Với kịch bản tích cực nền kinh tế sẽ tăng trưởng 5,4-5,6%
Tại báo cáo này, các chuyên gia của Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV đã đưa ra 3 kịch bản về tăng trưởng. Cụ thể, với kịch bản cơ sở, các biện pháp của Chính phủ trong phòng chống dịch cũng như các chính sách hỗ trợ nền kinh tế, doanh nghiệp và người dân tiếp tục phát huy hiệu quả, dịch bệnh tại Việt Nam nhiều khả năng được kiểm soát trong quý II và các hoạt động kinh tế - xã hội sớm trở lại “bình thường” từ tháng 6 hoặc đầu tháng 7.
Tuy nhiên, một số ngành sẽ có sự hồi phục chậm hơn do còn phụ thuộc vào diễn biến dịch trên thế giới (dự báo hết quý III), tâm lý người tiêu dùng, cũng như sự thay đổi về cấu trúc chuỗi sản xuất và tiêu thụ.
Theo đó, lợi nhuận ngành du lịch năm 2020 dự báo giảm khoảng 35%; tiêu dùng cá nhân (bán lẻ) giảm khoảng 3% so với trường hợp không có dịch bệnh. Nhưng Chính phủ tăng chi ngân sách cho các lĩnh vực, đặc biệt là y tế, ít nhất khoảng 62.000 tỷ đồng, tương đương 1%GDP (chưa kể các khoản huy động từ nguồn xã hội hóa khác). Lợi nhuận ngành vận tải - kho bãi giảm khoảng 3% (chủ yếu giảm tại ngàng hàng không với mức dự báo giảm 35-40% cả năm 2020).
Tương tự, doanh thu ngành tài chính NH giảm khoảng 3%. Lĩnh vực đầu tư có thể bị ảnh hưởng tiêu cực khi niềm tin của nhà đầu tư phụ thuộc lớn vào diễn biến dịch. Nhưng đầu tư công và đầu tư tư nhân sẽ tăng mạnh mẽ hơn và có thể có sự dịch chuyển nhẹ về đầu tư thêm cho các ngành sản xuất, dịch vụ tiêu dùng nội địa. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giảm khoảng 5-8%.
Với kịch bản này, tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2020 giảm 1,8-2%, tương đương mức tăng trưởng cả năm 4,81-5,01%. Trong đó, quý I đạt mức tăng trưởng 3,82%; quý II dự báo tăng 3,45-3,67%; 6 tháng đầu năm dự báo tăng 3,81-4,05%).
Với kịch bản tích cực, các nước trên thế giới đạt được kết quả tốt trong phòng, chống dịch bệnh, các biện pháp phong tỏa, cách ly không bị kéo dài; đại dịch Covid-19 cơ bản được kiểm soát vào giữa quý III; hoạt động sản xuất - kinh doanh sớm hồi phục từ cuối quý III.
Còn tại Việt Nam, với giả định, dịch Covid-19 sẽ được kiểm soát cơ bản trong tháng 4 hoặc giữa tháng 5; hoạt động sản xuất - kinh doanh được khởi động ngay sau đó. Khi đó, doanh thu du lịch năm 2020 dự báo giảm khoảng 30% so với mức không có dịch bệnh, tiêu dùng cá nhân giảm nhẹ 2%, song Chính phủ tăng chi tiêu công khoảng 1%.
Lợi nhuận ngành vận tải kho bãi chỉ giảm nhẹ 1-2%; đầu tư tuy có gặp khó khăn nhưng môi trường đầu tư được đảm bảo, giải ngân FDI giảm nhẹ 1%, đầu tư công và đầu tư tư nhân tăng nhẹ 2%; tổng kim ngạch xuất - nhập khẩu giảm hơn 3%. Theo kịch bản này, tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2020 giảm khoảng 1,4%, đạt mức 5,4-5,6%.
Với kịch bản tiêu cực, dịch bệnh bùng phát, đại dịch không được kiểm soát đến hết quý III, bất chấp nỗ lực ứng phó của chính phủ các nước. Còn tại Việt Nam, dịch bệnh được kiểm soát trong quý II, nhưng chịu tác động tiêu cực từ tổng cung và tổng cầu từ bên ngoài.
Khi đó, dự báo du lịch Việt Nam giảm đến 60% so với mức không có dịch bệnh; tiêu dùng cá nhân giảm mạnh 4% và Chính phủ tăng chi tiêu công 2%. Lợi nhuận ngành vận tải - kho bãi giảm 10% (trong đó vận tải hành khách hàng không giảm 65-70%); đầu tư bị giảm mạnh do tâm lý e ngại tăng, giải ngân FDI giảm 7-8%, đòi hỏi sự đầu tư mạnh hơn từ đầu tư công và đầu tư tư nhân nhằm giảm thiểu thiệt hại kinh tế; xuất-nhập khẩu giảm 8-10%.
Theo kịch bản này, tăng trưởng GDP Việt Nam giảm khoảng 2,58%, đạt mức 4,07-4,42% năm 2020.
Như vậy, tùy theo diễn biến và khả năng kiểm soát đại dịch Covid-19 tại Việt Nam và trên thế giới, kinh tế Việt Nam năm 2020 theo kịch bản cơ sở có thể đạt mức tăng trưởng 4,81-5,01% (hoặc từ 4,07% trong trường hợp xấu nhất đến khoảng 5,6% trường hợp tích cực nhất). Kết quả lượng hóa này cũng khá tương đồng với kết quả dự báo gần đây nhất (đầu tháng 4-2020) của các tổ chức quốc tế.
Theo đó, World Bank (tháng 4-2020) dự báo kinh tế Việt Nam tăng trưởng 4,9% năm 2020, nhưng hồi phục nhanh và tăng trưởng 7,5% năm 2021 và 6,5% năm 2022. Tương tự, ADB dự báo tăng trưởng kinh tế của Việt Nam ở mức 4,8% năm 2020 và sẽ bật tăng trở lại về mức 6,8% năm 2021.
Nhóm nghiên cứu cũng nhận định, việc đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6,8%, lạm phát được kiểm soát dưới 4% trong năm 2020 sẽ rất khó khả thi (nhất là đối với mục tiêu tăng trưởng).
Tuy nhiên, việc Việt Nam phấn đấu đạt được mục tiêu kép “phòng chống dịch Covid-19 thành công và đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội ở mức khả quan tối đa, như tăng trưởng GDP đạt khoảng 5%, kiểm soát lạm phát CPI dưới 4%”, được xem rất thành công và đáng ghi nhận.
