Tập trung phát triển kinh tế tuần hoàn trong sản xuất và chế biến lúa gạo

Kinh tế tuần hoàn trong sản xuất và chế biến lúa gạo đề cập đến việc tận dụng lại các sản phẩm phụ, chất thải và tài nguyên để tạo ra giá trị mới. Thay vì đơn thuần tiêu thụ và loại bỏ các chất thải, tuần hoàn kinh tế giúp giảm thiểu lãng phí tài nguyên, giảm áp lực lên môi trường và tạo ra cơ hội kinh tế mới. Bằng cách áp dụng kinh tế tuần hoàn trong ngành sản xuất và chế biến lúa gạo, chúng ta có thể xây dựng một hệ thống bền vững hơn, giúp bảo vệ môi trường và tăng cường hiệu suất kinh tế.

Trong quá trình sản xuất lúa gạo, có nhiều sản phẩm phụ và chất thải được tạo ra như bã lúa, vỏ lúa, và nước xả thải. Thay vì coi chúng là rác thải và loại bỏ, chúng ta có thể tận dụng chúng để tạo ra giá trị mới. Ví dụ, bã lúa có thể được sử dụng để sản xuất biogas hoặc phân bón hữu cơ, vỏ lúa có thể được chế biến thành nguyên liệu xây dựng hoặc làm phân bón, nước xả thải có thể được xử lý và tái sử dụng. Bằng cách tận dụng các sản phẩm phụ và chất thải này, chúng ta không chỉ giảm thiểu lãng phí mà còn tạo ra nguồn tài nguyên và nguồn thu nhập mới.

Ngoài ra, sản xuất và chế biến lúa gạo tiêu tốn nhiều tài nguyên như nước, đất, năng lượng và hóa chất. Kinh tế tuần hoàn trong ngành này có thể giúp gia tăng hiệu suất sử dụng tài nguyên bằng cách áp dụng các phương pháp sản xuất sạch, tái chế và sử dụng lại tài nguyên. Ví dụ, việc sử dụng hệ thống tưới thông minh để tiết kiệm nước, sử dụng phân bón hữu cơ để bảo vệ chất lượng đất và giảm sự phụ thuộc vào hóa chất độc hại có thể giúp tăng cường hiệu suất sử dụng tài nguyên và giảm chi phí.

Bên cạnh đó, việc áp dụng kinh tế tuần hoàn trong sản xuất và chế biến lúa gạo không chỉ giúp giảm thiểu lãng phí và bảo vệ môi trường, mà còn tạo ra cơ hội kinh tế mới. Việc tận dụng các sản phẩm phụ và chất thải để sản xuất nguồn năng lượng tái tạo, phân bón hữu cơ, hoặc nguyên liệu xây dựng có thể tạo ra nguồn thu nhập mới cho các nông dân và doanh nghiệp trong ngành lúa gạo. Ngoài ra, việc áp dụng kỹ thuật và công nghệ tiên tiến để tăng cường hiệu suất sản xuất và chế biến cũng có thể mở ra cơ hội xuất khẩu và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Theo Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt, ông Lê Thanh Tùng, mỗi năm, việc sản xuất lúa gạo ở Đồng bằng sông Cửu Long dẫn đến việc thải ra môi trường khoảng 24 triệu tấn rơm rạ, tuy nhiên chỉ có 30% (tương đương 7,4 triệu tấn) được thu gom. Phần còn lại, tức 70% rơm rạ, bị người dân đốt hoặc vùi vào đồng ruộng, gây ra ô nhiễm môi trường và tăng phát thải khí metan cùng các khí nhà kính khác.

Để giải quyết những vấn đề này, ông Lê Thanh Tùng cho rằng, kinh tế tuần hoàn là một phương pháp quan trọng nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến hệ sinh thái nông nghiệp và tăng hiệu quả kinh tế. Việc sử dụng các nguồn phụ phẩm từ sản xuất lúa gạo có ý nghĩa quan trọng trong việc tăng cường giá trị của chuỗi cung ứng lúa gạo trong khu vực. Các phụ phẩm từ lúa có thể được tái chế để tạo thành các sản phẩm với chất lượng cao.

Kinh tế tuần hoàn là một xu hướng không thể tránh khỏi để đạt được sự phát triển bền vững trong tương lai. Với lượng lớn phụ phẩm từ sản xuất lúa gạo, Việt Nam có cơ hội lớn để phát triển kinh tế tuần hoàn trong ngành nông nghiệp. Không chỉ làm phân hữu cơ từ rơm, mà còn có nhiều giải pháp khác như sử dụng rơm để trồng nấm, làm thức ăn cho gia súc, hoặc chế biến thành biochar và biosilica từ trấu. Đây là những giải pháp tiềm năng giúp tạo ra giá trị gia tăng từ phụ phẩm của lúa gạo và cung cấp năng lượng sạch và bền vững.

Theo ông Lê Thanh Tùng, mục tiêu của Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao là đến năm 2030 sẽ thu gom toàn bộ rơm ra khỏi đồng và xử lý chúng theo nguyên lý kinh tế tuần hoàn. Để đạt được mục tiêu này, cần phải xây dựng cơ sở dữ liệu và thông tin về các công nghệ hỗ trợ cho kinh tế tuần hoàn trong sản xuất lúa gạo. Các tỉnh trong khu vực cũng cần phải phát triển các kế hoạch và mô hình quản lý rơm rạ theo hướng kinh tế tuần hoàn.

Đại Hải