Trung Quốc thiết lập hệ thống giấy phép và giám sát doanh nghiệp công nghệ tài chính

DNHN - Ngày 10 tháng 6, họp báo "Nghiên cứu Giám sát Công ty Công nghệ Tài chính Nền tảng" đã được tổ chức tại Bắc Kinh. Theo Wu Xiaoling, Trưởng dự án kiêm Cố vấn học thuật cho biết, nghiên cứu của dự án này tập trung vào các vấn đề quy định và quản trị dữ liệu đối với các công ty công nghệ tài chính như Ant Group.

Bốn vấn đề trong phát triển công nghệ tài chính

Nghiên cứu chỉ ra rằng sự phát triển của công nghệ tài chính đồng nghĩa với dấu hiệu kinh tế xã hội tích cực, không chỉ bù đắp những thiếu sót của các dịch vụ tài chính truyền thống, hỗ trợ sự phát triển của nền kinh tế thực mà còn giúp cải thiện trải nghiệm của khách hàng, mở rộng sử dụng dữ liệu hành vi cũng như thúc đẩy xây dựng tín dụng. Tuy nhiên, sự có mặt của công nghệ tài chính như Ant Group đã kéo theo một số yếu tố rủi ro mới, ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống tài chính và thậm chí cả nền kinh tế vĩ mô bao gồm bốn vấn đề chính: độc quyền, đạo đức, rủi ro tín dụng và rủi ro hệ thống. 

Từ quan điểm chống độc quyền, hành vi sai trái của công ty tài chính công nghệ, gồm có: Thứ nhất, các hành vi liên quan đến việc lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, chẳng hạn như gian lận về giá, định giá trước, từ chối giao dịch, giao dịch hạn chế, đối xử bất bình đẳng, vv. Đây là những hiện tượng thỏa thuận độc quyền theo chiều ngang và chiều dọc nhằm loại bỏ hoặc hạn chế cạnh tranh thông qua các thủ đoạn thông đồng về giá, phân khúc thị trường, thông đồng thuật toán để “cá lớn nuốt cá bé”.

Các tranh chấp đạo đức xã hội do các công ty công nghệ tài chính gây ra thể hiện qua vấn đề bảo vệ quyền riêng tư cá nhân và nợ, tiêu dùng quá mức. Về rủi ro tín dụng, các công ty lớn như Ant Group khi tham gia thị trường tín dụng sẽ làm thay đổi phân bố rủi ro vốn có. Các vấn đề rủi ro hệ thống xuất hiện khi các doanh nghiệp công nghệ tài chính đã phát triển thành tổ chức tài chính quan trọng về mặt hệ thống. Sự phụ thuộc quá mức vào các "gã khổng lồ" dẫn đến phân tán rủi ro mạnh mẽ bởi một khi dữ liệu dựa trên mô hình và thuật toán xảy ra sai sót đều có khả năng gây ra thiệt hại trên quy mô rộng lớn.

Giới chức Trung Quốc kêu gọi sự cần thiết trong thiết lập hệ thống giám sát công nghệ tài chính và quản trị dữ liệu của đất nước. Khuôn khổ quy định của fintech nên hướng tới tính toàn diện, ổn định, trung lập về công nghệ và bảo vệ người tiêu dùng. Đầu tiên, thiết lập hệ thống giấy phép phân cấp và thực hiện phương pháp giám sát kết hợp tính nhất quán và khác biệt. Cụ thể cần phải loại bỏ các giấy phép thừa thãi, xây dựng hệ thống phân cấp được sử dụng xuyên suốt quá trình tham gia vào một lĩnh vực kinh doanh nhất định.

Thứ hai là thực hiện giám sát chống độc quyền. Trọng tâm của chống độc quyền cần chú ý tới lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường và duy trì cạnh tranh bình đẳng trong trật tự nền kinh tế. 

Thứ ba là tăng cường hướng dẫn, giám sát quản trị doanh nghiệp, văn hóa doanh nghiệp và trách nhiệm xã hội. Khuyến nghị thực hiện cải cách quản trị công ty, thúc đẩy chuyển đổi kinh doanh tài chính nền tảng từ quản lý bộ phận nội bộ của công ty sang quản trị công ty độc lập.

 Thứ tư, xây dựng một “nền tảng dữ liệu lớn giám sát” trên toàn quốc. Sự điều hành phối hợp của nền kinh tế nền tảng cần được cải thiện theo mô hình quản trị công, nhằm phá bỏ ranh giới trách nhiệm ban đầu giữa chính phủ và doanh nghiệp, đẩy nhanh số liệu thống kê toàn diện, tiêu chuẩn hóa thông tin trong ngành tài chính, sử dụng các phương tiện khoa học và công nghệ thông minh hóa các công cụ giám sát. 

Khám phá và thiết lập hệ thống tài khoản dữ liệu cá nhân

Trên thực tế, việc thiết lập, di chuyển và chia sẻ tài khoản dữ liệu cá nhân có thể gặp một số vấn đề như số lượng dữ liệu không đồng đều, nguyên tắc thu thập dữ liệu không rõ ràng, chia sẻ dữ liệu kém và mô hình quản lý tài khoản dữ liệu kém thông minh.

Nhằm khắc phục tình trạng trên, báo cáo nghiên cứu đề xuất thực hiện nỗ lực từ các khía cạnh sau:

Thiết lập hệ thống tiêu chuẩn cho dữ liệu cá nhân; hai là làm rõ các nguyên tắc thu thập tài khoản dữ liệu cá nhân và tôn trọng mong muốn chủ quan của chủ thể dữ liệu; cơ quan thu thập dữ liệu phải cung cấp đầy đủ thông tin cho chủ thể; Cơ quan cấp phép và quản lý tài khoản dữ liệu cho phép người yêu cầu dữ liệu của bên thứ ba truy cập vào tài khoản dữ liệu cá nhân của khách hàng với một khoản phí sau khi có sự ủy quyền rõ ràng; tài khoản dữ liệu cá nhân không thể được chia sẻ hai lần để bảo vệ lợi ích của cơ quan thu thập ban đầu.

TL