Từ khi Việt Nam ký kết nghị định thư xuất khẩu chuối tươi với Trung Quốc vào tháng 11/2022, hoạt động xuất khẩu chuối sang thị trường này đã có nhiều khởi sắc đáng kể. Theo số liệu của Cơ quan Hải quan Trung Quốc, trong nửa đầu năm 2024, Trung Quốc đã chi hơn 486 triệu USD để nhập khẩu 957.000 tấn chuối. Đáng chú ý là Trung Quốc tăng cường nhập khẩu chuối từ các thị trường như Việt Nam, Ecuador, Lào, Mexico, và Thái Lan, trong khi giảm nhập từ Philippines và Campuchia.
Việt Nam hiện là quốc gia xuất khẩu chuối lớn nhất sang Trung Quốc, với 420.000 tấn, tăng 18,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Số lượng này gần gấp đôi so với Philippines, nước đứng thứ hai với 222.000 tấn, và vượt xa các quốc gia khác như Ecuador (123.000 tấn), Campuchia (131.000 tấn), Lào (49.000 tấn), và Mexico (7.000 tấn).
Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), từ đầu năm 2024, Việt Nam đã vượt qua Philippines để trở thành quốc gia xuất khẩu chuối lớn nhất vào Trung Quốc. Điều này có được nhờ chất lượng chuối Việt Nam tốt hơn, giá thành cạnh tranh hơn, và lợi thế về vận chuyển do vị trí địa lý gần Trung Quốc. Trong khi đó, chuối Philippines gặp khó khăn do dịch bệnh héo rũ Panama, dẫn đến sản lượng giảm và giá tăng.
Chuối là một trong mười loại trái cây được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng nhất. Trong năm 2023, chuối là loại trái cây nhập khẩu nhiều nhất vào Trung Quốc, với 1,77 triệu tấn, vượt qua cả sầu riêng (1,43 triệu tấn) và dừa (1,18 triệu tấn). Về kim ngạch, chuối đứng thứ tư, với trị giá 1,08 tỷ USD, sau sầu riêng tươi, anh đào, và sầu riêng đông lạnh.
Tại Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2024, chuối là một trong ba mặt hàng trái cây xuất khẩu có giá trị cao nhất, đạt 220 triệu USD, tăng hơn 18% so với cùng kỳ năm 2023. Dự báo giá trị xuất khẩu chuối của Việt Nam trong năm nay có thể đạt gần 400 triệu USD, tăng 20% so với năm 2023. Tuy nhiên, để duy trì vị thế số 1 trong xuất khẩu chuối sang Trung Quốc, Việt Nam cần tiếp tục kiểm soát chặt chẽ vùng trồng, duy trì chất lượng và mẫu mã sản phẩm, đồng thời ngăn chặn dịch bệnh Panama lây lan rộng rãi.
P.V (t/h)
