Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa đưa ra những đề xuất quan trọng liên quan đến dự thảo Nghị định về quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT). Các đề xuất này nhấn mạnh tính linh hoạt trong phương thức thu thuế nhằm giảm bớt gánh nặng hành chính và hỗ trợ sự phát triển của các cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ.
Dự thảo Nghị định hiện tại quy định cá nhân kinh doanh trên TMĐT, nếu không đăng ký nộp thuế theo phương pháp kê khai, phải thực hiện kê khai thuế hàng tháng. Điều này đồng nghĩa với việc hộ kinh doanh cá thể phải kê khai chi tiết doanh thu, số thuế phải nộp và cả chi phí kinh doanh.
![]() |
VCCI đề xuẩt áp thuế khoán với cá nhân kinh doanh thương mại điện tử |
Tuy nhiên, VCCI cho rằng cách tiếp cận này chưa phù hợp với các cá nhân kinh doanh nhỏ hoặc mới tham gia thị trường do khả năng tiếp cận các công cụ hỗ trợ kê khai còn hạn chế. Vì vậy, VCCI đề xuất áp dụng phương pháp thuế khoán cho các cá nhân kinh doanh có số lượng đơn hàng dưới một ngưỡng nhất định. Thông tin về số lượng đơn hàng có thể được trích xuất từ các đơn vị vận chuyển để đảm bảo tính minh bạch và dễ thực hiện.
Ngoài việc đề xuất áp dụng phương pháp thuế khoán, VCCI cũng đề nghị loại bỏ quy định bắt buộc kê khai chi phí kinh doanh đối với các cá nhân không đăng ký nộp thuế theo phương pháp kê khai. Hiện tại, thuế được tính trên doanh thu, do đó, yêu cầu kê khai chi tiết các khoản chi phí như giá vốn, nhân công, điện nước, vận chuyển hay tiếp thị quảng cáo có thể tạo ra gánh nặng không cần thiết đối với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ.
Mô hình kinh doanh của các cá nhân trên TMĐT thường mang tính đơn giản, không có hệ thống kế toán phức tạp, do đó, việc xác định chính xác chi phí là một thách thức lớn. VCCI cho rằng bỏ yêu cầu này sẽ giúp giảm bớt thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động kinh doanh.
Theo dự thảo, quy định mới dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/4/2025. Tuy nhiên, VCCI nhận định mốc thời gian này khá gấp gáp, đặc biệt khi văn bản vẫn đang trong giai đoạn dự thảo và doanh nghiệp cần thời gian để điều chỉnh hệ thống công nghệ thông tin, chuẩn bị nhân sự và hướng dẫn người bán thực hiện nghĩa vụ thuế.
Để đảm bảo tính khả thi trong việc triển khai, VCCI đề xuất lùi thời gian áp dụng đến ngày 1/7/2025, tức muộn hơn ba tháng so với kế hoạch ban đầu. Khoảng thời gian này sẽ giúp các doanh nghiệp TMĐT thích ứng tốt hơn với những yêu cầu mới và đảm bảo việc thu thuế được thực hiện hiệu quả, minh bạch.
Thị trường TMĐT Việt Nam đang chứng kiến tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ. Quy mô thị trường đã tăng từ 16,4 tỷ USD năm 2022 lên 20,5 tỷ USD năm 2023 và dự kiến đạt 25 tỷ USD vào năm 2024. Tuy nhiên, số thu thuế từ hoạt động này vẫn còn khá thấp so với tổng doanh thu. Tỷ lệ thu thuế từ kinh doanh TMĐT chỉ chiếm khoảng 20% doanh thu thị trường vào năm 2022 và giảm xuống 17,4% vào năm 2024.
Những con số này cho thấy việc quản lý thuế trong lĩnh vực TMĐT còn nhiều dư địa để cải thiện. Tuy nhiên, cần một phương thức thu thuế hợp lý, tránh gây cản trở sự phát triển của các doanh nghiệp nhỏ và cá nhân kinh doanh.
Việc thu thuế từ hoạt động TMĐT là cần thiết nhằm đảm bảo công bằng và tăng nguồn thu ngân sách. Tuy nhiên, cách thức triển khai cần linh hoạt, tránh tạo gánh nặng hành chính và hỗ trợ sự phát triển của hệ sinh thái kinh doanh số. Đề xuất của VCCI về phương pháp thuế khoán, loại bỏ yêu cầu kê khai chi phí và lùi thời gian áp dụng là những điều chỉnh hợp lý giúp cân bằng lợi ích giữa cơ quan quản lý và cộng đồng kinh doanh trên TMĐT.