Nữ tỷ phú Tatyana và hành trình xây dựng Wildberries từ một cửa hàng vô danh bán online đến "gã khổng lồ" trong ngành bán lẻ nước Nga

Tatyana Bakalchuk vốn là một giáo viên tiếng Anh và là một bà mẹ bỉm sữa với 4 người con. Người phụ nữ 45 tuổi này thành lập công ty bán lẻ thương mại điện tử Wildberries vào năm 2004 chỉ 1 tháng sau khi cậu con trai đầu tiên ra đời. Lúc ấy, bà chỉ muốn được quay lại nghề giáo viên, nhưng nhận ra việc nuôi con tốn rất nhiều công sức và tiền bạc.

Vì thế, Tatyana Bakalchuk đã cùng chồng mình là Vladislav - một kỹ thuật viên công nghệ thông tin mở một cửa hàng bán quần áo online. Khi ấy, hai vợ chồng chỉ có 700 USD làm vốn và đã tiêu gần 100 USD cho việc quảng cáo. Hai vợ chồng quyết định nhập và bán các món hàng trên catalogue của nhà bán lẻ Otto Group về bán, một công ty từng thất bại khi thâm nhập thị trường Nga. Khi đó, Otto Group đã thất bại vì văn hóa mua hàng trực tuyến ở nước Nga chưa phát triển, và hệ thống bưu điện vẫn chưa nhanh nhạy như các nước châu Âu.

Vì tình yêu với những bộ quần áo màu sắc rực rợ, Tatyana Bakalchuk đã đặt tên thương hiệu là Wildberries (Quả dâu dại). Bà cũng chính là khách hàng đầu tiên của công ty, dùng phương tiện công cộng để đưa hàng hóa về nhà - cũng là kho hàng của "công ty". Bà mẹ 28 tuổi khi ấy đã cần mẫn chụp ảnh, scan và đăng chúng lên website của mình. Chưa kể, Tatyana còn đóng luôn vai shipper, tự vận chuyển hàng thay vì bắt khách tới lấy.

Sau cùng, việc kinh doanh của vợ chồng Tatyana Bakalchuk cũng khởi sắc, và chỉ 1 năm sau đó họ đã có một văn phòng và nhà kho đúng nghĩa. Họ thuê nhân viên phát triển website, nhân viên dịch vụ khách hàng,... với hi vọng phát triển công ty.

Thế nhưng, một biến cố đã xảy ra khiến bà mẹ bỉm sữa bàng hoàng. Một trong những nhân viên đã ăn trộm hết số tiền Tatyana tiết kiệm để trả cho nhà sản xuất rồi biết mất. Khi ấy, bà đã phải chật vật bù đắp các chi phí và cố gắng để công ty không bị phá sản. Dù vậy, Tatyana Bakalchuk vẫn tự nhủ rằng mình sẽ không bao giờ mất lòng tin vào người khác.

Nỗ lực hết mình, cuối cùng vợ chồng bà cũng đã gặt hái được quả ngọt. Năm 2008, cuộc khủng hoàng tài chính toàn cầu diễn ra, khiến Adidas tồn kho số quần áo và giày dép trị giá gần 1 triệu USD. Nhận thấy cơ hội có 1-0-2, Tatyana Bakalchuk đã bỏ tiền mua lại toàn bộ số hàng này, bán hết tất cả trong vòng 2 năm.

Nhờ đó, Wildberries đã có cú nhảy vọt bất ngờ, từ một cửa hàng vô danh bán online đến "gã khổng lồ" trong ngành bán lẻ nước Nga. Giờ đây, họ có tới 15.000 nhân công, website bán hàng có tới 10.000 loại mặt hàng đa dạng từ sách báo, đồ đạc gia dụng tới đồ thể thao,...

Tháng 2/2019, giá trị của Wildberries đạt mức 1,2 triệu USD, biến nó trở thành công ty Internet đứng thứ 4 chỉ sau Yandex, Mail.ru Group và Avito. Chỉ sau 1 tháng, Tatyana Bakalchuk đã trở thành tỷ phú tự thân, với khối tài sản 1 tỷ USD và được ví là "Jack Ma nước Nga".

Sở hữu khối tài sản kếch xù, kiếm được bộn tiền ngay cả giữa mùa dịch COVID-19 nhưng Tatyana Bakalchuk lại là một người rất kín tiếng. Nữ tỷ phú này luôn tránh ánh nhìn soi mói của truyền thông, không tham gia các hội thảo kinh tế hay các sự kiện công khai nào. Thậm chí, họ còn từ chối những khoản đầu tư từ bên ngoài như ông lớn Sistema và hãng đầu tư Baring Vostok.

Một nguồn tin cho biết, vợ chồng Tatyana là những người hướng nội, ít khi giao thiệp. Blog tài chính My Ruble cho hay: "Tatyana Bakalchuk luôn muốn bảo vệ cuộc sống riêng tư của bà ấy. Bà ấy cho rằng đây là điều cần thiết trong công việc kinh doanh: một khi bạn nói chuyện với truyền thông, bạn sẽ gặp rắc rối trong công việc, và bạn thì chẳng có thời gian để bị xao nhãng bởi những thứ như thế".

Từ trước đến nay, nữ tỷ phú xứ bạch dương chỉ trả lời phỏng vấn vài lần. Đó là cuộc trò chuyện ngắn ngủi trên ấn phẩm thương mại Shopolog năm 2016, 2 lần trò chuyện với Tạp chí Forbes. Nữ tỷ phú này từng chia sẻ bí quyết thành công rằng: "Có lẽ đó là do khả năng đưa ra quyết định liều lĩnh mà bất kỳ ai nhìn vào cũng sẽ cho rằng tôi bị điên. Họ sẽ khăng khăng rằng đó là điều không thể và chẳng có ai làm thế cả. Tôi tin vào bản năng của mình và hiểu được nhu cầu của khách hàng".

Tatyana Bakalchuk tự tin nhận định, hiện tại bà chưa thấy bất kì đối thủ trực tiếp nào ở thị trường Nga, nhưng không vì thế mà bà chủ quan. Nữ tỷ phú thường xuyên học hỏi từ công ty khác, thành thật và cống hiến hết mình, đó cũng là tôn chỉ mục đích chính của Wildberries. Tatyana chia sẻ: "Mọi người không nên cảm thấy xấu hổ khi nhìn thẳng vào mắt con cái hay nhân viên của mình. Với mọi thứ bạn làm, hãy làm nó với lương tâm".

TH