có tâm huyết, thái độ ứng xử tốt với nhân dân, nắm chắc từng đối tượng phải di dời và đặc biệt quan tâm đến lĩnh vực văn hóa truyền thống của từng nhóm đồng bào dân tộc.

Xin cảm ơn ông!

Thành Công- Ngọc Lợi (thực hiện)