Thực hiện quy định tại Luật BHXH 2024 và Nghị định số 164/2025/NĐ-CP ngày 29/6/2025 của Chính phủ quy định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH và Cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm, sổ BHXH sẽ được cấp bằng bản điện tử, chậm nhất là ngày 01/01/2026 và có giá trị pháp lý như sổ BHXH bằng bản giấy; sổ BHXH bản giấy được cấp khi người tham gia có yêu cầu.
BHXH điện tử sẽ thay thế sổ giấy từ 2026 - Giảm thủ tục, chống gian lận
Luật BHXH 2024 quy định, cơ quan BHXH có trách nhiệm “Ban hành mẫu sổ BHXH, mẫu hồ sơ BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện, bảo hiểm thất nghiệp sau khi có ý kiến thống nhất của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội”.
Trên cơ sở các quy định của Luật BHXH 2024, để công tác cấp sổ BHXH bản điện tử kịp thời, BHXH Việt Nam đã chủ động nghiên cứu, đề xuất, xin ý kiến Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội về dự thảo mẫu sổ BHXH bản điện tử tại Công văn số 4756/BHXH-TST ngày 19/12/2024.
Tại Khoản 2 Điều 8 Nghị định số 164/2025/NĐ-CP ngày 29/6/2025 quy định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH và Cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm quy định, sổ BHXH bản điện tử là sổ BHXH được Bộ Tài chính tạo lập bằng phương tiện điện tử. Hiện nay, song song với quá trình tập trung, dồn lực triển khai công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy cùng với các cơ quan, địa phương trong cả nước, BHXH Việt Nam cũng đang tích cực nghiên cứu, xây dựng để hoàn thiện sổ BHXH bản điện tử để xin ý kiến chỉ đạo của Bộ Tài chính ban hành, đảm bảo thời gian theo quy định.
 |
| Triển khai sổ BHXH điện tử phục vụ ngày càng tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp trong thời đại số hóa. |
Sổ BHXH điện tử chứa đựng thông tin và có giá trị pháp lý như sổ BHXH bản giấy. Dự kiến, quy trình cấp, quản lý sổ BHXH bản điện tử không có thay đổi so với quy định trước. Trong trường hợp phát hiện gian lận, giả mạo, cơ quan BHXH sẽ tạm thời thu hồi sổ BHXH bản điện tử trên cơ sở dữ liệu nhằm đảm bảo quyền lợi và quản lý thông tin tham gia BHXH của người lao động được chính xác, minh bạch.
Bước đột phá trong cải cách hành chính và chuyển đổi số
Việc triển khai sổ bảo hiểm xã hội điện tử không chỉ là một bước đi phù hợp với chủ trương cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin của Đảng và Nhà nước, mà còn góp phần nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp, đồng thời tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực BHXH.
Sổ BHXH điện tử hiện được tích hợp trên ứng dụng VssID và VNeID, mang đến nhiều lợi ích thiết thực: Đối với người lao động, việc sử dụng sổ BHXH điện tử giúp theo dõi, cập nhật thông tin đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp (TNLĐ-BNN) một cách chủ động, mọi lúc, mọi nơi. Người lao động cũng có thể sử dụng sổ điện tử để thực hiện các thủ tục liên quan trên môi trường số mà không cần xuất trình sổ giấy. Đặc biệt, không còn lo mất, hỏng sổ như trước, giúp tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí.
Đối với doanh nghiệp, việc cấp phát sổ BHXH cho người lao động trước đây tiêu tốn nhiều thời gian và nguồn lực. Với hình thức điện tử, doanh nghiệp được giảm tải đáng kể các thủ tục hành chính, góp phần nâng cao hiệu quả quản trị nhân sự.
Với cơ quan BHXH, việc số hóa sổ BHXH góp phần tiết kiệm chi phí in ấn, phát hành sổ, thẻ giấy và nhân lực thực hiện thủ tục cấp phát. Đặc biệt, hình thức này giúp hạn chế tình trạng lạm dụng, như mua bán, cầm cố, chuyển nhượng sổ BHXH, qua đó bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động. Dữ liệu được lưu trữ tập trung còn hỗ trợ tra cứu, theo dõi, kiểm tra thuận tiện, đồng thời giảm đáng kể không gian lưu trữ hồ sơ giấy.
Đối với Trung tâm Dịch vụ việc làm, việc kết nối dữ liệu với cơ quan BHXH thông qua ứng dụng điện tử mở ra khả năng tiếp nhận hồ sơ BHTN trực tuyến, giúp người dân không cần đến trực tiếp, giảm tải cho hệ thống, đồng thời phát hiện sớm, ngăn chặn tình trạng trục lợi bảo hiểm trái quy định.
Việc triển khai sổ BHXH điện tử không chỉ hiện đại hóa quy trình quản lý mà còn thể hiện sự chuyển mình mạnh mẽ trong xây dựng chính phủ số, phục vụ ngày càng tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp trong thời đại số hóa.
