Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp (CMSC) vừa trình lên Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Lê Minh Khái một kế hoạch chi tiết về việc tái cơ cấu Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) cho đến năm 2025. Mục tiêu chính của đề án là giúp VNR vượt qua tình trạng thua lỗ liên tục, khắc phục khoản lỗ lũy kế, đồng thời đảm bảo tạo ra nhiều cơ hội việc làm hơn và cải thiện chất lượng cuộc sống của người lao động.
Theo thông tin từ CMSC, kế hoạch cụ thể của VNR trong giai đoạn 2021-2025 là tăng trưởng mức độ sản lượng và doanh thu hợp nhất toàn ngành mỗi năm khoảng 7%-8%. Trong đó, công ty mẹ - VNR, được đặt mục tiêu tăng trưởng doanh thu mỗi năm ít nhất 14% so với năm trước. Đồng thời, các công ty con mà VNR nắm giữ cổ phần chi phối cũng phải đạt mức tăng trưởng hàng năm không dưới 11%.
Để thực hiện đề án, CMSC đề xuất việc hợp nhất nhanh chóng Công ty Cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội và Công ty Cổ phần Vận tải đường sắt Sài Gòn thành một đơn vị vận tải đường sắt duy nhất. Đồng thời, đề xuất việc rút lui toàn bộ vốn nhà nước đang nắm giữ tại 13 công ty cổ phần khác của VNR. Tuy nhiên, hai công ty liên kết là Công ty TNHH hai thành viên Khách sạn thương mại Sài Gòn và Công ty Cổ phần Mặt trời - Đường sắt Việt Nam, do đang phải đối mặt với các vấn đề về thanh tra và tranh chấp pháp lý, nên chưa được đề xuất rút lui vốn nhà nước.
Ngoài ra, đề án cũng tập trung vào việc tách bạch giữa hoạt động sản xuất, kinh doanh và các nhiệm vụ có tính công ích trong ngành đường sắt. Đồng thời, việc kiểm soát, giám sát, phòng chống tham nhũng và tiêu cực tại doanh nghiệp cũng được tăng cường. Cơ chế kiểm soát và kiểm toán nội bộ cũng được đề xuất được cải thiện, đồng thời đảm bảo việc giám sát và công khai thông tin tài chính diễn ra một cách nghiêm túc. Cuối cùng, đề án cũng yêu cầu VNR thực hiện việc xử lý mạnh mẽ đối với các doanh nghiệp thua lỗ và các dự án đầu tư không hiệu quả, đồng thời đổi mới cơ chế tiền lương và thưởng theo hiệu suất lao động và sản xuất kinh doanh.
Liên quan đến việc hợp nhất Công ty Cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội và Công ty Cổ phần Vận tải đường sắt Sài Gòn trong đề án trên, một số bộ, ngành đề nghị VNR xây dựng lộ trình giảm tỉ lệ nắm giữ cổ phần của công ty mẹ - VNR tại hai công ty này nhằm thu hút vốn đầu tư và nâng cao chất lượng dịch vụ của ngành đường sắt.
Về vấn đề này, VNR cho biết, đã chỉ đạo hai công ty vận tải đường sắt nghiên cứu phương án xin ý kiến của cơ quan đại diện chủ sở hữu về nội dung hợp nhất. Dự kiến tỉ lệ phần vốn nhà nước nắm giữ trên vốn điều lệ của công ty cổ phần vận tải đường sắt sau khi hợp nhất sẽ lớn hơn 80%.
VNR cũng xác định sau khi hợp nhất hai công ty trên, đơn vị sẽ thực hiện việc phân chia, bóc tách về tổ chức, lao động, vốn, tài sản để thành lập công ty con chuyên kinh doanh vận tải hàng hóa đường sắt. Tuy nhiên, việc thành lập công ty con này sẽ được VNR nghiên cứu ở giai đoạn sau năm 2025, vì thời gian đầu phải ổn định tổ chức việc sáp nhập hai công ty vận tải đường sắt.
Về phần mình, CMSC thống nhất với ý kiến của các bộ về việc giảm tỉ lệ nắm giữ cổ phần của công ty mẹ - VNR sau khi hợp nhất hai công ty vận tải đường sắt nhằm tách bạch hoạt động điều hành và hoạt động vận tải, tạo điều kiện để nhà đầu tư mới tham gia thị trường vận tải đường sắt.
P.V (t/h)