Một trong những điểm mới đáng chú ý là việc điều chỉnh tỷ giá mua/bán USD giữa dự trữ ngoại hối chính thức và ngân sách nhà nước. Theo đó, tỷ giá này sẽ bằng tỷ giá mua/bán giao ngay tại phương án can thiệp, hoặc tỷ giá trung tâm nếu không có phương án can thiệp.
Thông tư cũng bổ sung và cụ thể hóa các tiêu chuẩn lựa chọn đối tác, tập trung vào năng lực tài chính, kinh nghiệm, uy tín, khả năng đáp ứng nghiệp vụ và bảo mật thông tin, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho các hoạt động đầu tư của dự trữ ngoại hối.
Để tăng cường khả năng dự báo, NHNN sẽ phải xây dựng kế hoạch dự kiến về lượng ngoại hối mua vào, bán ra hàng năm và hàng quý, dựa trên dự báo cán cân thanh toán, tình hình thị trường và các mục tiêu chính sách tiền tệ.
Ngoài ra, Thông tư 43/2024/TT-NHNN còn quy định rõ ràng hơn về hồ sơ, trình tự, thủ tục giao dịch mua, bán ngoại tệ và trách nhiệm của các đơn vị liên quan, góp phần nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý dự trữ ngoại hối.
Các chuyên gia đánh giá, những thay đổi này sẽ giúp NHNN chủ động ứng phó với các biến động của thị trường, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho các hoạt động đầu tư của dự trữ ngoại hối, từ đó góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và an ninh tài chính quốc gia.
Thông tư 43/2024/TT-NHNN, mặc dù tập trung chủ yếu vào cải cách quản lý dự trữ ngoại hối của Ngân hàng Nhà nước, nhưng cũng có khả năng tạo ra những tác động gián tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp tham gia vào hoạt động xuất nhập khẩu hoặc có liên quan đến ngoại tệ. Về mặt tích cực, thông tư này có thể mang lại sự ổn định tỷ giá nhờ việc điều chỉnh cơ chế tỷ giá và tăng cường khả năng dự báo, can thiệp của NHNN, giúp giảm thiểu biến động tỷ giá bất ngờ và rủi ro cho doanh nghiệp khi giao dịch ngoại tệ. Bên cạnh đó, việc minh bạch hóa hoạt động ngoại hối thông qua quy định rõ ràng hơn về hồ sơ, thủ tục giao dịch cũng giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và thực hiện các giao dịch, giảm thiểu chi phí và thời gian. Hơn nữa, những nỗ lực cải cách này thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc ổn định kinh tế vĩ mô và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, từ đó tăng cường niềm tin của doanh nghiệp và nhà đầu tư.
Tuy nhiên, cũng có những ảnh hưởng tiêu cực tiềm năng cần lưu ý. Nếu NHNN điều chỉnh tỷ giá mua/bán ngoại tệ hoặc thay đổi các quy định về phí giao dịch, có thể ảnh hưởng đến chi phí giao dịch ngoại tệ của doanh nghiệp. Ngoài ra, việc thắt chặt quản lý dòng vốn ngoại tệ hoặc thay đổi các quy định về mua bán ngoại tệ có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận ngoại tệ, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Thông tư 43/2024/TT-NHNN mang đến cả cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần theo dõi sát sao các diễn biến của thị trường ngoại hối và các chính sách của NHNN để có thể điều chỉnh hoạt động kinh doanh một cách phù hợp, tận dụng các cơ hội và giảm thiểu rủi ro.
Thông tư 43/2024/TT-NHNN được coi là một bước tiến quan trọng trong việc cải cách quản lý dự trữ ngoại hối tại Việt Nam, trao cho Ngân hàng Nhà nước khả năng can thiệp thị trường ngoại hối linh hoạt hơn. Thông tư sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 23/9/2024, trừ một số quy định có hiệu lực ngay từ ngày ký.
Trần Tùng