Thứ bảy 12/07/2025 13:46
Hotline: 024.355.63.010
Pháp luật

Một số lưu ý về quyền yêu cầu hủy phán quyết trọng tài

29/10/2021 11:56
Tính độc lập, thân thiện và hiệu quả, đáp ứng tối đa quyền tự do thỏa thuận của các bên, quá trình tố tụng minh bạch, bảo mật của phương thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại là những nhân tố quan trọng để các bên có được thỏa thuận tr

Cùng với tiến trình Việt Nam hội nhập sâu rộng vào kinh tế thế giới, sự gia tăng lựa chọn của doanh nghiệp Việt Nam đối với phương thức giải quyết tranh chấp ngoài tòa án, trong đó có sự lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài cũng tăng lên, phổ biến hơn. Tính độc lập, thân thiện và hiệu quả, đáp ứng tối đa quyền tự do thỏa thuận của các bên, quá trình tố tụng minh bạch, bảo mật của phương thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại là những nhân tố quan trọng để các bên có được thỏa thuận trọng tài, lựa chọn giải quyết tranh chấp bằng trọng tài.

Phán quyết trọng tài (PQTT) phải được Hội đồng trọng tài lập bằng văn bản. Một số nội dung chủ yếu trong PQTT liên quan chặt chẽ đến việc thi hành phán quyết trọng tài là ngày, tháng, năm và địa điểm ra phán quyết; tên, địa chỉ của nguyên đơn và bị đơn; kết quả giải quyết tranh chấp; thời hạn thi hành phán quyết; phân bổ chi phí trọng tài và các chi phí khác có liên quan. Theo quy định tại Khoản 5 Điều 61 Luật Trọng tài thương mại 2010 (LTTTM), phán quyết trọng tài là chung thẩm và có hiệu lực kể từ ngày ban hành. Tuy nhiên, phán quyết trọng tài không có nghĩa là không ai có quyền xâm phạm, LTTTM có chương XI với 5 điều từ Điều 68 đến Điều 72 quy định về hủy phán quyết trọng tài. Dưới đây là một số lưu ý cho doanh nghiệp trong trường hợp là bên yêu cầu hủy PQTT:

1.Bên yêu cầu phải làm đơn gửi Tòa án có thẩm quyền yêu cầu hủy phán quyết trọng tài trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được phán quyết trọng tài: Theo quy định tại Khoản 1 Điều 69 LTTTM “Quyền yêu cầu hủy phán quyết trọng tài”, một bên trong PQTT nếu có đủ căn cứ để chứng minh được rằng Hội đồng trọng tài đã ra phán quyết thuộc một trong những trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 68 của LTTTM, thì có quyền làm đơn gửi Tòa án có thẩm quyền yêu cầu hủy PQTT.

Tại quyết định về yêu cầu hủy phán quyết trọng tài số 1322/2020/QĐ-PQTT ngày 25/8/2020 của Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, Hội đồng xét đơn xét thấy đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài của bên yêu cầu đã hết thời hạn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài theo quy định tại Khoản 1 Điều 69 LTTTM, áp dụng điểm e khoản 1 Điều 217; Khoản 2 Điều 219 và Điều 361 Bộ Luật tố tụng dân sự năm 2015, đã quyết định đình chỉ giải quyết việc dân sự về “Yêu cầu hủy phán quyết trọng tài” thụ lý số 42/KDTM-ST ngày 02/3/2020 đối với Phán quyết trọng tài số 03/18 của Hội đồng trọng tài thuộc Trung tâm trọng tài V được lập ngày 29/8/2018 tại thành phố Hồ Chí Minh. Bên có quyền yêu cầu với sai sót sơ đẳng về thời hạn gửi đơn, đồng nghĩa với việc bên đó đã tự làm mất đi quyền gửi đơn yêu cầu hủy PQTT trong thời hạn LTTTM quy định.

2.Bên yêu cầu hủy PQTT phải có đủ căn cứ để chứng minh được rằng hội đồng trọng tài đã ra phán quyết thuộc một trong những trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 68 của LTTTM. Cụ thể là: a) Không có thỏa thuận trọng tài hoặc thỏa thuận trọng tài vô hiệu; b) Thành phần hội đồng trọng tài, thủ tục tố tụng trọng tài không phù hợp với thỏa thuận của các bên hoặc trái với Luật này; c) Vụ tranh chấp không thuộc thẩm quyền của hội đồng trọng tài; trường hợp phán quyết trọng tài có nội dung không thuộc thẩm quyền của hội đồng trọng tài thì nội dung đó bị hủy; d) Chứng cứ do các bên cung cấp mà hội đồng trọng tài căn cứ vào đó để ra phán quyết là giả mạo; Trọng tài viên nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác của một bên tranh chấp làm ảnh hưởng đến tính khách quan, công bằng của phán quyết trọng tài; đ) Phán quyết trọng tài trái với nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam.

Yêu cầu hủy PQTT được Hội đồng xét đơn của Tòa án có thẩm quyền xác định là “việc dân sự”. Trừ trường hợp quy định tại điểm đ khoản 2 điều 68 nêu trên, đối với các trường hợp còn lại, bên yêu cầu hủy PQTT có nghĩa vụ cung cấp chứng cứ và chứng minh yêu cầu hủy PQTT cho hội đồng xét đơn, phù hợp với quy định tại chương VII Chứng cứ và Chứng minh của Bộ Luật tố tụng dân sự 2015.

Hội đồng xét đơn sẽ xem xét toàn bộ tài liệu có trong hồ sơ vụ án, đồng thời thẩm tra tại phiên họp, nghe ý kiến tranh luận của các đương sự, nghe ý kiến phát biểu của đại diện Viện kiểm sát cùng cấp để đưa ra nhận định và quyết định về việc xét đơn yêu cầu. Lưu ý, bên yêu cầu cần rà soát lại liệu mình đã mất quyền phản đối trong quá trình tham gia tố tụng trọng tài hay không trước khi có đơn yêu cầu hủy PQTT. Nếu không, hội đồng xét đơn có thể áp dụng điều 13 LTTTM, điều 6 Nghị quyết 01/2014/NQ-HĐTP của Tòa án tố cao được dẫn chiếu dưới đây để không chấp nhận trường hợp yêu cầu hủy PQTT quy định tại điểm a, b, c khoản 2 điều 68 LTTTM nêu trên.

Điều 13 LTTTM: “Trong trường hợp một bên phát hiện có vi phạm quy định của Luật này hoặc của thỏa thuận trọng tài mà vẫn tiếp tục thực hiện tố tụng trọng tài và không phản đối những vi phạm trong thời hạn do Luật này quy định thì mất quyền phản đối tại Trọng tài hoặc Tòa án”.

“Điều 6. Mất quyền phản đối quy định tại Điều 13 Luật TTTM:

1. Trường hợp một bên phát hiện có vi phạm quy định Luật TTTM hoặc của thỏa thuận trọng tài mà vẫn tiếp tục thực hiện tố tụng trọng tài và không phản đối với Hội đồng trọng tài, Trung tâm trọng tài những vi phạm đó trong thời hạn do Luật TTTM quy định thì mất quyền phản đối tại Trọng tài, hoặc tại Tòa án đối với những vi phạm đã biết đó. Trường hợp LTTTM không quy định thời hạn thì thời hạn được xác định theo thỏa thuận của các bên hoặc quy tắc tố tụng trọng tài. Trường hợp các bên không thỏa thuận hoặc quy tắc tố tụng trọng tài không quy định thì việc phản đối phải được thực hiện trước thời điểm Hội đồng trọng tài tuyên phán quyết.

2. Trước khi xem xét yêu cầu của một hoặc các bên về việc có vi phạm quy định LTTTM hoặc của thỏa thuận trọng tài, Tòa án phải kiểm tra các tài liệu, chứng cứ, quy tắc tố tụng trọng tài để xác định đối với yêu cầu đó, một hoặc các bên có mất quyền phản đối hay không mất quyền phản đối.

Trường hợp Tòa án xác định vi phạm đã mất quyền phản đối quy định tại Điều 13 LTTTM và hướng dẫn tại khoản 1 Điều này thì bên đã mất quyền phản đối không được quyền khiếu nại quyết định của Hội đồng trọng tài, yêu cầu hủy phán quyết trọng tài đối với những vi phạm đã mất quyền phản đối đó. Tòa án không được căn cứ vào các vi phạm mà một hoặc các bên đã mất quyền phản đối để quyết định chấp nhận yêu cầu của một hoặc các bên.

3. Khi giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, Tòa án có trách nhiệm xem xét theo quy định tại điểm đ khoản 2 và điểm b khoản 3 Điều 68 LTTTM. Trường hợp xét thấy có đủ căn cứ để chấp nhận hoặc không chấp nhận yêu cầu thì Tòa án có quyền quyết định ngay cả khi một hoặc các bên đã mất quyền phản đối.

Tại quyết định số 755/2018/QĐ-PQTT ngày 12/6/2021 của Tòa án thành phố Hồ Chí Minh đã nhận định, trong bản tự bảo vệ của đề ngày 04/12/2017 của bà T cũng như trong suốt quá trình tố tụng trọng tài, bà T không hề đưa ra bất cứ phản đối nào đối với thỏa thuận trọng tài, như vậy bà T mất quyền phản đối về thỏa thuận trọng tài theo quy định dẫn chiếu trên đây.

3.Về yêu cầu hủy PQTT về lý do vụ tranh chấp không thuộc thẩm quyền của hội đồng trọng tài: Thẩm quyền giải quyết các tranh chấp của Trọng tài được quy định tại Điều 2 LTTTM, bao gồm: 1. Tranh chấp giữa các bên phát sinh từ hoạt động thương mại; 2. Tranh chấp phát sinh giữa các bên trong đó ít nhất một bên có hoạt động hoạt động thương mại; 3. Tranh chấp giữa các bên mà pháp luật quy định được giải quyết bằng Trọng tài. Khoản 4 Điều 35 LTTTM quy định: “Trường hợp bị đơn cho rằng vụ tranh chấp không thuộc thẩm quyền của Trọng tài, không có thoả thuận trọng tài, thoả thuận trọng tài vô hiệu hoặc thỏa thuận trọng tài không thể thực hiện được thì phải nêu rõ điều đó trong bản tự bảo vệ”.

Tại quyết định số 755/2018/QĐ-PQTT ngày 12/6/2021 của Tòa án thành phố Hồ Chí Minh đã nhận định, trong bản tự bảo vệ của đề ngày 04/12/2017 của bà T cũng như trong suốt quá trình tố tụng trọng tài, bà T không hề đưa ra bất cứ phản đối nào đối với thẩm quyền của trọng tài mà vẫn tiếp tục tố tụng trọng tài, vẫn tham gia giải quyết tranh chấp. Như vậy, bà T đã mất quyền phản đối về thẩm quyền của Hội đồng trọng tài theo quy định tại Điều 13 LTTTM và hướng dẫn tại Điều 6 Nghị quyết 01/2014/NQ-HĐTP.

4.Lưu ý, khi xét đơn yêu cầu hủy PQTT, hội đồng xét đơn yêu cầu căn cứ vào các quy định tại Điều 68 LTTTM và các tài liệu kèm theo để xem xét quyết định; không xét xử lại nội dung vụ tranh chấp mà Hội đồng trọng tài đã giải quyết.

5.Về sự có mặt của các bên tranh chấp tại phiên họp xét đơn yêu cầu hủy PQTT: Phiên họp được tiến hành với sự có mặt của các bên tranh chấp, luật sư của các bên, nếu có, kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp. Trường hợp một trong các bên yêu cầu Hội đồng xét đơn vắng mặt hoặc đã được triệu tập hợp lệ mà vắng mặt không có lý do chính đáng hoặc rời phiên họp mà không được Hội đồng chấp thuận thì Hội đồng vẫn tiến hành xét đơn yêu cầu hủy quyết định trọng tài.

Trường hợp bên yêu cầu hủy PQTT rút đơn hoặc đã được triệu tập hợp lệ mà vắng mặt không có lý do chính đáng hoặc rời phiên họp mà không được hội đồng xét đơn chấp thuận thì hội đồng xét đơn ra quyết định đình chỉ việc xét đơn yêu cầu.

Luật sư Bùi Văn Thành - Trưởng Văn phòng Luật sư Mặt Trời Mới

Bài liên quan
Tin bài khác
DRH Holdings bị phạt gần 800 triệu đồng: Cảnh báo đỏ về minh bạch tài chính

DRH Holdings bị phạt gần 800 triệu đồng: Cảnh báo đỏ về minh bạch tài chính

Ngày 11/7/2025, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) ban hành Quyết định số 387/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính Công ty Cổ phần DRH Holdings (mã chứng khoán: DRH), do hàng loạt hành vi vi phạm trong lĩnh vực công bố thông tin, sử dụng vốn huy động và giao dịch với bên liên quan.
Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025: Thêm đối tượng, siết giám sát

Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025: Thêm đối tượng, siết giám sát

Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp năm 2025 mở rộng diện người nộp thuế và phạm vi thu nhập chịu thuế, nhằm phản ánh đúng thực tế phát sinh thu nhập trong nền kinh tế số, kinh tế chia sẻ, và hoạt động đầu tư xuyên biên giới.
Triệt phá đường dây xe máy điện giả nhãn hiệu NIJIA, bắt giam 3 đối tượng

Triệt phá đường dây xe máy điện giả nhãn hiệu NIJIA, bắt giam 3 đối tượng

Cơ quan chức năng Hà Nội vừa triệt phá đường dây sản xuất, kinh doanh xe máy điện giả mạo nhãn hiệu NIJIA, khởi tố và bắt giam 3 đối tượng, phanh phui thủ đoạn tinh vi đe dọa người tiêu dùng và thị trường.
Nghiên cứu cơ chế cho người Việt tiếp tục chơi casino tại Phú Quốc

Nghiên cứu cơ chế cho người Việt tiếp tục chơi casino tại Phú Quốc

Phó Thủ tướng Lê Thành Long vừa giao Bộ Tài chính chủ trì nghiên cứu, xử lý kiến nghị liên quan đến việc cho phép người Việt Nam tiếp tục vào chơi casino tại Phú Quốc sau giai đoạn thí điểm.
Công an TP. Hà Nội đột kích bắt khẩn cấp"nữ hoàng livestream", lộ doanh thu 834 tỷ đồng, trốn thuế 12,5 tỷ

Công an TP. Hà Nội đột kích bắt khẩn cấp"nữ hoàng livestream", lộ doanh thu 834 tỷ đồng, trốn thuế 12,5 tỷ

Ngày 10/7/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội tạm giữ đối tượng Nguyễn Thị Thu Hường vì trốn thuế. Vụ việc hé lộ doanh thu khủng hơn 834 tỷ đồng và số tiền trốn thuế lên đến 12,5 tỷ đồng, gây chấn động dư luận.
Xuất nhập khẩu Việt Pháp bị phạt 235 triệu đồng vì công bố sai lệch

Xuất nhập khẩu Việt Pháp bị phạt 235 triệu đồng vì công bố sai lệch

Hai hành vi vi phạm về công bố thông tin khiến CTCP Đầu tư Thương mại Xuất nhập khẩu Việt Pháp bị xử phạt tổng cộng 235 triệu đồng. Dù con số không lớn, nhưng vụ việc một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về kỷ luật công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.
Hà Nội siết chặt kỷ cương trật tự xây dựng: Sẽ xử lý nghiêm cá nhân buông lỏng quản lý

Hà Nội siết chặt kỷ cương trật tự xây dựng: Sẽ xử lý nghiêm cá nhân buông lỏng quản lý

Trước thực trạng vi phạm trật tự xây dựng vẫn diễn biến phức tạp tại nhiều địa bàn, UBND TP. Hà Nội vừa ban hành chỉ đạo yêu cầu xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm. Đây được xem là động thái mạnh tay nhằm lập lại kỷ cương đô thị và chấm dứt tình trạng “trên nóng dưới lạnh” kéo dài nhiều năm.
Hà Nội đề xuất đình chỉ kinh doanh vĩnh viễn với vi phạm nghiêm trọng an toàn thực phẩm

Hà Nội đề xuất đình chỉ kinh doanh vĩnh viễn với vi phạm nghiêm trọng an toàn thực phẩm

Chiều 8/7, trong phiên thảo luận tại tổ của kỳ họp HĐND TP Hà Nội, nhiều đại biểu đã bày tỏ lo ngại về tình trạng vi phạm an toàn thực phẩm, hàng giả, hàng nhái ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt tại các cơ sở kinh doanh thực phẩm chức năng, bếp ăn tập thể và khu vực xung quanh trường học.
Cảnh báo mạo danh doanh nghiệp du lịch để lừa đảo trên mạng xã hội

Cảnh báo mạo danh doanh nghiệp du lịch để lừa đảo trên mạng xã hội

Bộ Công an cảnh báo về việc các đối tượng sử dụng tài khoản Facebook tích xanh giả mạo các khu nghỉ dưỡng, khách sạn và công ty lữ hành uy tín để chiếm đoạt tiền cọc, cung cấp mã đặt phòng giả.
Bị cưỡng chế 4,2 tỷ tiền thuế, Vietfracht HoChiMinh kinh doanh ra sao?

Bị cưỡng chế 4,2 tỷ tiền thuế, Vietfracht HoChiMinh kinh doanh ra sao?

Ngày 2/7/2025, Hải quan Khu Công nghệ cao TP. Hồ Chí Minh đã ban hành quyết định cưỡng chế hành chính đối với Chi nhánh Công ty Cổ phần Vận tải và Thuê tàu (Vietfracht HoChiMinh) vì chậm nộp thuế kéo dài, với số tiền nợ lên tới hơn 4,19 tỷ đồng.
Bộ Y tế đề xuất siết chặt hậu kiểm thực phẩm trên sàn thương mại điện tử

Bộ Y tế đề xuất siết chặt hậu kiểm thực phẩm trên sàn thương mại điện tử

Trước thực trạng ngày càng nhiều thực phẩm được tiêu thụ qua sàn thương mại điện tử, Bộ Y tế đã đề xuất sửa đổi toàn diện quy định về hậu kiểm trong dự thảo sửa đổi Nghị định 15, với trọng tâm là bổ sung các biện pháp quản lý sản phẩm trên nền tảng này.
Đà Nẵng: Cảnh báo tình trạng cho thuê nhà xưởng trái phép trong khu công nghiệp

Đà Nẵng: Cảnh báo tình trạng cho thuê nhà xưởng trái phép trong khu công nghiệp

Tình trạng cho thuê trái phép nhà xưởng trong các khu công nghiệp ở Đà Nẵng đang diễn ra âm thầm, đe dọa an toàn lao động, méo mó môi trường đầu tư và thất thu ngân sách.
Thu hồi 7 sản phẩm, ngừng tiếp nhận hồ sơ công bố của Dược phẩm Toàn Cầu Đông Nam vì sai phạm

Thu hồi 7 sản phẩm, ngừng tiếp nhận hồ sơ công bố của Dược phẩm Toàn Cầu Đông Nam vì sai phạm

Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa có công văn đình chỉ lưu hành, thu hồi trên toàn quốc đối với 7 sản phẩm mỹ phẩm do Công ty TNHH Dược phẩm Toàn Cầu Đông Nam chịu trách nhiệm đưa ra thị trường, với lý do công thức sản phẩm không đúng so với hồ sơ đã công bố, nhãn mác không đáp ứng quy định hiện hành.
Bộ Y tế “tuýt còi” fanpage “Dược phẩm Hoàng Hường Meli chính hãng”

Bộ Y tế “tuýt còi” fanpage “Dược phẩm Hoàng Hường Meli chính hãng”

Cục An toàn thực phẩm (ATTP, Bộ Y tế) vừa gửi công văn yêu cầu xử lý vi phạm quảng cáo của fanpage mang tên “Dược phẩm Hoàng Hường Meli chính hãng” .
Động thái mới của Bộ Công Thương sau vụ dầu ăn chăn nuôi thành thực phẩm cho người

Động thái mới của Bộ Công Thương sau vụ dầu ăn chăn nuôi thành thực phẩm cho người

Sau vụ triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán dầu ăn chăn nuôi thành thực phẩm cho người, Bộ Công Thương đã chỉ đạo tăng cường thanh tra, kiểm tra diện rộng các cơ sở sản xuất dầu ăn trên phạm vi toàn quốc.