Thứ hai 16/06/2025 23:20
Hotline: 024.355.63.010
Kinh tế số

Trung Quốc khó có thể thoát khỏi "bóng đen" doanh nghiệp nước ngoài trong quá trình tự phát triển chip

25/10/2021 10:40
Các “gã khổng lồ” công nghệ của Trung Quốc đã và đang thúc đẩy phát triển chất bán dẫn hoặc con chip riêng, một động thái được coi là tiến bộ nhằm đạt mục tiêu tự chủ trong lĩnh vực công nghệ quan trọng của đất nước.
Một kỹ thuật viên kiểm tra chip máy tính
Một kỹ thuật viên kiểm tra chip máy tính. (Ảnh: Getty Images)

Trên thực tế, Trung Quốc vẫn còn một chặng đường dài ngay cả khi tiến gần hơn một bước tới khả năng tự cung tự cấp. Theo một chuyên gia trong ngành cho biết, quốc gia này phụ thuộc nhiều vào công nghệ nước ngoài và tụt hậu trong lĩnh vực chip vốn mang lại lợi thế về nhiều mặt. Chất bán dẫn là thành phần quan trọng trong mọi thứ, từ điện thoại thông minh, tủ lạnh hiện đại đến ô tô đồng thời cũng là trọng tâm chính trong cuộc chiến công nghệ rộng lớn hơn giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới trong nhiều năm đã đầu tư rất nhiều vào việc thúc đẩy ngành công nghiệp chip nội địa nhưng phải vật lộn để bắt kịp các đối thủ ở Hoa Kỳ và các khu vực khác của châu Á. Cho đến nay, chất bán dẫn càng được coi là chìa khóa cho an ninh quốc gia và là một minh chứng cho sức mạnh công nghệ.

Đã có một loạt thông báo từ các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc trong năm nay liên quan đến chip sản xuất trong nước. Tháng 8, Baidu đã ra mắt Kunlun 2, chip trí tuệ nhân tạo thế hệ thứ hai của mình. Alibaba phát hành một con chip được thiết kế cho máy chủ và điện toán đám mây. Nhà sản xuất điện thoại thông minh Oppo cũng đang phát triển bộ vi xử lý cao cấp của riêng mình cho các thiết bị cầm tay. Trong khi các công ty cố gắng thiết kế chip riêng, họ vẫn có thể phải dựa vào các công cụ nước ngoài để thực hiện. Nhưng khi nói đến sản xuất và chuỗi cung ứng rộng lớn hơn, “những gã khổng lồ” internet của Trung Quốc không thoát khỏi cái bóng của doanh nghiệp quốc tế.

Peter Hanbury, một đối tác của Bain & Company trả lời CNBC qua email: “Đây là một bước trong công cuộc trở nên tự chủ hơn trong lĩnh vực bán dẫn. Cụ thể, đây là những ví dụ về chip được thiết kế trong nước nhưng rất nhiều IP - tài sản trí tuệ, sản xuất, thiết bị và vật liệu vẫn có nguồn gốc quốc tế”. Lý do các công ty thiết kế chip riêng là vì họ có thể tạo ra chất bán dẫn cạnh tranh với vô vàn đối thủ.

Chuỗi cung ứng do nước ngoài chi phối

Chip Yitian 710 mới của Alibaba dựa trên kiến trúc của hãng Arm, Anh quốc. Như vậy, dù được xây dựng trên quy trình 5 nanomet, công nghệ chip tiên tiến nhất ở thời điểm hiện tại nhưng đây không hẳn được tính là chip do Trung Quốc làm ra từ đầu đến cuối. Đây chính là thách thức đối với Trung Quốc. Quốc gia này không có công ty nào có khả năng sản xuất chất bán dẫn hàng đầu, họ sẽ phải dựa vào ba công ty gồm Intel từ Mỹ, TSMC từ Đài Loan và Samsung ở Hàn Quốc. Nhà sản xuất chip lớn nhất Trung Quốc SMIC vẫn còn thua xa về công nghệ sản xuất.

Thế nhưng, ngay cả các công ty như TSMC và Intel cũng dựa vào thiết bị và công cụ quá trình sản xuất từ các công ty khác. Trong lĩnh vực đó, quyền lực tập trung vào tay một số ít như ASML, một công ty đến từ Hà Lan, là công ty duy nhất trên thế giới có khả năng chế tạo máy làm chip tiên tiến nhất.

Các lỗ hổng địa chính trị

Việc phụ thuộc vào các công ty nước ngoài khiến các công ty Trung Quốc dễ bị tổn thương trước bất kỳ căng thẳng địa chính trị nào, như trường hợp của cả Huawei và SMIC. Huawei đã thiết kế bộ vi xử lý điện thoại thông minh của riêng mình được gọi là Kirin. Những con chip này thường dựa trên công nghệ mới nhất và đã giúp gã khổng lồ điện thoại thông minh Trung Quốc trở thành một trong những người chơi điện thoại thông minh lớn nhất thế giới.

Tuy nhiên, Hoa Kỳ đã đưa Huawei vào danh sách đen thương mại năm 2019, khiến công ty Trung Quốc bị loại khỏi một số công nghệ nhất định của Hoa Kỳ. Năm ngoái, Washington đã đưa ra một quy tắc yêu cầu các nhà sản xuất nước ngoài sử dụng thiết bị sản xuất chip của Mỹ phải có giấy phép trước khi bán chất bán dẫn cho Huawei. Chip của Huawei do TSMC sản xuấ nhưng khi quy định của Hoa Kỳ được áp dụng, TSMC không còn có thể sản xuất chất bán dẫn cho Huawei nữa. Điều đó làm tê liệt hoạt động kinh doanh điện thoại thông minh của hãng trên toàn cầu. SMIC cũng nằm trong danh sách đen của Hoa Kỳ hạn chế quyền tiếp cận công nghệ của Hoa Kỳ. Các biện pháp trừng phạt này có thể là mối lo ngại đối với các công ty Trung Quốc hiện đang phát triển chip riêng.

Mối quan tâm về chuỗi cung ứng

Các chính phủ trên thế giới hiện coi chất bán dẫn là công nghệ cực kỳ chiến lược và quan trọng hàng đầu. Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã kêu gọi đầu tư 50 tỷ đô la vào sản xuất và nghiên cứu chất bán dẫn và tìm kiếm các nhà sản xuất chip đầu tư vào nước này. Vào tháng 3, Intel đã công bố kế hoạch chi 20 tỷ đô la để xây dựng hai nhà máy sản xuất chip mới, được gọi là fabs, ở Mỹ.

Washington đã tìm cách đưa ngành sản xuất chất bán dẫn trở lại Mỹ, coi đây là chìa khóa cho an ninh quốc gia, do chuỗi cung ứng tập trung rất nhiều ở châu Á. Nhưng các quốc gia cùng chí hướng cũng đang cố gắng làm việc cùng nhau để đảm bảo chuỗi cung ứng chất bán dẫn của họ được an toàn. Các nhà lãnh đạo của Hoa Kỳ, Ấn Độ, Nhật Bản và Úc, đã công bố kế hoạch vào tháng 9 để thiết lập một sáng kiến chuỗi cung ứng chất bán dẫn nhằm xác định các lỗ hổng và đảm bảo quyền truy cập vào chất bán dẫn và các thành phần quan trọng. Nhiều cuộc thảo luận gần đây về chuỗi cung ứng chất bán dẫn được khơi mào bởi sự thiếu hụt chip toàn cầu đã ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp từ ô tô đến điện tử tiêu dùng và các nhà lãnh đạo lo lắng về khả năng bảo đảm chất bán dẫn của quốc gia khi được yêu cầu.

Vị thế nào cho Trung Quốc?

Trung Quốc có thể đi trước các quốc gia khác trong một số lĩnh vực phát triển chip nhưng nước này sẽ gặp khó khăn khi bắt kịp công nghệ tiên tiến, ít nhất là trong ngắn hạn. Ví dụ, SMIC có thể sản xuất chip 28 nanomet trên quy mô lớn. Chúng có thể được sử dụng trong TV hoặc thậm chí ô tô, một lĩnh vực mà Trung Quốc có lợi thế, đặc biệt là với tình trạng thiếu chất bán dẫn hiện nay. Tuy nhiên, để quy trình được hoàn tất, TSMC đã và đang làm việc trên công nghệ 3 nanomet. SMIC sẽ phải nắm vững các quy trình sản xuất mà TSMC đã làm trong nhiều năm trước khi có thể bắt kịp.

Duy Đức

Tin bài khác
Top 4 smartphone tầm trung đáng mua nhất năm 2025

Top 4 smartphone tầm trung đáng mua nhất năm 2025

iPhone 16E, Pixel 9A,... đang là những smartphone tầm trung nổi bật trong năm 2025, cân bằng giữa hiệu năng, thiết kế và trải nghiệm dài hạn.
Hồng Kông tăng tốc trở thành trung tâm AI và đổi mới sáng tạo hàng đầu châu Á

Hồng Kông tăng tốc trở thành trung tâm AI và đổi mới sáng tạo hàng đầu châu Á

Hồng Kông (Trung Quốc) đang đẩy mạnh đầu tư vào AI, hạ tầng xanh và khởi nghiệp để trở thành trung tâm công nghệ hàng đầu châu Á và thúc đẩy phát triển bền vững toàn cầu.
Việt Nam thuộc nhóm cao nhất thế giới về áp dụng AI tại nơi làm việc

Việt Nam thuộc nhóm cao nhất thế giới về áp dụng AI tại nơi làm việc

Khảo sát của Microsoft cho thấy, 95% lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam tự tin đưa các tác nhân AI (AI Agent) vào nhóm làm việc trong vòng 12 đến 18 tháng tới - thuộc nhóm cao nhất thế giới.
Từ 1/7/2025, thẻ ATM từ chính thức ngừng giao dịch trên toàn quốc

Từ 1/7/2025, thẻ ATM từ chính thức ngừng giao dịch trên toàn quốc

Từ sau mốc 1/7/2025, nếu vẫn sử dụng thẻ từ, khách hàng sẽ không thể thực hiện bất kỳ giao dịch nào như: rút tiền, chuyển khoản, thanh toán tại máy POS, giao dịch liên ngân hàng.
Trung Quốc ‘tự lực’ ngành chip AI ra sao giữa làn sóng cấm vận từ Mỹ

Trung Quốc ‘tự lực’ ngành chip AI ra sao giữa làn sóng cấm vận từ Mỹ

Kể từ khi Mỹ áp đặt các lệnh kiểm soát xuất khẩu nhắm vào chip AI và thiết bị sản xuất liên quan, Trung Quốc đã chi hàng chục tỷ USD để củng cố chuỗi cung ứng nội địa
Công nghệ AI đang làm thay đổi ngành xuất bản ra sao?

Công nghệ AI đang làm thay đổi ngành xuất bản ra sao?

Dù AI mang lại năng suất và tiện ích cho ngành xuất bản, nó cũng kéo theo những tranh cãi là làm sao để xác định ranh giới giữa hỗ trợ và đạo văn.
iOS 26 Beta vừa ra mắt gặp loạt lỗi dù sở hữu thiết kế mới đẹp mắt

iOS 26 Beta vừa ra mắt gặp loạt lỗi dù sở hữu thiết kế mới đẹp mắt

iOS 26 Beta ra mắt với giao diện Liquid Glass và Apple Intelligence, nhưng phiên bản đầu tiên gây thất vọng vì nhiều lỗi nghiêm trọng và hiệu năng kém.
iPhone 13 giảm giá mạnh, vẫn là lựa chọn tốt với hiệu năng mượt và thiết kế đẹp

iPhone 13 giảm giá mạnh, vẫn là lựa chọn tốt với hiệu năng mượt và thiết kế đẹp

Dù đã ra mắt từ năm 2021, iPhone 13 vẫn là một trong những lựa chọn được nhiều người dùng quan tâm trong hệ sinh thái Apple nhờ thiết kế hiện đại, hiệu năng ổn định và mức giá đã hợp lý hơn.
WWDC 2025: Apple khiến giới công nghệ thất vọng với loạt tính năng AI

WWDC 2025: Apple khiến giới công nghệ thất vọng với loạt tính năng AI

Trong khi các đối thủ như Google và Samsung liên tục tung ra các sản phẩm AI mang tính đột phá, Apple dường như vẫn đang đi những bước thận trọng.
Liệu Apple có đang đi theo vết xe đổ của Nokia?

Liệu Apple có đang đi theo vết xe đổ của Nokia?

Sau kỳ vọng về AI, Apple đang đối mặt với những thách thức lớn về đổi mới công nghệ và tăng trưởng chậm lại. Liệu CEO Tim Cook có thể xoay chuyển tình thế và tránh lặp lại bi kịch từng xảy ra với Nokia?
Những "Ông Lớn" doanh nghiệp Việt “chạy đua” đổ tiền vào AI

Những "Ông Lớn" doanh nghiệp Việt “chạy đua” đổ tiền vào AI

Viettel, FPT, VNG, VinAI đang đẩy mạnh đầu tư vào AI, từ hạ tầng tới ứng dụng thực tiễn, tạo nên một cuộc đua “đổ tiền” nhằm vươn tầm quốc tế trong kỷ nguyên số.
Trí tuệ nhân tạo đã thay đổi doanh nghiệp Việt Nam thế nào?

Trí tuệ nhân tạo đã thay đổi doanh nghiệp Việt Nam thế nào?

Trí tuệ nhân tạo (AI) đã thay đổi sâu sắc doanh nghiệp Việt Nam. Cùng kinh tế số, AI tạo nên cuộc cách mạng, giúp doanh nghiệp nắm bắt cơ hội, bứt phá mạnh mẽ.
Sapo 6870 giải pháp biến điện thoại thành máy tính tiền

Sapo 6870 giải pháp biến điện thoại thành máy tính tiền

Sapo 6870 – phần mềm quản lý bán hàng miễn phí trên điện thoại dành riêng cho hộ kinh doanh, cho phép bán hàng và xuất hóa đơn điện tử, ký số ngay trên điện thoại di động.
Android 16 ra mắt: Giao diện mới, bảo mật mạnh và loạt tính năng thông minh

Android 16 ra mắt: Giao diện mới, bảo mật mạnh và loạt tính năng thông minh

Android 16 chính thức phát hành với giao diện Material 3, bảo mật tối ưu, tính năng mới Live Updates, Desktop Mode và AI chỉnh ảnh ấn tượng.
ByteDance bất ngờ thay đổi nhân sự cấp cao, siết chặt kiểm duyệt nội dung

ByteDance bất ngờ thay đổi nhân sự cấp cao, siết chặt kiểm duyệt nội dung

Động thái này của ByteDance diễn ra trong bối cảnh công ty có trụ sở tại Bắc Kinh đang đẩy mạnh công tác đảm bảo an toàn nội dung, đáp ứng các yêu cầu kiểm duyệt nghiêm ngặt của chính quyền Trung Quốc.