Công điện hỏa tốc số 426/CĐ-TTg được Thủ tướng Phạm Minh Chính ký ngày 18-5, về việc ngăn chặn, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, vận chuyển trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm qua biên giới vào Việt Nam; yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các bộ trưởng và Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả chủ động chỉ đạo, triển khai quyết liệt các giải pháp cấp bách để xử lý.

Cụ thể, công điện yêu cầu chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố, nhất là các địa phương giáp biên giới, tăng cường kiểm soát gia cầm vận chuyển trái phép vào Việt Nam. Trường hợp phát hiện các lô hàng gia cầm, sản phẩm gia cầm nhập khẩu bất hợp pháp phải thực hiện tái xuất hoặc tiêu hủy ngay; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm.

Bộ Công Thương được yêu cầu chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường tăng cường các biện pháp kiểm soát lưu thông thị trường; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, buôn bán động vật, sản phẩm động vật trái phép vào Việt Nam và các trường hợp kinh doanh trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc trên thị trường.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được yêu cầu chỉ đạo cơ quan chuyên môn thú y tăng cường kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật theo quy định của pháp luật; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Trước đó, vào ngày 16-5, Hiệp hội Gia cầm Việt Nam (VIPA) đã chính thức gửi kiến nghị đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Phạm Minh Chính và một số bộ ngành liên quan, nhằm đề xuất các giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn đang đối diện với ngành gia cầm. Trong đó, VIPA đã đưa ra một số kiến nghị cụ thể nhằm kiểm soát và giảm bớt tình trạng nhập khẩu trái phép các sản phẩm chăn nuôi.

VIPA lý giải rằng trong thời gian gần đây, tình hình vận chuyển và buôn bán trái phép gia cầm và sản phẩm gia cầm qua biên giới vào Việt Nam đang tiếp tục diễn ra phức tạp, đặc biệt là tại các địa phương có chung biên giới với các nước, đặc biệt là các tỉnh miền Trung và miền Nam. Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ của VIPA, hàng chục ngàn tấn gà sống đã bị loại bỏ và nhập lậu qua biên giới vào Việt Nam mỗi tháng. Điều này không chỉ là một trong các nguyên nhân gây gia tăng nguy cơ xâm nhiễm các chủng vi rút cúm gia cầm thể độc lực cao và các loại dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác vào Việt Nam, mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành chăn nuôi gia cầm trong nước.

Ngoài ra, theo VIPA, còn một vấn đề đáng lo ngại khác là sự xuất hiện và tiêu thụ rất nhiều phụ phẩm chăn nuôi giá rẻ trên thị trường. Những phụ phẩm này bao gồm chân, đầu, cổ, cánh, da và lòng mề gia cầm, đặc biệt là gà đẻ loại thải đông lạnh, đã bỏ đầu, bỏ chân và nội tạng (được gọi là gà dai). Loại gà này phần lớn không được sử dụng làm thực phẩm cho con người tại các nước phát triển, nhưng vẫn được nhập khẩu với khối lượng rất lớn vào thị trường Việt Nam để làm thực phẩm cho con người. VIPA đã cảnh báo rằng nếu tình trạng này không được kiểm soát, nó sẽ gây ảnh hưởng không chỉ đến sản xuất gia cầm trong nước mà còn đe dọa sức khỏe của người tiêu dùng.

Theo VIPA, việc kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu các sản phẩm chăn nuôi là một giải pháp quan trọng để giảm bớt tình trạng trái phép và đảm bảo an toàn cho ngành chăn nuôi gia cầm. Đối tượng cần được tập trung kiểm soát chủ yếu là gà sống đẻ loại thải được nhập lậu qua biên giới. Qua việc tăng cường giám sát và kiểm tra tại các cửa khẩu và địa phương có nguy cơ cao, có thể ngăn chặn việc nhập khẩu không hợp pháp và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Bên cạnh đó, cần thực hiện các biện pháp kiểm soát và quản lý chặt chẽ các phụ phẩm chăn nuôi giá rẻ. Cơ quan chức năng cần tiến hành kiểm tra nghiêm ngặt và xử lý những trường hợp vi phạm liên quan đến việc nhập khẩu và tiêu thụ các phụ phẩm chăn nuôi không đạt tiêu chuẩn. Đồng thời, nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về việc lựa chọn sản phẩm chăn nuôi an toàn và đảm bảo chất lượng.

Ngoài ra, để thúc đẩy sự phát triển của ngành chăn nuôi gia cầm trong nước, cần đẩy mạnh đầu tư vào nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trong sản xuất. Điều này bao gồm việc áp dụng các phương pháp chăn nuôi hiện đại, cải tiến diện tích chăn nuôi, nâng cao chất lượng giống gia cầm và cung cấp nguồn thức ăn chất lượng cao. Đồng thời, hỗ trợ các nhà chăn nuôi trong việc tiếp cận vốn vay và thị trường tiêu thụ, để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển bền vững của ngành.

Ngành chăn nuôi gia cầm đang đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức, đặc biệt là vấn đề nhập khẩu trái phép và tiêu thụ phụ phẩm chăn nuôi là những bước quan trọng để đảm bảo an toàn và phát triển bền vững cho ngành gia cầm. Đồng thời, cần đẩy mạnh đầu tư vào nghiên cứu, công nghệ và hỗ trợ tài chính để nâng cao năng lực sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm gia cầm trong nước. Chỉ thông qua sự hợp tác và cùng nhau làm việc mới có thể vượt qua những khó khăn và thách thức hiện tại, xây dựng một ngành gia cầm phát triển và đáng tin cậy.

Bửu Châu