Theo Joe Sullivan, cựu chuyên gia kinh tế của Nhà Trắng, các nước BRICS có thể trở thành mối đe dọa lớn hơn đối với đồng đô la khi họ giành được quyền lực trong thương mại toàn cầu.
Sullivan đã viết một bài quan điểm cho Chính sách đối ngoại cách đây không lâu về những lo ngại ngày càng tăng rằng các nước BRICS có thể tạo ra một loại tiền tệ có thể cạnh tranh với đồng đô la Mỹ trong thương mại quốc tế. Loại tiền tệ này có thể đánh bật đồng đô la khỏi vị trí đứng đầu thị trường thương mại toàn cầu và trở thành đồng tiền dự trữ quan trọng nhất.
Các quan chức BRICS cho biết không có kế hoạch tạo ra một loại tiền tệ đối thủ. Tuy nhiên, Sullivan cảnh báo rằng sức mạnh ngày càng tăng của khối BRICS - khối gần đây đã mời Argentina, Ai Cập, Ethiopia, Iran, Ả Rập Saudi và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất - có thể là mối đe dọa đối với đồng bảng Anh.
Với sự tham gia của Ai Cập, Ethiopia và Ả Rập Saudi, BRICS có thể có tiếng nói trong hơn 12% tổng thương mại thế giới. Điều này là do kênh đào Suez được bao quanh bởi ba quốc gia này. Kênh đào là con đường quan trọng để hàng hóa tiếp cận thị trường nước ngoài.
Sullivan chỉ ra rằng khối cũng có nhiều quyền lực trên thị trường hàng hóa. Hầu hết nhiên liệu hóa thạch rời khỏi thế giới đều được gửi đến từ Ả Rập Saudi, Iran và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Mặt khác, Brazil, Trung Quốc và Nga đều vận chuyển rất nhiều kim loại quý.
Việc Ả Rập Saudi gia nhập BRICS+ có thể là một điểm cộng rất lớn. Quốc gia ở Trung Đông sở hữu hơn 100 tỷ USD trái phiếu kho bạc Mỹ. Theo Sullivan, điều này đã giúp BRICS tích lũy được hơn 1 nghìn tỷ USD trái phiếu kho bạc Mỹ.
Ông nói: “Các quốc gia BRICS+ không cần phải đợi cho đến khi đồng tiền thương mại chung đáp ứng các điều kiện kỹ thuật điển hình của tiền dự trữ toàn cầu trước khi họ vung quả bóng phá hoại kinh tế mới mở rộng của mình vào đồng đô la”.
Sullivan đề cập rằng đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đang trở nên phổ biến hơn trong thương mại, đánh bại các loại tiền tệ khác khi ngày càng có nhiều quốc gia sử dụng đồng nhân dân tệ.
Sullivan cảnh báo rằng những xu hướng này cuối cùng có thể đẩy đồng đô la vào tình thế tương tự như đồng bảng Anh, vốn đã mất vị thế là đồng tiền có giá trị nhất thế giới vào những năm 1800.
“Các quốc gia BRICS+ thậm chí không cần sử dụng cùng một loại tiền tệ để giao dịch với nhau nhằm giành được chỗ đứng trên King Dollar.” Nếu bạn muốn giao dịch với bất kỳ thành viên BRICS+ nào, bạn sẽ phải thanh toán cho họ bằng loại tiền riêng của họ. Điều này sẽ làm cho đồng đô la trở nên ít quan trọng hơn trong nền kinh tế thế giới. Hiện chưa rõ cái gì sẽ được sử dụng thay cho đồng đô la làm dự trữ thế giới. Ông nói: “Một số loại tiền tệ khác nhau sẽ trở nên quan trọng hơn”.
Nhưng một số chuyên gia cho rằng đồng đô la có thể sẽ tiếp tục là đồng tiền dự trữ và giao dịch quan trọng nhất thế giới trong thời gian dài. Theo số liệu từ Ngân hàng Thanh toán Quốc tế và Quỹ Tiền tệ Quốc tế, đồng đô la vẫn vượt xa các loại tiền tệ khác trong thương mại quốc tế và dự trữ ngân hàng trung ương. Trên thực tế, đồng nhân dân tệ chỉ mới bắt đầu kiếm được lợi nhuận nhỏ trong quỹ của các ngân hàng trung ương.
PV tổng hợp