Theo Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, bộ xét nghiệm nhanh theo quy định hiện hành là trang thiết bị y tế. Việc kinh doanh những sản phẩm không rõ nguồn gốc, không có trong danh mục là không phù hợp với quy định của pháp luật. Các chuyên gia cũng khẳng định, các bộ xét nghiệm nhanh này có độ chính xác khá thấp. Vì vậy, việc tự mua và sử dụng không chỉ tạo ra nguy cơ về sức khỏe mà kết quả âm tính giả (nếu có) sẽ khiến người dân chủ quan hơn trong phòng chống dịch.
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng lưu ý người dân đó là kết quả xét nghiệm nhanh chỉ có giá trị tham khảo. Thực tế, test nhanh chỉ có kết quả chính xác cao khi người nhiễm đang có nồng độ virus cao (ví dụ người nhiễm đang bị sốt, ho), còn khi nồng độ virus thấp thì test nhanh cho kết quả ít chính xác hơn. Như vậy, người sau khi nhiễm (nếu có) từ ngày thứ ba đến ngày thứ bảy thì kết quả cũng chính xác hơn, còn xét nghiệm sau ngày đó kết quả ít chính xác.
Người tiêu dùng chỉ xét nghiệm khi cần thiết. Người tiêu dùng chỉ nên đi xét nghiệm khi có triệu chứng hoặc có tiếp xúc với những người có nguy cơ. Việc thực hiện xét nghiệm tràn lan sẽ gây lãng phí về thời gian, tiền bạc cũng như gia tăng nguy cơ cho cộng đồng do gia tăng việc tiếp xúc.
Khi có triệu chứng hoặc nghi ngờ nhiễm SARS CoV-2, người tiêu dùng nên liên hệ đường dây nóng của Bộ Y tế hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được hướng dẫn và thực hiện xét nghiệm (nếu cần thiết).
Người tiêu dùng cần thực hiện tốt 5K và các hướng dẫn phòng dịch của các cơ quan quản lý nhà nước, không vì việc đã được tiêm phòng vắc xin COVID-19 hoặc có kết quả xét nghiệm âm tính mà chủ quan, lơ là phòng bệnh.
Trường hợp người tiêu dùng phát hiện các cá nhân, tổ chức rao bán các dụng cụ xét nghiệm nhanh COVID-19 không rõ nguồn gốc xuất xứ, không đảm bảo chất lượng có thể phản ánh tới cơ quan nhà nước về y tế, quản lý thị trường, bảo vệ người tiêu dùng tại địa phương hoặc liên hệ tổng đài tư vấn, hỗ trợ người tiêu dùng 1800.6838.
PGS.TS Trần Đắc Phu cho biết các sinh phẩm, kit xét nghiệm SARS-CoV-2 muốn nhập khẩu Việt Nam phải được Hội đồng thẩm định, Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (Bộ Y tế) thẩm định và cấp phép mới được lưu hành. Việt Nam đã quy định, kể cả các test (xét nghiệm) nhanh cũng phải được sử dụng ở phòng thí nghiệm và phải bảo đảm an toàn sinh học.
Theo GS. Trần Đắc Phu, kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 rao bán tràn lan có thể là giả, khi thử có thể cho kết quả không đúng. Như vậy, khi xét nghiệm không những không phát hiện ra bệnh mà còn có nguy cơ phát tán và lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.
Trước tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, Bộ Y tế khuyến cáo, người dân không nên mua các bộ thử nhanh COVID-19 về tự xét nghiệm.
Lâm Nghi
