Đề án đặt ra mục tiêu phát triển nhà ở xã hội và nhà ở cho công nhân với mức giá phù hợp với khả năng chi trả của các hộ gia đình thu nhập trung bình và thấp ở khu vực đô thị, cũng như của công nhân và người lao động trong các khu công nghiệp và khu chế xuất.
Chính phủ khuyến khích các tác nhân kinh tế tham gia vào việc xây dựng nhà ở, nhằm tạo điều kiện cho mọi người có chỗ ở theo cơ chế thị trường, đồng thời cung cấp chính sách hỗ trợ về nhà ở cho các đối tượng chính sách xã hội, người có thu nhập thấp và người nghèo gặp khó khăn về nhà ở. Mục tiêu của việc này là ổn định chính trị, đảm bảo an sinh xã hội và phát triển đô thị, nông thôn theo hướng văn minh, hiện đại.
Dự kiến đến năm 2030, tổng số căn hộ hoàn thành sẽ đạt khoảng 1.062.200 căn. Trong đó, trong giai đoạn 2021 - 2025, dự kiến hoàn thành khoảng 428.000 căn; trong giai đoạn 2025 - 2030, dự kiến hoàn thành khoảng 634.200 căn.
Do vậy, để đạt được mục tiêu phát triển nhà ở xã hội, cần sự hợp tác đa phương giữa Chính phủ, các tổ chức phi chính phủ, các tổ chức địa phương và các bên liên quan khác. Hợp tác này có thể bao gồm chia sẻ nguồn lực, kỹ thuật, kinh nghiệm và công nghệ, nhằm tạo ra các giải pháp sáng tạo và hiệu quả.
Ngoài ra, Chính phủ cần xem xét và đưa ra các chính sách hỗ trợ và khuyến khích phát triển nhà ở xã hội. Điều này có thể bao gồm việc cung cấp hỗ trợ tài chính, giảm thuế, đơn giản hóa quy trình phê duyệt, và đưa ra các chính sách ưu đãi cho các nhà đầu tư và nhà phát triển tham gia vào dự án nhà ở xã hội.
Một trong những thách thức lớn trong phát triển nhà ở xã hội là nguồn vốn. Chính phủ cần tìm kiếm các nguồn vốn bền vững từ các nguồn khác nhau như ngân hàng, tổ chức tài chính quốc tế, đầu tư trực tiếp từ các tổ chức tư nhân và sử dụng các nguồn vốn từ các nguồn thu khác như thuế và phí.
Đặc biệt, để đảm bảo việc phát triển nhà ở xã hội được thực hiện hiệu quả, cần đào tạo và nâng cao nhận thức cho các cán bộ và nhân viên liên quan. Điều này bao gồm việc cung cấp kiến thức về quản lý dự án, xây dựng, quản lý tài chính và quy định liên quan đến nhà ở xã hội.
Vậy nên, mục tiêu cuối cùng của phát triển nhà ở xã hội là cải thịện điều kiện sống của cộng đồng. Để đạt được điều này, cần tập trung vào việc xây dựng không chỉ những ngôi nhà chất lượng cao mà còn cơ sở hạ tầng, tiện ích công cộng và dịch vụ xã hội. Đồng thời, cần đảm bảo rằng cộng đồng được tham gia vào quá trình lên kế hoạch, thiết kế và quản lý nhà ở xã hội.
Để đạt được mục tiêu phát triển nhà ở xã hội đã đề ra, cần một chiến lược toàn diện và bền vững. Điều này đòi hỏi sự hợp tác đa phương, chính sách hỗ trợ, nguồn vốn bền vững, đào tạo và nâng cao nhận thức, cùng với việc tạo điều kiện sống tốt hơn cho cộng đồng. Chỉ khi các biện pháp này được thực hiện một cách hiệu quả và đồng bộ, chúng ta có thể đạt được mục tiêu phát triển nhà ở xã hội và mang lại lợi ích cho những người cần thiết nhất trong xã hội.
Ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc Công ty Bất động sản Lê Thành, cho rằng, còn nhiều khó khăn gặp phải trong quá trình triển khai dự án nhà ở xã hội. Vấn đề đầu tiên là việc điều chỉnh quy hoạch, mất rất nhiều thời gian để hoàn thiện khâu này. Như doanh nghiệp của ông mất tới 4 năm để đạt được sự chấp nhận cho việc điều chỉnh dự án từ 12 tầng lên 14 tầng.
Ông Nghĩa cũng lưu ý rằng, thủ tục thường mất rất nhiều thời gian, thậm chí có khi là 6 tháng mà không nhận được phản hồi. Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh về vấn đề lãi suất cho vay xây dựng nhà ở xã hội, hiện đang ở mức 14%, gần đây mới giảm xuống còn 12%. Mức lãi suất như vậy là quá cao và không phù hợp với dự án nhà ở xã hội.
Trong khi đó, theo ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), nhóm nguyên nhân chính ảnh hưởng đến sự phát triển của nhà ở xã hội, bao gồm cơ chế chính sách, quỹ đất, nguồn vốn, trình tự thủ tục đầu tư, và nguyên tắc xác định giá bán, đối tượng mua, thuê mua, cũng như vấn đề thanh tra, kiểm tra.
Ông Hưng khẳng định, những vấn đề này đã được Bộ Xây dựng tổng kết, đánh giá và điều chỉnh trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) dự kiến sẽ được Quốc hội thông qua trong kỳ họp tháng 10/2023. Các dự án nhà ở xã hội được Nhà nước ưu đãi trong tương lai sẽ được miễn tiền sử dụng đất mà không cần thực hiện thủ tục xác định giá đất. Ngoài ra, đối tượng được mua, thuê nhà ở xã hội sẽ chỉ tính thu nhập từ tiền lương, tiền công, không bao gồm tổng thu nhập như hiện nay...
An Nhiên