Mỹ có thể giúp thúc đẩy sự phục hồi kinh tế toàn cầu mạnh mẽ trong năm nay, vì nó đóng vai trò trung tâm hơn trong sự trở lại sau cuộc khủng hoảng tài chính. Điều này phản ánh bản chất bất thường của cú sốc Covid-19 và sự linh hoạt của nền kinh tế Mỹ.
Theo Oxford Economics, nền kinh tế thế giới có thể sẽ tăng trưởng khoảng 6% trong năm nay, tốc độ nhanh nhất trong gần nửa thế kỷ qua, khi các chiến dịch vắc xin cho phép các hạn chế được ban hành để chống lại đại dịch được dỡ bỏ và các doanh nghiệp bắt đầu thu hồi vốn.
Công ty nghiên cứu cho biết, lần đầu tiên kể từ năm 2005, Mỹ dự kiến đóng góp nhiều hơn vào tăng trưởng toàn cầu so với Trung Quốc trong năm nay. Trước đó, sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, sự phục hồi kinh tế toàn cầu lại được hỗ trợ bởi Trung Quốc, khi Mỹ trải qua giai đoạn hồi sinh yếu nhất kể từ cuộc Đại suy thoái.
Vì nền kinh tế Mỹ lớn hơn Trung Quốc khoảng 1/3, đóng góp của nền kinh tế này vào tăng trưởng toàn cầu sẽ lớn hơn của Trung Quốc nếu như dự kiến, cả hai đều tăng trưởng xấp xỉ cùng tốc độ trong năm nay.
Catherine Mann, nhà kinh tế trưởng toàn cầu tại Citibank cho biết: “Mỹ sẽ lại đóng vai trò đầu tàu cho kinh tế toàn cầu vào năm 2021. Bà nói thêm rằng tình hình quốc tế sẽ kìm hãm sự tăng trưởng kinh tế của đất nước.
Theo Goldman Sachs, nền kinh tế Mỹ đã giảm 3,5% trong năm ngoái và dự kiến sẽ tăng trưởng khoảng 7% trong năm nay. Ngân hàng cho biết Trung Quốc đã tăng trưởng 2,3% trong năm ngoái và dự kiến sẽ tăng 8% trong năm nay.
Các nhà kinh tế của JP Morgan kỳ vọng Mỹ sẽ vượt qua tốc độ tăng trưởng trước đại dịch vào giữa năm nay, trong khi Trung Quốc đã quay trở lại quỹ đạo trước đại dịch nhưng sẽ không vượt quá tốc độ tăng trưởng so với trước đây. Châu Âu và một số thị trường mới nổi vẫn sẽ tụt hậu trong năm tới.
Joerg Kraemer, nhà kinh tế trưởng tại Commerzbank, cho biết: “Dân số và tăng trưởng năng suất chậm lại có thể ảnh hưởng đến sản lượng của Trung Quốc trong những năm tới. Các nhà hoạch định chính sách Bắc Kinh đã báo hiệu rằng họ có kế hoạch rút dần các biện pháp kích thích trong năm nay và tập trung vào việc kiềm chế nợ và tránh bong bóng bất động sản.
Khả năng phục hồi kinh tế của Hoa Kỳ được kỳ vọng bởi nước này đã triển khai nhanh chóng vắc xin Covid-19, gói chi tiêu dự kiến 1,9 nghìn tỷ USD, lãi suất thấp từ Cục Dự trữ Liên bang và các khoản tiết kiệm bị dồn nén. Theo Oxford Economics, các hộ gia đình Mỹ đang tiết kiệm 1,8 nghìn tỷ USD dư thừa.
JP Morgan cho biết, tín dụng ngân hàng dành cho các doanh nghiệp đã tăng với tốc độ hàng năm là 80% vào đỉnh điểm của đại dịch năm ngoái ở Mỹ, khu vực đồng euro, Nhật Bản và Anh. Con số này cách biệt lớn so với mức sụt giảm 13% của tín dụng ngân hàng trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2009.
Sự phục hồi mạnh mẽ của Hoa Kỳ có thể ảnh hưởng đến các khu vực đang tụt hậu, chẳng hạn như châu Âu và một số thị trường mới nổi. Niềm tin của các nhà đầu tư tăng cao đang đẩy chi phí đi vay của Hoa Kỳ và toàn cầu tăng, đồng thời đồng USD cũng trở nên giá trị hơn. Đây là một vấn đề đau đầu đối với các chính phủ đã vay nặng lãi bằng USD.
Các quan chức Ngân hàng Trung ương châu Âu đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về việc lợi suất trái phiếu tăng. Họ sẽ tập hợp vào thứ Tư và thứ Năm tuần này để xem xét liệu có nên tăng các biện pháp khẩn cấp hay không, bao gồm chương trình mua trái phiếu trị giá 1,85 nghìn tỷ Euro, tương đương 2,2 nghìn tỷ USD.
Trên khắp châu Âu, việc triển khai vắc-xin Covid-19 đang diễn ra chậm hơn và các chính phủ không dự tính đề ra những gói chi tiêu mới có quy mô như Mỹ, một phần có lẽ do lo ngại về nợ. Doanh số bán lẻ trong khu vực đồng euro bất ngờ sụt giảm hơn 6% trong tháng 1 so với cùng kỳ năm ngoái do một số quốc gia đã gia hạn các hạn chế về lệnh khóa cửa. Trong khi đó, doanh số bán lẻ của Mỹ tăng 7,4% so với cùng kỳ.
Tại Đức, hơn 7% nhân viên sản xuất đã làm việc trong tháng Hai, mặc dù sản lượng gần như đã trở lại mức trước đó, nhưng các chuyên gia cho rằng một số công nhân có trình độ cao có thể bị dư thừa trong tương lai.
Tập đoàn Kion , một nhà sản xuất xe nâng và thiết bị nhà kho có trụ sở tại Frankfurt, đã có lượng đơn đặt hàng lớn nhất từ trước đến nay bất chấp đại dịch, thúc đẩy bởi nhu cầu mua sắm qua internet mạnh mẽ ở Bắc Mỹ và Châu Âu.
“Trung Quốc không chỉ trở lại như cũ mà còn ở mức kỷ lục về sản lượng công nghiệp. Trong khi châu Âu đang bị tụt hậu lại phía sau”. Giám đốc điều hành Kion Gordon Riske nói.
Ông Riske cho biết, nếu gói kích cầu của đảng Dân chủ được thông qua, Kion có khả năng phải đối mặt với các vấn đề về đáp ứng yêu cầu khi tốc độ tăng trưởng của Mỹ tăng nhanh. Các nhà đầu tư toàn cầu đã bắt đầu lo lắng về sự gia tăng mạnh của lạm phát, điều này có thể là kết quả của sự tăng trưởng mạnh mẽ và tắc nghẽn chuỗi cung ứng.
Bảo Bảo (Theo WSJ)