![]() |
Năng lượng tái tạo: Câu chuyện của thế giới và Việt Nam |
Vai trò của năng lượng tái tạo ngày càng rõ nét
Năng lượng tái tạo được hiểu là nguồn năng lượng đến từ thiên nhiên, có khả năng tái tạo liên tục mà không bị cạn kiệt theo chuẩn mực của con người. Các nguồn năng lượng phổ biến bao gồm năng lượng mặt trời, năng lượng gió, thủy điện, sinh khối, địa nhiệt, sóng biển và thủy triều. Năng lượng mặt trời khai thác ánh sáng mặt trời để tạo ra điện hoặc nhiệt, trong khi năng lượng gió sử dụng sức gió để vận hành tuabin phát điện. Thủy điện tận dụng dòng chảy của nước để phát điện, còn năng lượng sinh khối khai thác nguyên liệu hữu cơ như cây cỏ, chất thải để tạo năng lượng. Địa nhiệt sử dụng nhiệt từ lòng đất, còn sóng biển và thủy triều khai thác động năng từ nước biển để sản xuất điện.
Không chỉ mang lại lợi ích về mặt kỹ thuật, năng lượng tái tạo còn đóng góp tích cực vào môi trường, kinh tế và xã hội.
Về môi trường, việc sử dụng năng lượng tái tạo giúp giảm ô nhiễm không khí, hạn chế khai thác tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ hệ sinh thái.
Về kinh tế, năng lượng tái tạo giúp đảm bảo an ninh năng lượng, thúc đẩy ngành công nghiệp mới, tạo thêm việc làm và thu hút đầu tư.
Về đời sống, năng lượng tái tạo giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng, tạo điều kiện để người dân tiếp cận với nguồn năng lượng sạch, tiết kiệm chi phí sinh hoạt. So với các nguồn năng lượng hóa thạch, năng lượng tái tạo không thải ra khí CO₂ và các chất gây ô nhiễm khác, giúp giảm biến đổi khí hậu, ngăn chặn hiện tượng nóng lên toàn cầu và bảo vệ đa dạng sinh học.
Việt Nam có nhiều lợi thế khi phát triển năng lượng tái tạo
Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế để phát triển năng lượng tái tạo nhờ vào điều kiện tự nhiên thuận lợi. Tổng số giờ nắng hàng năm lên tới 2.500 giờ, cùng với bức xạ trung bình khoảng 230-250 kcal/cm² tạo điều kiện lý tưởng để khai thác năng lượng mặt trời. Trong lĩnh vực điện gió, khoảng 39% diện tích cả nước có tốc độ gió trung bình từ 6m/s trở lên ở độ cao 65m, với tổng công suất tiềm năng đạt 512 GW. Bên cạnh đó, điện sinh khối và địa nhiệt cũng là những nguồn năng lượng tái tạo có thể khai thác hiệu quả. Nhận thấy tiềm năng này, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị quyết 55/NQ-TW vào ngày 11/2/2020, khẳng định ưu tiên khai thác và phát triển các nguồn năng lượng sạch nhằm hướng tới sự phát triển bền vững.
Sự phát triển của năng lượng tái tạo không chỉ giúp đảm bảo an ninh năng lượng mà còn thúc đẩy sản xuất, đầu tư và tạo ra nhiều việc làm. Ngành này mở ra cơ hội lớn trong các lĩnh vực như sản xuất, lắp đặt, vận hành và bảo trì hệ thống năng lượng tái tạo. Các dự án năng lượng sạch cũng thu hút dòng vốn đầu tư lớn từ trong và ngoài nước, đồng thời giúp doanh nghiệp thể hiện trách nhiệm xã hội, nâng cao uy tín thương hiệu và tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Dự báo trong 10 năm tới, tốc độ tăng trưởng của năng lượng tái tạo tại Việt Nam có thể đạt khoảng 20%/năm. Riêng hai lĩnh vực điện gió và điện mặt trời có thể đóng góp 70-80 tỷ USD vào GDP, tạo ra khoảng 105.000 việc làm trực tiếp.
Có thể thấy, năng lượng tái tạo không chỉ là giải pháp bảo vệ môi trường mà còn là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao chất lượng sống của người dân. Với tiềm năng dồi dào cùng sự hỗ trợ từ các chính sách khuyến khích, Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực năng lượng sạch, góp phần vào xu hướng phát triển bền vững của thế giới.
“Bộ Công Thương cần sớm cho nghiên cứu ban hành cơ chế đột phá về dịch vụ phụ trợ hệ thống điện với các nguồn lưu trữ, linh hoạt để huy động nguồn lực đầu tư các loại hình này, bảo đảm huy động tỷ lệ cao và hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo trong cơ cấu nguồn”. Chuyên gia Nguyễn Anh Tuấn - Phó Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam |
“Từ kinh nghiệm của các nước thành công trong phát triển năng lượng tái tạo, Việt Nam cần ban hành Luật Năng lượng tái tạo nhằm tạo điều kiện thuận lợi và ổn định về cơ sở pháp lý và chính sách phát triển năng lượng tái tạo, chú trọng các chính sách phối hợp bền vững ở cấp quốc gia và vùng lãnh thổ để mở rộng thị trường năng lượng tái tạo”. Chuyên gia Lê Minh Hương- Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính) |