Tiến sĩ Cấn Văn Lực: Đà tăng trưởng kinh tế sẽ tích cực hơn từ quý II

Ông Lực đánh giá, là nền kinh tế có độ mở cao, Việt Nam không thể tránh khỏi những tác động tiêu cực từ bên ngoài khi mặt bằng lãi suất thế giới tuy đang giảm nhưng vẫn ở mức cao; rủi ro thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế gia tăng.

Ở trong nước, giải ngân vốn đầu tư công và Chương trình phục hồi kinh tế và đầu tư công chưa thể có đột phá. Tình hình doanh nghiệp hiện đang rất khó khăn, thể hiện ở số lượng doanh nghiệp tạm dừng hoạt động, phá sản tăng đột biến, gần bằng tổng số doanh nghiệp thành lập mới và tái gia nhập thị trường.

Hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp đang gặp nhiều ách tắc về vấn đề pháp lý, tiếp cận vốn. Một số lĩnh vực chủ lực như dệt may, da giày, chế biến gỗ phải thu hẹp sản xuất, cắt giảm lao động.

Nhưng trong "nguy" có "cơ", chúng tôi nhận định nền kinh tế Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa cho phục hồi và tăng trưởng trong những tháng cuối năm. Việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ có nhiều tác động tích cực đến kinh tế Việt Nam trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư và sự phục hồi của ngành du lịch.

Quy mô vốn đầu tư công năm 2023 được bố trí hơn 700.000 tỷ đồng, tăng 23% so với năm 2022, là mức cao nhất từ trước đến nay. Nếu phấn đấu giải ngân hết 95% vốn đầu tư công như mục tiêu Chính phủ đề ra sẽ đóng góp khoảng 2 điểm phần trăm cho tăng trưởng cả năm.

Bên cạnh đó, khu vực dịch vụ và tiêu dùng vẫn trong xu hướng phục hồi tích cực, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng. Lạm phát toàn cầu đang giảm dần cùng với nỗ lực kiềm chế lạm phát trong nước cũng là yếu tố giúp nền kinh tế không phải quá thận trọng với lạm phát, từ đó có dư địa phục hồi tốt hơn.

Cùng với đó, ổn định kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì là nền tảng quan trọng để Việt Nam có dư địa chính sách hỗ trợ tăng trưởng, đặc biệt là chính sách tài khoá.

Chính sách tiền tệ năm nay phải đa mục tiêu hơn vì gánh thêm nhiệm vụ ổn định hệ thống tài chính, tiền tệ trong bối cảnh kinh tế toàn cầu có rất nhiều bất ổn.

Ngân hàng Nhà nước đã chuyển trạng thái chính sách từ chặt chẽ, thận trọng sang nới lỏng thận trọng để hỗ trợ tăng trưởng. Cần tiếp tục giảm lãi suất, tăng khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp; tiếp tục thực hiện chính sách cơ cấu lại nợ, hỗ trợ thanh khoản, đẩy mạnh cơ cấu lại các tổ chức tín dụng.

"Chính sách tài khóa còn nhiều dư địa khi nợ công và nợ Chính phủ ở mức khá xa so với mức trần cho phép, vì vậy chính sách tài khóa tiếp tục phải là chính sách chủ lực hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế", ông Lực khẳng định.

Theo đó, cần thực hiện chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, linh hoạt, hiệu quả. Chính phủ đã ban hành Nghị định số 12/2023/NĐ-CP về việc gia hạn nộp thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất năm 2023; yêu cầu đẩy nhanh hoàn thuế VAT; chỉ đạo Bộ Tài chính khẩn trương trình cấp thẩm quyền phương án giảm 2% VAT và các phương án hỗ trợ bổ sung về miễn giảm thuế, phí, lệ phí,… hỗ trợ người dân, doanh nghiệp.

Phối hợp đẩy nhanh giải ngân đầu tư công và Chương trình phục hồi phát triển kinh tế-xã hội để giảm ách tắc dòng tiền, tăng thanh khoản cho hệ thống, khơi thông mọi nguồn lực cho phát triển cũng là giải pháp cần ưu tiên thực hiện.

Thanh Hà