Kinh tế tư nhân giữ vai trò đầu tàu tăng trưởng kinh tế xứ Thanh

Kinh tế tư nhân góp phần đưa Thanh Hóa trở thành cực tăng trưởng mới của cả nước.

Bức tranh toàn cảnh

Giai đoạn 2021-2025, Thanh Hóa có trên 17.600 doanh nghiệp thành lập mới; đến hết năm 2025, trên địa bàn tỉnh có khoảng 22 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động, đạt tỉ lệ 5,8 doanh nghiệp/1.000 dân, tăng 1,05 doanh nghiệp so với năm 2020. Trên địa bàn tỉnh có 175 dự án FDI còn hiệu lực, với tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 15,26 tỉ USD, đứng thứ 9 cả nước về thu hút đầu tư trực tiếp FDI.

Tổng huy động vốn đầu tư toàn xã hội trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025 ước đạt 700,1 nghìn tỉ đồng, gấp 1,14 lần giai đoạn 2016-2020. Cơ cấu vốn đầu tư chuyển dịch theo hướng giảm tỉ trọng vốn Nhà nước, tăng nhanh tỉ trọng vốn ngoài Nhà nước; tỉ trọng vốn đầu tư Nhà nước trong tổng huy động vốn đầu tư toàn xã hội giảm từ 25,7% năm 2020 xuống còn 22,1% năm 2025; tỉ trọng vốn đầu tư ngoài Nhà nước tăng từ 74,3% lên 77,9%.

Với những tiền đề đã đạt được, thêm vào đó là định hướng tại Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, tỉnh Thanh Hóa xác định, phát triển kinh tế tư nhân là một nhiệm vụ chính trị quan trọng; kinh tế tư nhân sẽ trở thành một động lực quan trọng nhất để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập kinh tế quốc tế của tỉnh.

Tính đến tháng 9/2025, toàn tỉnh có khoảng 2.200 doanh nghiệp thành lập mới, tổng vốn đăng ký hơn 25.000 tỷ đồng. Con số này cho thấy sức bật mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp, đồng thời phản ánh môi trường đầu tư - kinh doanh tại Thanh Hóa ngày càng được cải thiện

Đóng góp vào Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) và Ngân sách

Nhìn lại bức tranh kinh tế của Thanh Hóa từ năm 2021 đến nay cho thấy, các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh đã tập trung chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp nhằm cơ cấu lại nền kinh tế, nhờ đó đã đạt được những kết quả quan trọng.

Hiện toàn tỉnh có hơn 21.500 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó phần lớn là doanh nghiệp tư nhân. Năm 2024, tổng sản phẩm trên địa bàn của Thanh Hóa đạt hơn 318.000 tỷ đồng, trong đó, riêng khu vực kinh tế tư nhân đóng góp khoảng 174.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 55%, tạo việc làm cho hàng trăm nghìn lao động. Điều này chứng tỏ KTTN là nguồn lực chủ yếu kiến tạo ra bức tranh kinh tế tươi sáng của Thanh Hóa trong giai đoạn gần đây.

Nhiều doanh nghiệp tư nhân tại KCN Nghi Sơn góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế xứ Thanh.

Kinh tế tăng trưởng cao, quy mô nền kinh tế ngày càng lớn. Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) bình quân giai đoạn 2021-2025 ước đạt 10,24%, đứng thứ 4 cả nước và đứng thứ 3 trong nhóm 10 tỉnh, thành phố có quy mô kinh tế lớn nhất cả nước (so với các tỉnh, thành phố trước khi sáp nhập). Quy mô GRDP năm 2025 ước đạt 357.760 tỉ đồng, gấp 1,9 lần năm 2020, đứng thứ 8 cả nước, cao nhất các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ.

Mô hình tăng trưởng kinh tế của Thanh Hóa từng bước chuyển từ chiều rộng sang chiều sâu, tăng cường ứng dụng khoa học - công nghệ, cải tiến phương thức quản lý, nâng cao trình độ, kỹ năng của người lao động. Tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân hằng năm giai đoạn 2021-2025 ước đạt 10,4%; năng suất lao động xã hội bình quân năm 2025 ước đạt 170,1 triệu đồng/người/năm, tăng 81,5 triệu đồng so với năm 2020.

​Thu ngân sách: Khu vực này đóng góp gần 37% tổng thu nội địa của tỉnh, là nguồn thu ổn định và ngày càng tăng trưởng cho ngân sách địa phương.

​Không chỉ đóng vai trò đầu tàu trong tăng trưởng kinh tế, khu vực KTTN Thanh Hóa đã thể hiện rõ nét qua việc tạo công ăn việc làm và cải thiện đời sống người dân.

​Giai đoạn 2017-2024, Khu vực KTTN, bao gồm các doanh nghiệp và hơn 155.000 hộ kinh doanh cá thể đã tạo việc làm cho trên 1,16 triệu lao động giải quyết nhu cầu việc làm lớn tại địa phương. Điển hình như Khu kinh tế Nghi Sơn với hơn 80 dự án đầu tư đã tạo ra hơn 100.000 việc làm cho người lao động trong và ngoài tỉnh.

Trong chín tháng đầu năm 2025, Thanh Hóa đã giải quyết việc làm mới cho gần 50.000 lao động, góp phần nâng cao thu nhập cho người lao động. Thu nhập bình quân của người lao động trong khu vực KTTN đã có sự tăng trưởng đáng kể. năm 2024 đạt gần 8,8tr đồng/người/tháng, tăng mạnh so với năm 2017.

Mục tiêu và động lực tăng trưởng mới

Thanh Hóa hiện không chỉ là “điểm sản xuất” trong chuỗi cung ứng, mà còn là khu vực đầu tư hấp dẫn được các doanh nghiệp xem như trung tâm phát triển dài hạn để xây dựng chuỗi giá trị bền vững. Yếu tố cốt lõi làm nên sự bứt phá của khu vực KTTN Thanh Hóa là niềm tin vào chính sách và sự đồng hành thực chất từ chính quyền.

Theo Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, từ chỗ chỉ là một bộ phận cấu thành của nền kinh tế, nay khu vực kinh tế tư nhân đã được xác định là một trong những động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân. Kinh tế tư nhân, mà nòng cốt là các doanh nghiệp tư nhân, đang được trao cơ hội và nguồn lực toàn diện để dẫn dắt kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng. Với Thanh Hóa, điều này càng có ý nghĩa khi tỉnh đang trong quá trình vươn mình trở thành cực tăng trưởng mới của cả nước. Các doanh nghiệp tư nhân địa phương, vốn đang trên đà lớn mạnh, sẽ đứng trước những vận hội bứt phá.

Mục tiêu đề ra đến năm 2030, Thanh Hóa phấn đấu có khoảng 40.000 doanh nghiệp đang hoạt động, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp từ 58 - 62% vào GRDP và chiếm 35 - 40% tổng thu ngân sách Nhà nước; giải quyết việc làm cho khoảng 84 - 85% tổng số lao động. Đây là những con số thể hiện rõ quyết tâm lấy khu vực tư nhân làm trụ cột phát triển, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu lớn về cải cách môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh và đồng hành cùng doanh nghiệp.

​Để hiện thực hóa mục tiêu trên, Khu vực KTTN được xác định sẽ hướng tới mục tiêu cụ thể với tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2025-2030 đạt 13%/năm; tỷ lệ đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân vào GRDP của tỉnh năm 2030 đạt khoảng 58%-62%; đóng góp khoảng 35%-40% tổng thu ngân sách nhà nước; giải quyết việc làm cho khoảng 84%-85% tổng số lao động. Tốc độ tăng năng suất lao động bình quân giai đoạn 2025-2030 đạt khoảng 15%-17%/năm.

Thanh Hóa đang là khu vực đầu tư hấp dẫn được các doanh nghiệp xem như trung tâm phát triển dài hạn để xây dựng chuỗi giá trị bền vững.

Thanh Hóa cam kết cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh thông qua cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính, 30% chi phí tuân thủ pháp luật và 30% các điều kiện kinh doanh không còn phù hợp, trước năm 2025. Địa phương cũng miễn toàn bộ lệ phí cấp đổi giấy tờ cho doanh nghiệp khi có sự sắp xếp lại bộ máy hành chính.

Trong lĩnh vực mua sắm công, các gói thầu xây lắp và mua sắm hàng hóa dưới 20 tỷ đồng từ ngân sách sẽ được ưu tiên cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt là doanh nghiệp do thanh niên, phụ nữ, người dân tộc thiểu số, người khuyết tật làm chủ, hoặc hoạt động tại vùng sâu, vùng xa.

Bên cạnh đó, Thanh Hóa cũng chủ động tìm hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Đối với DN, Nguồn vốn tín dụng luôn là "đòn bẩy" quan trọng. Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, mở rộng sản xuất - kinh doanh, thời gian qua tỉnh Thanh Hóa đã triển khai nhiều giải pháp khơi thông dòng chảy tín dụng, tăng cường kết nối ngân hàng - doanh nghiệp, định hướng nguồn vốn vào những lĩnh vực ưu tiên, góp phần tiếp sức cho kinh tế tư nhân phát triển bền vững.

Báo cáo của Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh cho thấy, hơn 60% doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó khăn trong việc vay vốn ngân hàng do thiếu tài sản thế chấp hoặc phương án kinh doanh chưa đủ sức thuyết phục. Đặc biệt, trong các lĩnh vực sản xuất công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao và dịch vụ du lịch, nhu cầu vốn đầu tư trung - dài hạn rất lớn, trong khi khả năng tự tích lũy của doanh nghiệp còn hạn chế. Trước thực tế đó, từ đầu năm 2025, tỉnh Thanh Hóa đã triển khai nhiều giải pháp trọng tâm nhằm hỗ trợ kinh tế tư nhân tiếp cận vốn hiệu quả hơn.

Bên cạnh việc thúc đẩy tín dụng ngân hàng hướng vào khu vực sản xuất - kinh doanh. Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Thanh Hóa đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng đẩy mạnh giải ngân, ưu tiên cho các dự án khả thi, có tính lan tỏa.

Đồng thời Đẩy mạnh xúc tiến đầu tư: Tỉnh tích cực thu hút các nguồn lực đầu tư, tạo động lực mới cho tăng trưởng và phát triển kinh tế nhanh, bền vững. Hỗ trợ khởi nghiệp và doanh nghiệp nhỏ, thực hiện các chính sách đặc biệt quan tâm đến việc thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ phát triển nhằm phát triển kinh tế tư nhân của Thanh Hóa trở thành một động lực quan trọng nhất để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập kinh tế quốc tế của tỉnh; là lực lượng tiên phong trong phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, hình thành một số doanh nghiệp lớn tham gia các chuỗi giá trị trong nước, khu vực ASEAN và toàn cầu.

Tầm nhìn đến năm 2045, kinh tế tư nhân phát triển nhanh, mạnh, bền vững, chủ động tham gia vào các chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng trong nước, khu vực và quốc tế. Phấn đấu đến năm 2045 có 70.000 doanh nghiệp hoạt động, đóng góp khoảng 70% GRDP của tỉnh.