Thứ bảy 19/07/2025 11:10
Hotline: 024.355.63.010
Pháp luật

Không được xuất cảnh vì nợ thuế

12/10/2020 00:00
Đến sân bay làm thủ tục xuất cảnh, nhiều người tá hỏa với lý do không được xuất cảnh vì nợ thuế. Áp dụng hình thức cấm xuất cảnh vì nợ thuế hiện nay đang vướng nhiều cái sai…

Đến sân bay làm thủ tục đi nước ngoài, nhiều người tá hỏa khi bị lập biên bản dừng xuất cảnh - Ảnh: Lê Thị Thúy

Ngày 12-4-2019, ông H.V.H. làm thủ tục xuất cảnh du lịch Hong Kong tại sân bay Tân Sơn Nhất bỗng nhận được thông báo cấm xuất cảnh. Lý do: theo đề nghị của Chi cục Thuế (CCT) Q.8 (TP.HCM), Công ty N (do ông H. đứng tên trước đây) còn nợ thuế.

Không còn nợ vẫn bị cấm

16h ngày 17-3-2018, ông T.V.T. đến làm thủ tục xuất cảnh tại sân bay quốc tế Nội Bài để đi nước ngoài đàm phán ký kết hợp đồng cũng bị lập biên bản không cho xuất cảnh. Theo thông báo của CCT Q.12, TP.HCM, ông T. là người đại diện và cũng là chủ sở hữu Công ty TB và công ty này đang nợ thuế.

Ông P.P.V. cũng bị cấm xuất cảnh do Công ty T có trụ sở tại Q.8 do ông làm giám đốc đang nợ thuế. Bà N.T.H.T. - giám đốc, chủ sở hữu Công ty KT - cũng bị CCT Q.4 đề nghị cấm xuất cảnh do công ty còn nợ thuế.

Trường hợp của bà L.T.H.M. không còn nợ thuế vẫn bị cấm xuất cảnh. Bà M. từng đứng tên hộ kinh doanh tại Q.Bình Tân. Trước chuyến đi Hàn Quốc, bà đã đến CCT Q.Bình Tân xin giấy xác nhận không nợ thuế.

Cầm giấy xác nhận trong tay, đến sân bay trình cán bộ cửa khẩu vẫn không được xuất cảnh. Bà quay về CCT quận và Cục Quản lý xuất nhập cảnh mới hay: dù CCT Q.Bình Tân đã xác nhận không nợ thuế, đã gửi công văn này cho Cục Quản lý xuất nhập cảnh nhưng nơi này chưa cập nhật dữ liệu nên bà bị cấm xuất cảnh.

Sau đó, bà M. phải làm đủ thứ đơn từ giải trình và sau 7 ngày mới được giải tỏa lệnh cấm xuất cảnh. Hàng hóa mang theo chuyến đi hư hỏng, vé cũng bị hủy do hãng hàng không chỉ chấp nhận đổi chuyến trong 5 ngày.

Nhiều người khi đến sân bay làm thủ tục mới biết mình bị cấm xuất cảnh. Họ không được ai thông báo về việc mình bị cấm xuất cảnh. Kèm theo việc này là thiệt hại các kiểu.

Thẩm quyền thuộc về ai?

Cơ quan thuế vận dụng khoản 1c điều 47, khoản 1 điều 73 và khoản 1c điều 110 Luật doanh nghiệp để buộc chủ sở hữu, người đại diện doanh nghiệp chịu trách nhiệm về các khoản nợ thuế của doanh nghiệp.

Theo những quy định trên, chủ sở hữu chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp. Hiện nay nhiều CCT hiểu và áp dụng luật theo cách này không đúng đối tượng dẫn đến nhiều trường hợp bị cấm xuất cảnh oan.

Khoản 4 điều 21 nghị định 136/2007 quy định công dân Việt Nam chưa được xuất cảnh nếu đang có nghĩa vụ chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nghĩa vụ nộp thuế và những nghĩa vụ khác về tài chính.

Hiểu nôm na, người nào đang nợ thuế thì không được xuất cảnh. Thẩm quyền quyết định việc này là bộ trưởng hoặc chủ tịch ủy ban nhân dân cấp tỉnh, không thuộc ngành thuế.

Điều 53 Luật quản lý thuế và điều 40 nghị định 83/2013 quy định người Việt Nam xuất cảnh để định cư ở nước ngoài phải hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế. Cơ quan quản lý xuất nhập cảnh có trách nhiệm dừng việc xuất cảnh của cá nhân chưa hoàn thành nghĩa vụ theo thông báo của cơ quan quản lý thuế.

Cục Quản lý xuất nhập cảnh có trách nhiệm dừng việc xuất cảnh của cá nhân khi có thông báo (bằng văn bản hoặc thông tin điện tử) từ cơ quan thuế. Theo quy định này, thẩm quyền dừng xuất cảnh thuộc về cơ quan thuế.

Vì có sự khác nhau về quy định dừng xuất cảnh do nợ thuế, khi thực hiện sẽ áp dụng văn bản có hiệu lực pháp lý cao hơn hoặc văn bản được ban hành sau nếu cùng cơ quan ban hành.

Những trường hợp này phải áp dụng Luật quản lý thuế và nghị định 83/2013 chứ không thể áp dụng nghị định 136/2007 như cơ quan thuế đang làm. Người xuất cảnh không phải để định cư thì không được quyền áp dụng biện pháp cấm xuất cảnh đối với họ.

Chúng tôi hiểu, cá nhân xuất cảnh không phải định cư thì không được cấm họ xuất cảnh, chỉ được dừng xuất cảnh định cư khi họ chưa góp đủ vốn như đã cam kết cho doanh nghiệp, đồng thời cơ quan thuế phải chứng minh được việc nợ thuế này là do việc chưa góp đủ vốn đó.

Chỉ cấm xuất cảnh để định cư Những trường hợp bị nợ thuế, cơ quan thuế yêu cầu cấm xuất cảnh như trên áp dụng quy định nào cũng sai. Cá nhân nợ thuế chỉ bị cấm xuất cảnh khi mục đích xuất cảnh để định cư, còn các trường hợp xuất cảnh khác không được cấm.

Doanh nghiệp có tư cách pháp nhân nếu có nợ thuế cũng không được cấm xuất cảnh chủ sở hữu, người đại diện theo pháp luật, giám đốc.

Theo điều 74 Bộ luật dân sự (BLDS), pháp nhân có tài sản độc lập với tài sản của chủ sở hữu và nhân danh mình thực hiện quan hệ pháp luật.Theo điều 87, người của pháp nhân không chịu trách nhiệm dân sự thay cho pháp nhân đối với nghĩa vụ dân sự do pháp nhân xác lập, thực hiện.

Trong dự thảo Luật quản lý thuế sửa đổi, cơ quan soạn thảo đã "cài cắm" thêm trường hợp doanh nghiệp nợ thuế thì người đại diện theo pháp luật bị cấm xuất cảnh, tuy nhiên vẫn chỉ là xuất cảnh để định cư. Quy định này trái với nguyên tắc cơ bản của BLDS và làm ảnh hưởng đến môi trường đầu tư kinh doanh, cần được loại bỏ trong dự thảo Luật quản lý thuế mới.

Thẩm quyền đề nghị cấm xuất cảnh do nợ thuế không nên giao cho cơ quan thuế vì dễ phát sinh tiêu cực và bị lạm dụng, gây khó cho người dân, nên giao cho chủ tịch UBND cấp tỉnh như trong nghị định 136/2007.

Cần có sự liên thông giữa cơ quan thuế và cơ quan xuất nhập cảnh về việc xử lý thông tin cấm xuất cảnh người nợ thuế để giải quyết nhanh chóng, không thể làm theo cách thủ công, người dân phải làm nhiều thủ tục phiền phức như hiện nay.

Cơ quan soạn thảo Luật quản lý thuế mới nên làm rõ hơn những trường hợp bị cấm xuất cảnh do nợ thuế để việc áp dụng được thống nhất, tránh gây ra những phiền toái không đáng có cho người nộp thuế cũng như cơ quan thuế.

Luật sư Nguyễn Hoàng Hải

(Đoàn Luật sư TP.HCM)

Lê Thị Thủy

Tin bài khác
Hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà sẽ có chính sách hỗ trợ

Hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà sẽ có chính sách hỗ trợ

Bộ Công Thương vừa trình Thủ tướng Chính phủ dự thảo Quyết định về chính sách hỗ trợ hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ kèm hệ thống lưu trữ điện.
Nghị quyết 206/2025/QH15: Mở khóa điểm nghẽn pháp lý, tạo đột phá phát triển kinh tế

Nghị quyết 206/2025/QH15: Mở khóa điểm nghẽn pháp lý, tạo đột phá phát triển kinh tế

Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 206/2025/QH15 - cơ chế đặc biệt với mục tiêu xử lý những vướng mắc, khó khăn phát sinh từ các quy định pháp luật hiện hành đang cản trở tiến trình phát triển kinh tế - xã hội.
Thêm loạt chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ

Thêm loạt chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 205/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 111/2015/NĐ-CP về phát triển công nghiệp hỗ trợ.
Ban hành 6 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở

Ban hành 6 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở

Bộ Xây dựng vừa công bố 6 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở, trong đó có 3 thủ tục do cấp bộ thực hiện và 3 thủ tục do cấp tỉnh triển khai. Các thủ tục này tập trung vào hoạt động chấp thuận đầu tư, giao chủ đầu tư và điều chỉnh quyết định đối với các dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang và nhà ở xã hội.
Luật Hàng không sửa đổi: Tạo đột phá trong thu hút đầu tư và quản lý hạ tầng

Luật Hàng không sửa đổi: Tạo đột phá trong thu hút đầu tư và quản lý hạ tầng

Dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) được xây dựng theo hướng linh hoạt, tiệm cận mô hình quốc tế, nhằm khuyến khích mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư, trong khi vẫn giữ vai trò chủ đạo của doanh nghiệp nhà nước đối với lĩnh vực then chốt này.
Từ 18/8, quản lý mỹ phẩm theo chuẩn quốc tế

Từ 18/8, quản lý mỹ phẩm theo chuẩn quốc tế

Từ ngày 18/8/2025, theo Thông tư 34/2025/TT-BYT của Bộ Y tế, mỗi sản phẩm mỹ phẩm trước khi lưu hành tại thị trường Việt Nam bắt buộc phải có phiếu công bố riêng.
Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho hộ cá nhân kinh doanh chuyển đổi

Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho hộ cá nhân kinh doanh chuyển đổi

Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm đầu đối với doanh nghiệp thành lập từ hộ, cá nhân kinh doanh – động thái được kỳ vọng sẽ tạo đột phá trong lộ trình chuyển đổi hàng triệu hộ kinh doanh lên mô hình doanh nghiệp, góp phần thu hẹp khu vực kinh tế phi chính thức và mở rộng cơ sở thuế.
Bộ Tài chính đề xuất giảm mạnh mức truy thu tiền sử dụng đất

Bộ Tài chính đề xuất giảm mạnh mức truy thu tiền sử dụng đất

Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ dự thảo sửa đổi Nghị định nhằm giảm mức truy thu bổ sung tiền sử dụng đất từ 5,4% xuống 3,6% mỗi năm – hoặc thậm chí có thể bỏ hoàn toàn quy định này.
Đề xuất mới về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp

Đề xuất mới về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp

Tại dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã đề xuất quy định về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp.
Từ 1/8: Chính thức thu thuế VAT tự động với hàng giá trị thấp qua chuyển phát nhanh

Từ 1/8: Chính thức thu thuế VAT tự động với hàng giá trị thấp qua chuyển phát nhanh

Từ ngày 1/8/2025, Cục Hải quan chính thức áp dụng thuế giá trị gia tăng (VAT) tự động đối với hàng hóa giá trị thấp nhập khẩu qua dịch vụ chuyển phát nhanh, áp dụng cho mọi hình thức vận chuyển gồm đường hàng không, đường bộ và đường sắt.
Hà Nội đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp tái chế, tiến tới loại bỏ nhựa dùng một lần

Hà Nội đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp tái chế, tiến tới loại bỏ nhựa dùng một lần

UBND TP. Hà Nội vừa thông qua nhiều chính sách hỗ trợ mạnh mẽ cho các cá nhân, doanh nghiệp sản xuất sản phẩm tái chế từ nhựa, giấy, thủy tinh... sau thu gom.
Mua bán dữ liệu cá nhân có thể bị phạt tới 10 lần khoản thu, tối đa 3 tỷ đồng

Mua bán dữ liệu cá nhân có thể bị phạt tới 10 lần khoản thu, tối đa 3 tỷ đồng

Chiều 11/7, Văn phòng Chủ tịch nước đã tổ chức họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về các luật vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9. Trong số này có Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.
Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2025: Thêm đối tượng, điều chỉnh mạnh thuế suất

Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2025: Thêm đối tượng, điều chỉnh mạnh thuế suất

Một trong những điểm nhấn quan trọng của Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2025 là mở rộng đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, bổ sung mặt hàng nước giải khát có hàm lượng đường trên 5g/100ml theo tiêu chuẩn quốc gia.
Luật mới về quản lý vốn Nhà nước: Trao quyền, dẫn nguồn lực cho doanh nghiệp Nhà nước

Luật mới về quản lý vốn Nhà nước: Trao quyền, dẫn nguồn lực cho doanh nghiệp Nhà nước

Luật Quản lý và Đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp có hiệu lực từ ngày 1/8/2025 trao nhiều quyền tự chủ cho doanh nghiệp Nhà nước, từ chiến lược kinh doanh, quyết định đầu tư đến tiền lương, tiền thưởng.
Từ 1/1/2026, lương tối thiểu vùng sẽ tăng 7,2%

Từ 1/1/2026, lương tối thiểu vùng sẽ tăng 7,2%

Lương tối thiểu dự kiến tăng với mức 7,2%, tương ứng tăng từ 250.000 – 350.000 đồng, thực hiện từ ngày 1/1/2026, theo phương án được Hội đồng Tiền lương quốc gia thống nhất khuyến nghị với Chính phủ.