Trung Quốc: Các biện pháp kiểm soát Covid và lệnh đàn áp diện rộng làm hạn chế chi tiêu trong “Tuần lễ vàng”

11:00 27/09/2021

Zhang Jianwei, 35 tuổi, làm công việc trang trí nhà cửa sáng tạo ở Bắc Kinh đã có một Tết Trung thu giản dị như ăn những món cổ truyền, tham quan công viên địa phương. Anh có kế hoạch tiếp tục thắt lưng buộc bụng trong kỳ nghỉ lễ Quốc Khánh kéo dài một tuần bắt đầu vào ngày 1 tháng 10.

Công viên giải trí Universal tại Bắc Kinh mở cửa trở lại trong tháng này
Công viên giải trí Universal tại Bắc Kinh mở cửa trở lại trong tháng này. (Ảnh: AP)

Không giống như những năm trước, anh dự định ở lại thủ đô và sẽ không về quê nhà ở tỉnh Hà Nam trong “tuần lễ vàng”. Zhang nói: “Tôi tránh đi đường dài. Làm như vậy, tôi có thể giảm thiểu khả năng bị nhiễm virus Corona, tiết kiệm tiền và tiết kiệm thời gian. Đi du lịch ít hơn, chi tiêu ít hơn. Tôi sẽ tìm những công việc lặt vặt trong kỳ nghỉ lễ để bù đắp cho khoản thu nhập bị giảm sút”.

Tiêu dùng cá nhân ở Trung Quốc đã giảm sút trong bối cảnh đại dịch Covid-19 và các cuộc đàn áp đã ảnh hưởng đến một loạt các ngành từ giáo dục, bất động sản đến công nghệ internet. Việc hạn chế di chuyển theo các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt của Trung Quốc và triển vọng việc làm ảm đạm cũng có khả năng khiến nhiều người tiêu dùng thắt chặt hầu bao hơn.

Tăng trưởng doanh số bán lẻ, một thước đo chính về chi tiêu của người tiêu dùng ở quốc gia đông dân nhất thế giới, đã suy yếu xuống 1,5% vào tháng trước từ 3,6% trong tháng 7 do các biện pháp kiểm dịch và đóng cửa nghiêm ngặt được áp dụng nhằm giải quyết các cụm biến thể Delta vào tháng 8. Để đối phó với đợt bùng phát ở Phúc Kiến, nơi có số ca lây nhiễm lên tới 400 ca trong tháng này, Trung Quốc đã hủy tất cả các chuyến bay từ khu vực lân cận và đóng cửa một số địa điểm. Trong khi đó, các chính quyền địa phương trên toàn quốc khuyến cáo người dân tránh tất cả các “chuyến du lịch không cần thiết” và ở lại nơi cư trú dịp Trung thu.

Trong ba ngày nghỉ lễ, người đại lục đã thực hiện tổng cộng 88 triệu chuyến đi trong nước, khoảng 87% so với con số của cùng kỳ nghỉ năm 2019. Doanh thu du lịch đạt tổng cộng 37 tỷ Nhân dân tệ, gần 79% so với con số năm 2019. Larry Hu, một nhà kinh tế của Macquarie Capital, cho biết: “Chính sách không khoan nhượng đã mang lại hiệu quả cao trong việc kiểm soát Covid, nhưng chi phí đổi lại cũng cao không kém. Ông bổ sung thêm: “Chính phủ sẽ tuân thủ chiến lược trong bao lâu phụ thuộc vào tỷ lệ tiêm chủng và hiệu quả của vắc xin. Ở giai đoạn này, có vẻ như các nhà hoạch định chính sách sẽ tuân theo chiến lược không khoan nhượng ít nhất là trước Thế vận hội Mùa đông vào tháng Hai tới”. Zhang chia sẻ anh không có tâm trạng tiêu tiền. “Một khi bùng phát dịch bệnh, một khu vực rộng lớn sẽ rơi vào tình trạng khủng hoảng”, anh nói, “Tôi cảm thấy không bình tĩnh, đặc biệt là do khó tìm việc làm vào mùa hè năm nay”.

Các nhà chức trách đã bắt đầu một cuộc đàn áp đối với lĩnh vực bất động sản vào tháng Bảy sau khi cho rằng giá bất động sản tăng cao đã làm trầm trọng thêm bất bình đẳng thu nhập. Những người mua nhà tương lai hiện phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ hơn để hạn chế các khoản đầu cơ, tỷ lệ thế chấp đã tăng ở một số thành phố lớn và đầu cơ vào nhà ở gần trường học đã được hạn chế. Kết quả là, tại Thâm Quyến, một trong những thị trường bất động sản nhà ở nóng nhất Trung Quốc, khối lượng giao dịch nhà bán lại đã giảm 84,5% trong tháng 7 so với một năm trước đó, theo dữ liệu từ Tổng công ty Thông tin Bất động sản Trung Quốc. Từ tháng 7 đến tháng 8, khối lượng giao dịch nhà bán lại giảm 24,3% ở Thượng Hải và 10,7% ở Bắc Kinh, dữ liệu từ Centaline Property cho thấy. Thị trường bất động sản nguội đi có nghĩa là thu nhập của Zhang đã giảm vì nhu cầu về các dịch vụ của ít hơn. Zhang kể: “Tôi thường mua một hộp bánh trung thu cho gia đình. Lần này tôi chỉ mua một chiếc bánh trung thu để tiết kiệm tiền cho những khoảng thời gian khó khăn sắp tới”.

Vào tháng 7, các công ty dạy kèm và giáo dục đã được lệnh chuyển sang trạng thái phi lợi nhuận và bị cấm mở các lớp dạy toán, tiếng Anh,... vào cuối tuần và ngày nghỉ học. Họ cũng bị cấm sử dụng các chương trình giảng dạy của nước ngoài hoặc cung cấp các lớp học do người nước ngoài bên ngoài Trung Quốc phụ trách. Ngành công nghiệp gia sư, vốn sử dụng hơn 10 triệu nhân lực trên toàn quốc, đã chứng kiến một số công ty gặp khó khăn trong việc trả lương đúng hạn cho nhân viên, những công ty khác buộc phải sa thải nhân viên hoặc thậm chí đóng cửa.

Danny Lin, một giáo viên làm việc cho một công ty tư nhân ở Bắc Kinh, cho biết, anh vẫn chưa nhận thấy tác động của các quy định mới, nhưng hy vọng thu nhập của anh sẽ không bị ảnh hưởng trong tương lai. Các quy tắc mới có hiệu lực từ cuối tháng 8, có nghĩa là hầu hết các lớp học mùa hè năm nay không bị điều chỉnh. Lin cho biết: “Mùa hè là mùa cao điểm khi tôi làm việc 12 tiếng một ngày” nhưng Lin cũng phải thắt chặt chi tiêu cho những ngày tới. Khi cậu con trai năm tuổi đòi mua một chiếc áo choàng Harry Potter có giá hơn 800 Nhân dân tệ, Lin đã thuyết phục con mua một cây đũa thép thay thế với giá 346 tệ. “Chúng tôi phải tiết chế chi tiêu. Những ngày tốt đẹp đã qua. Kể từ bây giờ, công việc sẽ không mang lại cho tôi một mức lương tốt và ổn định như trước nữa”, anh nói. “Tôi có thể mất việc bất cứ lúc nào”.

Li Hui, một bà mẹ đến từ Thượng Hải đã chi 10.000 Nhân dân tệ cho các bài học trực tuyến cho đứa con 11 tuổi nhưng công ty đã đóng cửa và cô ấy không có khả năng nhận được tiền hoàn lại. Cô cho biết, cô cũng lo lắng về chồng mình, một quản lý cấp cao của một công ty trò chơi sau những hạn chế gần đây về thời gian cho phép trẻ em chơi trò chơi điện tử. Cả gia đình ba người nhà Li Hui có khả năng vỡ kế hoạch đi nghỉ tại một vùng núi ở tỉnh Chiết Giang vào dịp Quốc Khánh do phải hạn chế chi tiêu. “Có quá nhiều thứ đã xảy ra trong năm nay và tôi sẽ dành kỳ nghỉ lễ để nghỉ ngơi và suy nghĩ. Hy vọng rằng tôi sẽ tìm ra những gì cần làm tiếp theo”, Li thở dài.

TL