Quảng Ngãi: Tìm giải đáp giải pháp để doanh nghiệp sớm đưa Nhà máy Bột-Giấy lớn nhất nước vào hoạt động

Được biết, nhà máy Bột-Giấy VNT19 (đặt tại xã Bình Phước, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) có công suất thiết kế 350.000 tấn bột giấy/năm (giai đoạn 1) nguyên liệu sản xuất chính là gỗ keo, tiêu thụ tương đương 1,4 triệu tấn dăm gỗ/năm và bằng khoảng 55-60% lượng gỗ dăm đang xuất khẩu qua cảng Dung Quất. Đây là nhà máy bột giấy lớn nhất Việt Nam, sau khi đưa vào hoạt động sẽ góp phần giảm xuất thô dăm gỗ, gia tăng giá trị trồng rừng sản xuất.

Nhà máy được UBND tỉnh Quảng Ngãi chấp thuận chủ trương đầu tư vào tháng 3-2011. Từ đó đến nay, khối lượng, tiến độ triển khai dự án chỉ đạt 75%, dự án kéo dài nhiều năm do chưa được sự đồng thuận của người dân. Đến tháng 1-2023, Ban Quản lý Khu Kinh tế Dung Quất ra quyết định về chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, trong đó điều chỉnh tiến độ Dự án dự kiến đưa công trình đi vào hoạt động cuối Quý IV năm 2024.

Nhà máy Bột - Giấy VNT19 đi vào hoạt động sẽ tiêu thụ 1,4 triệu tấn dăm gỗ/năm và bằng khoảng 55% - 60% lượng gỗ dăm đang xuất khẩu qua cảng Dung Quất. Điều này góp phần giảm việc xuất thô dăm gỗ, gia tăng giá trị trồng rừng, sản xuất, tạo sự ổn định, ít phụ thuộc vào thị trường xuất khẩu nguyên liệu dăm thô khi giá dăm biến động.

Cùng với đó, Nhà máy sẽ góp phần giảm nhập khẩu bột giấy, giảm giá thành nguyên liệu, tăng tính cạnh tranh cho các mặt hàng sản xuất trong nước.

Nhà máy Bột - Giấy VNT19 góp phần thúc đẩy sự phát triển các ngành công nghiệp của tỉnh, đặc biệt là ngành công nghiệp khai thác, chế biến dăm gỗ, chuyển đổi lao động nông nghiệp sang công nghiệp, đảm bảo và gia tăng thu nhập của người dân ổn định không bị ảnh hưởng với thiên tai, mất mùa.

Trong dự án này có phần thi công đường ống ngầm xả thải ra biển Vịnh Việt Thanh (xã Bình Trị, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi). Đây là việc người dân địa phương và dư luận rất quan tâm về xử lý môi trường khi đặt đường ống xả thải ra biển.

Hiện nay, chủ đầu tư không thể triển khai các công tác xây dựng do chưa thể thực hiện công tác đền bù giải phóng mặt bằng, thuê giao đất và xin cấp phép xây dựng tuyến đường ống xả thải do chưa đạt sự đồng thuận từ người dân.

Ông Ngô Văn Dụng, Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn, nói: “Trước khi tổ chức lấy ý kiến cộng đồng dân cư, huyện Bình Sơn cùng Liên hiệp các Hội Khoa học tỉnh cùng các đơn vị, địa phương nắm dư luận bà con nhân dân. Nhưng khi tiến hành tổ chức tham vấn, một số bà con đồng tình với chủ trương Nhà nước trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhưng họ đề nghị giải thích về xả thải. Chúng tôi đã giải trình nhưng một số người dân quá khích bỏ về, sau đó, chúng tôi tiếp tục chỉ đạo UBND xã Bình Trị giải thích cho dân nhưng bà con nói không cho xả thải ra. Đến giờ này, huyện đã làm hết trách nhiệm với dân, với tỉnh nhưng bà con vẫn chưa chịu”.

Đối với vấn đề xả thải ra biển vịnh Việt Thanh, cơ quan báo chí cũng yêu cầu các ngành chức năng của tỉnh Quảng Ngãi nêu rõ việc này. Ông Nguyễn Quốc Tân, Phó Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Quảng Ngãi, nói: “Theo quy trình, ý kiến của các chuyên gia, phản biện của các hiệp hội, các dữ liệu về hệ thống xử lý nước thải, cá nhân tôi tin tưởng và tôi cho rằng chúng ta đủ để xem xét đảm bảo”.

Theo ông Tân, dự án Nhà máy Bột-Giấy VNT19 được Bộ TN-MT thẩm định, Bộ TN-MT cấp giấy phép môi trường, trong đó có nội dung về nước thải, nếu không đạt thì Bộ sẽ không cấp và sẽ có thời gian từ 3-6 tháng vận hành thử nghiệm.

Dự án Nhà máy Bột-Giấy VNT19 ứng dụng công nghệ tiên tiến, dây chuyền sản xuất phổ biến nhất hiện nay trên thế giới, các thiết bị chính và phụ trợ hoạt động, giám sát, điều khiển, bảo vệ tự động hóa hoàn toàn, có độ chính xác và tin cậy cao.

Liên quan đến những lo lắng của người dân về công tác bảo vệ môi trường, lãnh đạo các cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Ngãi cho biết, đối với vấn đề xử lý nước thải, Công ty cổ phần Bột-Giấy VNT19 đã đầu tư phân xưởng xử lý nước thải hoàn toàn mới 100% với công nghệ và thiết bị xử lý tốt nhất hiện nay từ châu Âu do Công ty Aquaflow (Phần Lan) thiết kế, cung cấp thiết bị, giám sát lắp đặt, chạy thử và chuyển giao, bảo đảm nước thải sau xử lý đạt và tốt hơn tiêu chuẩn của QCVN 12-MT:2015/BTNMT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp giấy và bột giấy. Chức năng hồ sự cố và hồ sinh học thực hiện khoanh vùng, đóng cửa, không bơm nước ra trước khi giám sát, xử lý chất lượng. Các thông số, chất lượng nước thải đều được hiện lên đèn LED để người dân giám sát.

Ông Tân cho biết, tỉnh Quảng Ngãi cũng có kịch bản, triển khai các giải pháp và phía nhà máy cũng tuân thủ để đảm bảo hoạt động của hồ ứng phó sự cố để hồ không thải ra biển khi chưa qua xử lý đúng quy trình, đạt chất lượng tiêu chuẩn. Ông Tân khẳng định: “Chúng ta không bao giờ đánh đổi môi trường để lấy kinh tế”.

Nhà máy Bột - Giấy VNT19 khi đưa vào hoạt động sẽ thu hút khoảng 1.000 lao động chủ yếu là người địa phương, qua đó đóng góp vào ngân sách địa phương thông qua các loại thuế như: thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân của. Dự tính, tổng giá trị các loại thuế, phí Nhà máy đóng góp vào ngân sách địa phương từ800 tỷ đến 1.000 tỷ/năm.

Tại buổi họp báo, lãnh đạo doanh nghiệp cũng đưa ra cam kết với cộng đồng, sẽ hỗ trợ chuyển đổi nghề, bố trí việc làm phù hợp cho người dân có nhu cầu. Đồng thời, ưu tiên tuyển dụng, đào tạo lao động là người địa phương, nhất là các xã chịu ảnh hưởng trực tiếp từ dự án như: Bình Trị, Bình Phước, Bình Hải.

Trọng Tâm