Chương trình cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo của Việt Nam góp phần xóa đói giảm nghèo và phát triển bền vững

Toàn cảnh Hội nghị

Tham dự Hội nghị có Lãnh đạo và đại diện một số bộ, ngành, UBND, Sở Công Thương của 48 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tham gia Chương trình, Tập đoàn Điện lực Việt Nam; Đại sứ, Trưởng Đại diện Phái đoàn EU tại Việt Nam và đại diện một số tổ chức quốc tế, tổ chức tài chính quốc tế; tổ chức, cá nhân tham gia Chương trình.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho hay, điện khí hóa nông thôn là một trong những thành tựu quan trọng, nổi bật của Việt Nam; thành công trong việc cung cấp điện cho hơn 17 triệu hộ dân nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Tại khu vực nông thôn, tỷ lệ số hộ dân được sử dụng điện tính đến 31/12/2019 đạt 99,26%; chỉ còn khoảng 0,74% số hộ dân nông thôn chưa được tiếp cận điện.

 Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An

Chương trình cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo của Việt Nam không chỉ góp phần xóa đói giảm nghèo mà còn đóng góp vào phát triển bền vững cho khu vực nông thôn, miền núi, hải đảo. Chúng ta có thể thấy rất rõ hiệu quả của việc đưa điện về nông thôn qua sự thay đổi sâu sắc trong cuộc sống hằng ngày của người nông dân.

Từ việc giúp người dân thay đổi cơ cấu cây trồng, thay đổi quy mô và tập quán canh tác, chăn nuôi, tăng năng suất trồng trọt, và chế biến nông lâm sản, nâng cao thu nhập cho người dân khu vực nông thôn, điện cũng giúp cho các làng nghề truyền thống sử dụng công cụ máy móc thay thế sức người, phát huy sản phẩm cổ truyền và mở rộng ngành nghề mới...

Quyết định số 1740/QĐ-TTg ngày 13/12/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo giai đoạn 2016 – 2020 đặt mục tiêu cấp từ lưới điện quốc gia cho 17 xã chưa có điện; cấp điện khoảng 1.055.000 hộ dân trên địa bàn 9.890 thôn, bản.
Quyết định này đã phê duyệt nhu cầu vốn đầu tư khoảng 30.116 tỷ đồng; trong đó vốn ngân sách Trung ương khoảng 2.218 tỷ đồng, vốn ODA hỗ trợ không hoàn lại từ EU khoảng 2.525 tỷ đồng. Phần còn lại tiếp tục vận động vốn ODA, vốn vay ưu đãi khoảng 20.856 tỷ đồng. Vốn thu xếp từ ngân sách địa phương và EVN khoảng 4.518 tỷ đồng.

Chương trình đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Đó là, cấp điện cho 17/17 xã đạt 100%; số hộ dân được cấp điện là 204.737 hộ dân, cấp điện cho 5 đảo (Đảo Lý Sơn; Bạch Long Vỹ; Nhơn Châu; Cù Lao Chàm; đảo Trần và Cái Chiên). 

Theo Thứ trưởng Đặng Hoàng An, do những hạn chế về nguồn lực tài chính, huy động vốn ngân sách Trung ương cho chương trình chỉ đạt 4.743 tỷ đồng cùng với vốn đối ứng của các chủ đầu tư, đạt khoảng 18,5% tổng nhu cầu vốn, còn thiếu 81,5% tổng nhu cầu vốn,. Vì vậy, mục tiêu đến 2020 hầu hết số hộ dân nông thôn có điện chưa thực hiện được.

Cũng chia sẻ tại hội nghị, ông Bùi Quốc Hùng, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo – Bộ Công Thương cho biết, mục tiêu trong giai đoạn tới 2021-2025 sẽ cấp điện cho hầu hết các hộ dân nông thôn. Song nhu cầu vốn đầu tư còn thiếu khoảng hơn 26.000 tỷ đồng.

Tổng vốn là rất lớn, điến nay việc huy động vốn ngân sách cho chương trình gặp nhiều khó khăn, không đủ nguồn lực để đầu tư cấp điện cho vùng miền núi, hải đảo. Trong khi đó, nước ta trở thành nước có điều kiện kinh tế phát triển, không còn được tiếp cận các nguồn vốn ODA ưu đãi.

Vì vậy, Bộ Công Thương kiến nghị, Chính phủ báo cáo Quốc hội cân đối nợ công, ưu tiên để Chính phủ huy động các nguồn vốn vay ODA, vốn ưu đãi nước ngoài bổ sung ngân sách trung ương để thực hiện cấp phát kết hợp cho các chủ đầu tư vay lại triển khai Chương Trình.

Ông Bùi Quốc Hùng cho biết, hiện Bộ Công Thương đã trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định Đề xuất dự án Chương trình cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo sử dụng vốn vay ưu đãi của WB khoảng 360 triệu USD, vốn ADB khoảng 400 triệu USD,…

"Mong rằng, Chính phủ sớm phê duyệt các khoản vay này để triển khai Chương trình cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo. Ngoài ra, đối với các tỉnh được giao trực tiếp thực hiện dự án điện nông thôn, cần có kế hoạch cân đối vốn ngân sách địa phương hoặc huy động từ các nguồn khác trong tỉnh để có vốn đối ứng thực hiện, huy động các nguồn lực xã hội hóa.", ông Bùi Quốc Hùng đề xuất.

Gia Gia