Ban Chỉ đạo công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) tỉnh Quảng Trị đã yêu cầu các cấp ủy, chính quyền tập trung vào bốn nhóm vấn đề lớn: Lựa chọn cán bộ, tháo gỡ khó khăn về giá đất, giải quyết tái định cư và phối hợp hỗ trợ các địa phương. Các vướng mắc chủ yếu liên quan đến bồi thường tài sản trên hành lang đất giao thông và áp dụng đơn giá đất. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị thành lập Ban Chỉ đạo công tác GPMB cấp tỉnh và 5 tổ công tác để đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, đảm bảo tiến độ các dự án. Tuy nhiên, việc phối hợp giữa các sở, ban, ngành và địa phương còn chậm, chưa đồng bộ, dẫn đến tình trạng đùn đẩy trách nhiệm.
Trường hợp cụ thể tại xã Hải Thái, huyện Gio Linh, gia đình bà Phan Thị Thủy bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc. Nhà bếp và công trình vệ sinh nằm trong hành lang an toàn giao thông, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Sau nhiều lần kiến nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng đã yêu cầu giải quyết theo thẩm quyền đặc thù. Tại xã Linh Trường, có 3 trường hợp làm nhà trên đất công, trong đó có 1 trường hợp hoán đổi đất để xây trạm y tế từ năm 2004 nhưng không có giấy tờ. Các trường hợp này đã được Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết theo thẩm quyền đặc thù.
“Do tính chất đặc thù vùng đồng bào dân tộc thiểu số và do công tác quản lý nhà nước về đất đai trước đây ở xã Linh Thượng cũ, nay là xã Linh Trường thiếu chặt chẽ, thiếu hiểu biết về quy định của pháp luật nên để xảy ra trường hợp này”, Chủ tịch UBND huyện Gio Linh Võ Đắc Hóa thông tin. Ban Chỉ đạo, chính quyền các cấp, ngành chức năng đã mất khá nhiều thời gian để giải quyết đối với các trường hợp này.
Dự án cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ tại huyện Vĩnh Linh gặp nhiều khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB). Tuyến chính dài 14,25 km, tuyến nhánh 1,5 km và 2 km cầu vượt, trong đó cầu vượt qua khu dân cư Khóm 5, thị trấn Bến Quan là điểm nóng nhất. Hàng chục hộ dân ở xã Vĩnh Hà và Khóm 5, thị trấn Bến Quan, cùng Công ty Cổ phần Lâm sản Quảng Trị đã gặp nhiều vướng mắc.
Vụ việc tại Khóm 5, thị trấn Bến Quan, khi hàng chục hộ dân ký đơn tập thể gửi các cơ quan chức năng từ trung ương đến địa phương, phản đối hướng tuyến nhánh cầu vượt qua cao tốc Bắc - Nam, đoạn Vạn Ninh - Cam Lộ. Phương án thiết kế cầu vượt tại vị trí nền đường cũ của tuyến đường liên xã nối xã Vĩnh Thủy với thị trấn Bến Quan đã được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt. Tuy nhiên, người dân nhiều lần đề xuất xem xét lại phương án thiết kế cầu vượt ngang tại Km714+123 của dự án. Sau nhiều cuộc họp dân và 4 phiên đối thoại trực tiếp nhưng không thành công, Bộ Giao thông vận tải yêu cầu nghiên cứu phương án tổ chức giao thông tại Khóm 5, thị trấn Bến Quan. Phiên đối thoại thứ 5 vào ngày 24/11/2023, do Bí thư Huyện ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo GPMB huyện Vĩnh Linh chủ trì, đã đưa ra phương án mới: Thiết kế hầm chui và bổ sung đoạn tuyến mới kết hợp hầm chui qua cao tốc về phía Nam, cách tuyến đường hiện tại khoảng 232 m. Giải pháp này nhận được sự đồng tình của 40/40 hộ dân tham gia đối thoại.
Quan điểm của tỉnh, GPMB phải chấp hành đầy đủ chính sách bồi thường theo quy định của Nhà nước, đảm bảo tính đúng, tính đủ, công khai và minh bạch, bảo đảm quyền lợi cao nhất cho người dân.
Trường hợp tại xã Vĩnh Sơn vào ngày 4/6/2024, địa phương tổ chức bảo vệ thi công, bàn giao mặt bằng đoạn 300 m phía Nam cầu Rào Trường. Dù đã chi trả tiền bồi thường gần 5,3 tỉ đồng cho ông Nguyễn Văn Long vào ngày 23/1/2024, nhưng bà Hoàng Thị Túy, vợ ông Long, ngăn cản thi công. Sau hơn hai giờ đối thoại với Phó Chủ tịch UBND huyện Nguyễn Anh Tuấn, gia đình đã hợp tác bàn giao mặt bằng. Ông Tuấn cho biết, Hội đồng GPMB huyện chi trả cho chủ hộ theo quy định của pháp luật.
 |
| Các lực lượng giúp người dân xã Gio An, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị di dời đồ đạc đến nơi ở tạm. |
Dự án cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ đã hoàn thành GPMB tuyến chính và bàn giao cho đơn vị thi công. Tuy nhiên, vẫn còn một số trường hợp cần tập trung tháo gỡ sớm.
Tại huyện Cam Lộ, dù có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị từ huyện đến xã, việc GPMB các hạng mục còn lại vẫn gặp nhiều khó khăn. Phó Chủ tịch UBND huyện Cam Lộ, Trần Hoài Linh, cho biết, người dân đã gửi nhiều đơn kiến nghị tập thể đến các cơ quan chức năng và tiếp tục kiến nghị. Huyện đang triển khai GPMB đường gom bổ sung và đường gom hai bên cầu vượt Quốc lộ 9 tại xã Cam Hiếu và xã Cam Thủy. Đã bàn giao 300/700 m đường gom cầu vượt xã Cam Thủy và 250/900 m đường gom cầu vượt xã Cam Hiếu. Để đảm bảo tiến độ thi công cầu vượt, UBND huyện đã tổ chức hỗ trợ bảo vệ thi công tại xã Cam Hiếu vào các ngày 8 và 27/8/2024.
Về đề xuất bổ sung hầm chui tại xã Gio An, huyện Gio Linh, Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải, Trần Ngọc Sơn, cho biết, ngày 11/9/2024, Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh đã kiểm tra hiện trường và đề xuất giải pháp bổ sung hầm chui qua cao tốc kết nối với đường Hồ Chí Minh. Sở đã đề nghị Ban Quản lý Dự án chỉ đạo đơn vị tư vấn thiết kế sơ bộ để đánh giá ảnh hưởng an toàn giao thông và tầm nhìn. Dự kiến trong tháng 10/2024 sẽ hoàn thành GPMB và bàn giao mặt bằng cho dự án các tuyến cầu vượt và đường kết nối.
