Khi siêu ứng dụng đặt chân đến châu Phi

Ra mắt năm 2018 tại Togo, phía Tây châu Phi, công ty khởi nghiệp Gozem khởi đầu bằng việc cung cấp một ứng dụng gọi xe gắn máy. Kể từ đó, startup đã bổ sung thêm các dịch vụ như giao hàng thực phẩm, hàng tạp hóa, ví kỹ thuật số, đồng thời mở rộng sang hai khu vực khác là Benin và Gabon. 

Có trụ sở tại Singapore, Gozem được đồng sáng lập bởi một người Nigeria và hai doanh nhân Thụy Sĩ đã nhận ra  một thị trường tiềm năng chưa được khai thác ở Tây Phi. Công ty cho biết, ứng dụng của họ đã có 800.000 lượt tải. Với tư cách là một dịch vụ gọi xe, startup đã hoàn thành bốn triệu chuyến đi với 2.500 tài xế. Mục tiêu hiện tại của Gozem trở thành một ứng dụng không thể thiếu ở tất cả mọi nhà.

Raphael Dana, đồng sáng lập Gozem chia sẻ:"Bạn cần sử dụng phương tiện giao thông, bạn cần ăn uống mỗi ngày, bạn cần thanh toán các hóa đơn, chúng tôi cung cấp tất cả những ngành dọc quan trọng mà tất cả chúng ta sử dụng trong cuộc sống hàng ngày và tích hợp vào một ứng dụng duy nhất". Gozem không phải là công ty duy nhất có tham vọng xây dựng một siêu ứng dụng châu Phi. Gokada của Nigeria, cũng kinh doanh dịch vụ gọi xe và đang nỗ lực tương tự. Ngoài ra, công ty truyền thông Vodacom của Nam Phi đang hợp tác với Alipay của Trung Quốc.

Dana chỉ ra việc phát triển một siêu ứng dụng chỉ có ý nghĩa ở các thị trường mới nổi vì có ít sự cạnh tranh hơn. Ông cho hay: "Không thể đề xuất những cái mới trong một thị trường đã phát triển toàn diện. Có quá nhiều người chơi ở châu Âu và Mỹ. Thị trường châu Phi hoàn toàn chưa được khai thác, chúng tôi có thể xem xét việc xây dựng một công ty công nghệ mạnh mẽ, xây dựng dữ liệu và giải quyết các vấn đề thực tế".  

Dana nhấn mạnh, Gozem được lấy cảm hứng từ hai siêu ứng dụng châu Á bao gồm nền tảng gọi xe Grab của Singapore và dịch vụ giao hàng và gọi xe Gojek của Indonesia. Đồng sáng lập startup cho rằng: “Chúng tôi tin rằng Đông Nam Á là hình mẫu tốt nhất để học tập khi muốn xây dựng một công ty khởi nghiệp ở châu Phi. Tại đây có rất nhiều các vấn đề tương đồng như dân số cần được khắc phục".

Theo Công ty tư vấn McKinsey & Company, các siêu ứng dụng dự kiến ​​sẽ tạo ra doanh thu 500 tỷ đô la vào năm 2025 với sức tăng trưởng ở châu Á và các thị trường mới nổi như Brazil. Anindya Ghose, Giáo sư kinh doanh tại đại học New York kiêm tác giả của cuốn "Tap: Unlocking the Mobile Economy" chỉ ra rằng, ngày càng nhiều người dân ở châu Phi sở hữu điện thoại thông minh cũng như các startup tìm cách đa dạng hóa các dịch vụ trong ứng dụng.

Tuy nhiên, Ghose cho biết, việc thiếu quyền truy cập Internet tốc độ cao có thể là rào cản đối với các siêu ứng dụng và để có được lợi nhuận quả thực là một thách thức lớn. Về phía Gozem, công ty cho hay doanh thu tính qua tiền hoa hồng dịch vụ và phí giao dịch khi thanh toán. Mặc dù siêu ứng dụng chưa phổ biến trên toàn thế giới nhưng bất chấp khó khăn, các startup luôn hướng đến những cơ hội tiềm năng nhất. Gozem hy vọng sẽ ra mắt tại Cameroon vào cuối năm và có mặt ở Mali, Burkina Faso, Senegal và Bờ Biển Ngà vào cuối năm 2022.

TL