Hiện nay, vay tiêu dùng là một hình thức cho vay không có tài sản thế chấp, dẫn đến rủi ro tín dụng cao hơn so với cho vay có tài sản thế chấp. Nếu khách hàng không thể trả nợ hoặc gặp khó khăn trong việc thanh toán, Công ty tài chính sẽ gánh chịu rủi ro mất mát. Việc tăng cao nợ xấu cho vay tiêu dùng có thể làm suy yếu tình hình tài chính của các Công ty và đe dọa sự tồn tại.
Đáng chú ý, nợ xấu cho vay tiêu dùng tạo ra áp lực tài chính đáng kể đối với các Công ty cho vay tài chính. Trong đó, khi khách hàng vay không thể trả nợ, các Công ty phải ghi nhận khoản nợ xấu và thiệt hại tương ứng trong báo cáo tài chính. Điều này có thể làm giảm lợi nhuận, làm giảm giá trị cổ phiếu và tác động đến vốn hóa của Công ty. Các Công ty tài chính có thể phải đối mặt với sự giảm giá cổ phiếu và khó khăn trong việc thu hồi số tiền cho vay đã mất.
Với tình trạng nợ xấu cho vay tiêu dùng gia tăng, hình ảnh và niềm tin của Công ty tài chính có thể bị tổn thương. Khách hàng có thể mất niềm tin vào khả năng của Công ty trong việc cung cấp dịch vụ tài chính đáng tin cậy. Điều này có thể dẫn đến sự mất mát khách hàng và giảm khả năng thu hút mới. Các Công ty tài chính phải làm việc chăm chỉ để khôi phục niềm tin của khách hàng và xây dựng hình ảnh đáng tin cậy.
Theo các chuyên gia tài chính, với tình trạng nợ xấu cho vay tiêu dùng tăng cao, các cơ quan quản lý tài chính có thể tăng cường sự quan tâm và kiểm soát. Các Công ty tài chính có thể phải đối mặt với áp lực từ các quy định mới và các biện pháp giám sát nghiêm ngặt hơn để đảm bảo rằng việc cho vay được thực hiện theo quy định và tuân thủ các quy tắc an toàn tài chính. Điều này có thể làm tăng chi phí hoạt động và hạn chế khả năng tăng trưởng của Công ty.
Đại diện CLB Tài chính Tiêu dùng (CLB TCTD), thuộc Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho biết, tính đến cuối tháng 2/2024, dư nợ cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính khoảng 138,8 ngàn tỷ, dư nợ xấu chiếm tới gần 18% nợ xấu cho vay tiêu dùng của toàn hệ thống.
Vị đại diện này đề xuất và mong muốn NHNN xem xét, có biện pháp phối hợp với cơ quan quản lý về thông tin truyền thông vào cuộc, xác minh, xử lý các hành vi tuyên truyền trái phép, các hành vi vi phạm pháp luật của các hội nhóm bùng/trốn trả nợ trên các trang mạng xã hội.
Liên quan đến hành vi trốn tránh nghĩa vụ trả nợ một cách có chủ ý, CLB TCTD kiến nghị Bộ Công an xem xét có hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục xử lý cũng như cân nhắc việc cho phép các công ty tài chính được tiếp cận cơ sở dữ liệu nhằm hạn chế tình trạng lừa đảo, giả mạo danh tính của khách hàng vay tiêu dùng.
Bên cạnh đó, CLB TCTD cũng đề xuất các tổ chức tín dụng có thể xem xét cơ chế phù hợp nhằm chia sẻ dữ liệu danh sách hạn chế (blacklist) về các cá nhân có dấu hiệu hoặc có hành vi gian lận liên quan đến tín dụng.
Theo Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, toàn hệ thống có 15 công ty tài chính tiêu dùng được Ngân hàng Nhà nước cấp phép đang hoạt động. Tính đến cuối tháng 2/2024, dư nợ cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính chiếm khoảng 5% dư nợ tín dụng tiêu dùng toàn hệ thống.
Tóm lại, tình trạng nợ xấu cho vay tiêu dùng đang tạo ra những thách thức đáng lo ngại cho các Công ty tài chính. Việc gia tăng rủi ro tín dụng, áp lực tài chính và vốn hóa, ảnh hưởng đến hình ảnh và niềm tin của khách hàng, cùng với sự can thiệp của các cơ quan quản lý tài chính đã đặt các Công ty tài chính vào tình thế ngồi trên đống lửa. Để vượt qua tình hình này, các Công ty cần tăng cường quản lý rủi ro tín dụng, cải thiện quy trình cho vay và xây dựng hình ảnh đáng tin cậy. Đồng thời, các cơ quan quản lý tài chính cần đưa ra các biện pháp hỗ trợ và quy định để bảo vệ cả Công ty và khách hàng khỏi những hậu quả tiêu cực của nợ xấu cho vay tiêu dùng.
Nghệ Nhân