Thứ bảy 10/05/2025 03:31
Hotline: 024.355.63.010
Tài chính

Việt Nam là một trong những nước giảm lãi suất mạnh nhất trong khu vực

27/02/2021 09:24
Không nằm ngoài xu hướng chung, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có đến 3 lần liên tục điều chỉnh giảm đồng bộ các mức lãi suất với quy mô tương đối lớn.

Kết quả là lãi suất điều hành tại Việt Nam đã rớt về mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ qua. Cụ thể lãi suất tái cấp vốn từ mức 6%/năm xuống chỉ còn 4%/năm; lãi suất tái chiết khấu từ 4%/năm xuống còn 2.5%/năm; lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN với các ngân hàng giảm từ 7%/năm xuống mức 5%/năm, trong khi lãi suất chào mua giấy tờ có giá (GTCG) trên thị trường mở cũng có đến 3 lần giảm từ mức 4%/năm xuống còn 2,5%/năm.

Tương tự, mặt bằng lãi suất tiền gửi cũng giảm từ 1.1 - 1.3%/năm tùy kỳ hạn so với thời điểm đầu năm, hiện cũng nằm ở mức thấp nhất kể từ năm 2000 đến nay, trong khi trần lãi suất cho vay đối với các lĩnh vực ưu tiên cũng đang ở mức thấp nhất lịch sử tại 4.5%/ năm.

Lãi suất cho vay đối với các lĩnh vực khác dù giảm chậm hơn, nhưng theo NHNN dẫn chiếu số liệu từ Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), so với các nước có trình độ phát triển tương đồng, lãi suất cho vay bình quân của Việt Nam ở mức trung bình, hiện ở mức 7.8%/năm, thấp hơn lãi suất cho vay của Indonesia (9.41%/năm), Mông Cổ (16.92%/năm), Myanmar (14.5%/năm) và Ấn Độ (9.05%/năm).

Thanh khoản tiền đồng dồi dào nhờ hàng trăm nghìn tỷ đồng đã được bơm ra thông qua kênh mua ngoại tệ trải dài trong suốt năm qua, cộng với việc chào mua GTCG trên thị trường mở với khối lượng phù hợp và kịp thời, đã tạo điều kiện cho các ngân hàng giảm mạnh lãi suất theo định hướng của nhà điều hành.

Cụ thể nếu như những năm trước đây tăng trưởng cung tiền M2 thường thấp hơn đáng kể so với tăng trưởng tín dụng, có năm 2019 là cao hơn 1.8%, thì trong năm 2020 trước nhu cầu tín dụng suy yếu và những giải pháp cung ứng thanh khoản mạnh mẽ để hỗ trợ nền kinh tế, tăng trưởng cung tiền thường xuyên chênh lệch đáng kể so với tín dụng, mà số liệu kết thúc năm 2020 vừa qua cho thấy tăng trưởng cung tiền M2 cao hơn tăng trưởng tín dụng xấp xỉ 1.1%.

Dư địa đang hẹp dần

Trước các chính sách giảm mạnh lãi suất và bơm tiền trong năm vừa qua, đồng nghĩa với các công cụ để tăng thêm cường độ nới lỏng chính sách cho năm 2021 đang ngày càng hẹp dần. Thực tế vẫn có những kỳ vọng mặt bằng lãi suất sẽ tiếp tục duy trì ở mức thấp như hiện nay, nhưng khả năng để giảm thêm trong thời gian tới là khó, khi mà không ít dự báo cho thấy lãi suất đã chạm đáy và thậm chí có thể sớm tăng trở lại từ giữa năm 2021 do tăng trưởng tín dụng mạnh hơn và kinh tế phục hồi.

Đối với chính sách mua ngoại tệ và bơm tiền đồng, với việc Bộ Tài chính Mỹ xác định Việt Nam thao túng tiền tệ, chính sách ngoại hối vào năm 2021 có thể thay đổi, theo đó tiền đồng không những đứng trước áp lực tăng giá mà NHNN cũng khó lòng mua ngoại tệ với số lượng lớn để gia tăng dự trữ ngoại hối như những năm gần đây.

Với những công cụ còn lại như tỷ lệ dự trữ bắt buộc, thực tế với tỷ lệ dự trữ bắt buộc VNĐ hiện nay đang áp dụng 3% cho tiền gửi kỳ hạn dưới 12 tháng và chỉ 1% cho kỳ hạn từ 12 tháng trở lên, đặc biệt là đã giữ ổn định suốt thời gian dài, nhà điều hành trước mắt có lẽ cũng không muốn sử dụng đến công cụ này.

Trong khi đó, ở công cụ nghiệp vụ thị trường mở, NHNN có thể tiếp tục mua bán GTCG ngắn hạn trên thị trường tiền tệ, điều hòa cung cầu về GTCG từ đó gây ảnh hưởng đến khối lượng dự trữ của các Ngân hàng thương mại (NHTM), tuy nhiên giải pháp này chỉ mang tính thời điểm và cũng chỉ có những tác động khiêm tốn và riêng biệt lên một số ít nhà băng cụ thể.

Dù vậy, nhà điều hành có thể tăng cường độ nới lỏng thông qua đẩy mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay lên cao hơn, mà theo giới phân tích dự báo có thể ở mức 14 – 15%, dựa trên sức bật trở lại của nền kinh tế và hoạt động của các doanh nghiệp sẽ góp phần thúc đẩy nhu cầu vay vốn gia tăng trở lại, nhất là khi kênh trái phiếu doanh nghiệp đã bị kiểm soát chặt hơn.

Ngoài ra, với việc các ngân hàng đã tăng mạnh vốn tự có trong thời gian qua, trong khi các NHTM gốc quốc doanh cũng sắp được cấp thêm vốn từ ngân sách, giúp nâng hệ số an toàn vốn (CAR) lên cao hơn, cũng mở đường cho các nhà băng này mở rộng thêm quy mô tín dụng, theo đó NHNN sẽ tăng cao hạn mức tín dụng cho những nhà băng đáp ứng điều kiện đặt ra. Tuy nhiên, cũng lưu ý rằng cầu tín dụng cao hơn cũng sẽ gây áp lực lên lãi suất sau đó, do đó bài toán hạ thêm lãi suất như đã nói sẽ thêm phần thách thức.

Một công cụ khác mà NHNN có thể tích cực sử dụng nhiều hơn là tăng cường tái cấp vốn cho các ngân hàng. Về cơ bản khi cấp 1 khoản tín dụng cho NHTM, NHTW đã tăng lượng tiền cung ứng đồng thời tạo cơ sở cho NHTM tạo bút tệ và khai thông khả năng thanh toán của họ. Thời gian qua chính sách tái cấp vốn này chỉ chủ yếu thực hiện đối với các TCTD theo các chương trình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Do đó, thời gian tới NHNN có thể mở rộng thêm đối tượng với các điều kiện linh hoạt hơn để cung ứng thêm nguồn vốn kinh doanh cho các nhà băng. Rõ ràng với lãi suất tái cấp vốn đã giảm mạnh trong năm 2020 chỉ còn 4%/năm, được xem là một nguồn vốn rẻ tiềm năng, nhưng việc tiếp cận nguồn vốn này nếu vẫn khó khăn và có chọn lọc, thì việc giảm lãi suất qua kênh này hoặc duy trì ở mức thấp cũng không thật sự có ý nghĩa với các nhà băng.

Khi dư địa cho chính sách tiền tệ đang hẹp dần, nền kinh tế có thể tăng thêm sự phụ thuộc vào chính sách tài khóa, vốn ngày càng phát huy hiệu quả tốt hơn, đặc biệt là trong năm 2020 vừa qua với hàng loạt chính sách cắt giảm thuế, đẩy mạnh đầu tư công,... Nhưng vấn đề đặt ra là liệu chính sách tài khóa có thể tiếp tục duy trì mở rộng trong tương lai, khi mà thâm hụt ngân sách cũng đang đối mặt với nhiều thách thức sau giai đoạn ứng phó với đại dịch vừa qua.

PV

Tin bài khác
Lãi suất ngân hàng 9/5/2025: Bac A Bank tăng mạnh lãi suất huy động

Lãi suất ngân hàng 9/5/2025: Bac A Bank tăng mạnh lãi suất huy động

Lãi suất ngân hàng ngày 9/5/2025, Bac A Bank gây chú ý khi tăng mạnh lãi suất huy động, đặc biệt ở kỳ hạn dài. Các ngân hàng như ABBank, PVcomBank, HDBank cũng áp dụng lãi suất đặc biệt cao.
Eximbank bổ nhiệm thêm 2 Phó Tổng giám đốc, một người từng là CEO chứng khoán Nhất Việt

Eximbank bổ nhiệm thêm 2 Phó Tổng giám đốc, một người từng là CEO chứng khoán Nhất Việt

Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank, mã CK: EIB) vừa công bố quyết định bổ nhiệm ông Phạm Quang Dũng và ông Trần Anh Thắng giữ chức vụ Phó tổng giám đốc, có hiệu lực từ ngày 8/5/2025.
Lãi suất chỉ từ 3%/năm, HDBank kích hoạt 2 gói vay quy mô 35.000 tỷ đồng hỗ trợ doanh nghiệp tăng tốc và chuyển đổi số

Lãi suất chỉ từ 3%/năm, HDBank kích hoạt 2 gói vay quy mô 35.000 tỷ đồng hỗ trợ doanh nghiệp tăng tốc và chuyển đổi số

Nắm bắt thời điểm vàng trong mùa cao điểm sản xuất kinh doanh giữa năm, đồng thời thực hiện định hướng của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước trong chương trình tín dụng trọng điểm 500.000 tỷ đồng thúc đẩy đầu tư hạ tầng và công nghệ số – hai động lực tăng trưởng chiến lược giai đoạn 2025–2030, HDBank tiên phong triển khai hai gói tín dụng quy mô lên đến 35.000 tỷ đồng.
Ngân hàng Việt phân hóa mạnh: Ai tăng tốc, ai hụt hơi quý I/2025?

Ngân hàng Việt phân hóa mạnh: Ai tăng tốc, ai hụt hơi quý I/2025?

Quý I/2025 chứng kiến sự phân hóa rõ rệt trong tăng trưởng tài sản và tiền gửi giữa các ngân hàng, phản ánh chiến lược kinh doanh và khả năng hút vốn khác nhau.
MBS dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại

MBS dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại

Công ty Chứng khoán MBS vừa dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại cùng cái nhìn toàn diện về diễn biến thị trường tài chính – tiền tệ trong những tháng đầu năm và triển vọng những quý còn lại.
Đề xuất mở rộng phạm vi cấp tín dụng với khách hàng có nợ xấu bán cho VAMC

Đề xuất mở rộng phạm vi cấp tín dụng với khách hàng có nợ xấu bán cho VAMC

Một trong những nội dung đáng chú ý ngân hàng Nhà nước đề xuất là việc mở rộng phạm vi cấp tín dụng đối với các khách hàng đã từng có nợ xấu được bán cho VAMC.
Lãi suất ngân hàng ngày 8/5/2025: Điều chỉnh giảm các kỳ ngắn hạn

Lãi suất ngân hàng ngày 8/5/2025: Điều chỉnh giảm các kỳ ngắn hạn

Lãi suất ngân hàng ngày 8/5/2025 tiếp tục biến động trái chiều giữa các ngân hàng. Trong khi MB và Eximbank giảm kỳ hạn ngắn, nhiều ngân hàng khác vẫn duy trì mức lãi suất cao kỳ hạn dài.
Trái phiếu Chính phủ tháng 4/2025: Huy động thành công 42.427 tỷ đồng trên thị trường sơ cấp

Trái phiếu Chính phủ tháng 4/2025: Huy động thành công 42.427 tỷ đồng trên thị trường sơ cấp

Để đáp ứng nhu cầu vốn của ngân sách trung ương trong năm 2025, Kho bạc Nhà nước (KBNN) đã chủ động triển khai kế hoạch phát hành trái phiếu Chính phủ (TPCP) ngay từ đầu năm, đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa chính sách tài khóa, tiền tệ và các chính sách vĩ mô.
Lãi suất ngân hàng ngày 7/5/2025: Nhiều biến động trái chiều

Lãi suất ngân hàng ngày 7/5/2025: Nhiều biến động trái chiều

Lãi suất ngân hàng ngày 7/5/2025, nhiều ngân hàng tiếp tục điều chỉnh theo hướng trái chiều. Eximbank giảm lãi ở kỳ hạn ngắn, nhưng tăng ở kỳ hạn dài.
BIDV triển khai định danh điện tử dành cho khách hàng tổ chức

BIDV triển khai định danh điện tử dành cho khách hàng tổ chức

Ngày 5/5/2025, BIDV chính thức ra mắt hệ thống định danh điện tử (eKYC) dành cho khách hàng tổ chức. Với giải pháp này, khách hàng tổ chức có thể thực hiện toàn bộ quy trình mở tài khoản và đăng ký dịch vụ ngân hàng điện tử của BIDV bằng phương thức trực tuyến.
Gia đình nữ đại gia âm thầm gom cổ phiếu ngân hàng ACB là ai?

Gia đình nữ đại gia âm thầm gom cổ phiếu ngân hàng ACB là ai?

Gia đình bà Ngô Thu Thúy bất ngờ nâng sở hữu tại ngân hàng ACB, giữa lúc thị trường tài chính biến động, làm dấy lên nghi vấn: Đơn thuần đầu tư tài sản hay bước đi chiến lược đầy toan tính?
Lãi suất ngân hàng ngày 6/5/2025: Techcombank điều chỉnh tăng lãi suất

Lãi suất ngân hàng ngày 6/5/2025: Techcombank điều chỉnh tăng lãi suất

Lãi suất ngân hàng ngày 6/5/2025, ghi nhận Techcombank tăng lãi suất huy động tại tất cả các kỳ hạn, đánh dấu sự điều chỉnh sau khi giảm lãi suất vào cuối tháng 4.
Nhiều ngân hàng sẽ bị thu hẹp biên lãi ròng vì thương chiến

Nhiều ngân hàng sẽ bị thu hẹp biên lãi ròng vì thương chiến

Các ngân hàng Việt đang chuẩn bị cho một năm 2025 đầy thách thức, với những bất ổn gia tăng từ yếu tố bên ngoài (rủi ro gián đoạn thương mại) và áp lực nội tại từ việc biên lãi ròng (NIM) bị thu hẹp.
Trao đổi mô hình thành công phát triển thương hiệu tài chính-ngân hàng

Trao đổi mô hình thành công phát triển thương hiệu tài chính-ngân hàng

Diễn đàn “Đưa thương hiệu Việt Nam ra thế giới và gợi ý với hệ thống ngân hàng” diễn ra sáng ngày 5/5 là dịp để cùng trao đổi, học hỏi những mô hình thành công trong việc xây dựng và phát triển thương hiệu ngành tài chính-ngân hàng.
Lãi suất ngân hàng ngày 5/5/2025: Agribank vượt trội, ABBank lập kỷ lục

Lãi suất ngân hàng ngày 5/5/2025: Agribank vượt trội, ABBank lập kỷ lục

Lãi suất tiết kiệm tiếp tục biến động mạnh, với Agribank dẫn đầu nhóm Big4 ở nhiều kỳ hạn, trong khi ABBank gây chú ý với mức lãi suất đặc biệt lên tới 9,65%/năm cho khoản tiền gửi lớn.