Hành trình trở thành startup tỷ đô của Airbnb

Từ chiếc nệm hơi và bữa ăn sáng...

Joe Gebbia là một sinh viên có bằng kép ngành thiết kế đồ họa và thiết kế công nghiệp của Trường thiết kế Rhode Island danh tiếng. Tuy nhiên, cũng như bạn bè đồng trang lứa, anh vẫn phải vật lộn để kiếm việc làm sau khi tốt nghiệp.

Cuối năm 2007, Joe Gebbia cùng một người bạn là Brian Chesky chuyển tới San Francisco từ New York. Không có việc làm, họ gặp khó khăn trong việc trả tiền thuê nhà. Thời điểm đó, họ phát hiện ra tất cả các phòng khách sạn trong thành phố đều đã được đặt hết từ trước do hội nghị Thiết kế Công nghiệp địa phương đã thu hút rất nhiều khách tới San Francisco.

Hai người nhận ra cơ hội kinh doanh từ đây. Họ bỏ tiền mua một vài chiếm đệm hơi, đồng thời thiết kế một trang web mang tên "AirBed and Breakfast". Dịch vụ của họ cung cấp cho du khách một nơi để ngủ nghỉ và ăn sáng với ngũ cốc. Họ tính phí 80 USD/đêm. 

Họ có 3 vị khách đầu tiên, 2 nam và 1 nữ, mỗi người trả 80 USD để qua đêm trên những chiếc đệm hơi. Một người trong số này tên là Amol, cũng là một chuyên gia thiết kế sau này đã giúp Joe và Brian trong các bài thuyết trình. “Trở thành khách hàng đầu tiên của Airbnb cảm giác giống như được lên ‘The Tonight Show’. Nhưng khi đó tôi không biết rằng mình được lên ‘The Tonight Show’” – Amol kể lại câu chuyện vào năm 2012. (“The Tonight Show” là chương trình truyền hình chiếu vào lúc tối muộn rất được ưa thích tại Hoa Kỳ).

Joe và Brian nhanh chóng nhận ra đây có thể là một ý tưởng kinh doanh tuyệt vời. Họ cùng với người bạn cùng phòng cũ Nathan Blecharczyk bắt tay nhau, chính thức thành lập một doanh nghiệp. Trong vòng 4 tháng đầu, họ thực sự xây dựng dịch vụ tìm kiếm bạn cùng phòng, nhưng rồi nhận ra trang Roommates.com đã nổi tiếng từ lâu. Bộ ba khi đó quay trở lại với ý tưởng “Air Bed and Breakfast” (Giường đệm hơi và bữa sáng).

Công ty chính thức đi vào khai trương dịch vụ, nhưng không ai quan tâm đến họ. Bộ ba tìm đến lễ hội âm nhạc tương tác thường niên South by Southwest (SXSW) năm 2008 ở bang Texas để quảng bá, nhưng cũng chỉ thu hút được 2 khách hàng. 1 trong số này chính là Chesky.

Mùa hè năm 2008, các nhà đồng sáng lập hoàn thành phiên bản cuối cùng của trang web “Air Bed and Breakfast” và đi tìm các nhà đầu tư. Toàn bộ kinh nghiệm thiết kế của họ được đúc rút thành nguyên tắc: khách hàng chỉ cần đúng 3 lần click chuột là có thể đặt được nơi ở, nếu không website sẽ không thể thành công vì quá phức tạp. Dẫu vậy, tất cả các nhà đầu tư đều không thấy thuyết phục. 15 nhà đầu tư “thiên thần” đã được giới thiệu, thì 8 người từ chối họ. 7 người còn lại thậm chí hoàn toàn phớt lờ Airbnb.

...đến những bước phát triển đầu tiên

Để tiếp tục có tiền kinh doanh, bộ 3 bắt đầu bán ngũ cốc theo chủ đề liên quan tới cuộc bầu cử. Tận dụng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ đang diễn ra hết sức gay cấn giữa 2 ứng viên của Đảng Cộng hòa John McCain và Đảng Dân chủ Barack Obama, họ bán các hộp ngũ cốc cổ động tranh cử với tên “Obama O’s” và “Cap'n McCains” với giá 40 USD mỗi hộp ngay trên hè phố. Số lượng mỗi loại chỉ có giới hạn, đồng thời trên mỗi hộp có đính kèm thông tin về công ty Airbnb. Chiến lược tiếp thị đầy sáng tạo giúp bộ ba đem về 30.000 USD.

Một quỹ đầu tư mạo hiểm của Paul Graham đã chú ý đến họ. Ông mời các chàng trai đến tham gia Y Combinator – một chương trình tăng tốc khởi nghiệp (Accelerator) rất có tiếng tăm. Joe, Brian và Nathan đã tham gia chương trình này trong 3 tháng đầu năm 2009 để hoàn thiện sản phẩm của họ.

Ngay tại Y Combinator, họ vẫn bị hàng loạt các nhà đầu tư từ chối. Fred Wilson của Quỹ Union Square Ventures năm 2011 đã thừa nhận rằng 2 năm trước đó ông đã sai lầm khi không nhìn ra tiềm năng của Air Bed and Breakfast: “Chúng tôi không thể tin tưởng vào một loại hình cho thuê phòng mà khách hàng chỉ được nằm trên đệm mút ở phòng khách, vì thế đã bỏ lỡ cơ hội. Những người khác nhìn thấy tiềm năng của họ, đầu tư cho họ, và phần còn lại đã thuộc về lịch sử” – Wilson viết.

Công ty bắt đầu phát triển. Các nhà sáng lập đưa ra một dự án đầy tham vọng, và quảng bá để những người cho thuê nhà trọ cũng cảm thấy yêu thích công ty của họ. Họ đến thăm và ngụ lại tại chính những căn nhà đăng cho thuê ở New York trên website “Air Bed and Breakfast”, viết nhận xét, và chụp ảnh từng địa điểm một cách chuyên nghiệp.

Tháng 3 năm 2009, công ty chính thức đổi tên từ “Air Bed & Breakfast” thành “Airbnb”, đơn giản hơn và đỡ bị nhầm lẫn với những chiếc đệm hơi.Thống kê đến thời điểm đó cho thấy công ty đã có 2.500 chỗ lưu trú và gần 10.000 người dùng.

Thành công cho các nhà khởi nghiệp trẻ tuổi

Chỉ trong vòng 1 tháng, họ nhận được khoản đầu tư của Sequoia Capital trị giá 600.000 USD. Đây là thời điểm đột phá dẫn tới giai đoạn phát triển theo cấp số nhân của công ty. Tháng 11/2010, họ huy động thành công 7,2 triệu USD và tiếp tục mở rộng hoạt động kinh doanh.

Gần 4 năm kể từ khi ý tưởng về chiếc đệm hơi ra đời, năm 2011, Airbnb đã thành công vang dội khi có mặt tại 89 quốc gia và đạt 1 triệu lượt đặt phòng. Cũng trong năm đó, các nhà đầu tư mạo hiểm đã rót 112 triệu USD cho Airbnb, biến nó trở thành một startup kỳ lân ở Thung lũng Silicon với mức định giá 1 tỷ USD.

Đến tháng 1/2012, Airbnb đạt cột mốc 5 triệu lượt đặt phòng. Và chỉ 5 tháng sau, con số đó đã tăng gấp đôi lên 10 triệu lượt. Những thành tích tiếp theo của công ty khiến thế giới không khỏi kinh ngạc.

Tháng 8/2014, Airbnb nhận 475 triệu USD đầu tư và đến tháng 6/2015, họ được rót 1,5 tỷ USD tiền đầu tư. Tính đến năm 2018, doanh thu hàng năm của công ty là 3,6 tỷ USD. Tính đến tháng 3 năm nay, tổng số tiền mà họ huy động được là 4,8 tỷ USD qua 10 vòng tài trợ.

Cùng với thành công của công ty, các nhà đồng sáng lập đều trở thành tỷ phú. Cả 3 người đều sở hữu khối tài sản khoảng 4,2 tỷ,  đều góp mặt trong The Forbes 400 và là những tỷ phú dưới 40 tuổi trẻ nhất nước Mỹ.

Ngoài kinh doanh, Airbnb cũng rất chú trọng đến vần đề thuế. Công ty đã có hơn 400 thỏa thuận với các chính quyền địa phương để tự động hóa việc thu thuế du lịch, thu về hơn 2 tỷ USD tiền thuế liên quan thông qua những thỏa thuận này.

Do sự bùng phát của đại dịch Covid-19 trên toàn cầu, công ty đã phải đối mặt với khoản lỗ lớn 637 triệu USD, với doanh thu hàng quý giảm 67%. Họ phải sa thải gần 2.000 nhân viên trong tổng số 7.500 người vì sự ảnh hưởng của Covid-19.

Tháng 3/2020, lượng đặt phòng trên Airbnb tại châu Âu đã lao dốc không phanh, giảm 80% so với cùng kỳ năm ngoái. Cùng lúc đó, Mỹ bắt đầu đóng cửa nhiều hoạt động kinh tế khiến công ty phải mạnh tay đốt nguồn tiền dự trữ.

Đến tháng 7, CEO công ty, Chesky chia sẻ với CNBC: "Chúng tôi mất 12 năm để xây dựng Airbnb và mất gần như tất cả mọi thứ chỉ trong 4 đến 6 tuần. Ngành du lịch đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh. Tôi không muốn nói rằng hành trình đã kết thúc nhưng đúng là mô hình mà chúng ta biết đã chết và sẽ không quay trở lại".

Mặc dù vậy, Chesky cho biết ít nhất tại Mỹ, Airbnb đang có dấu hiệu phục hồi khi người dân thành thị đang có xu hướng tìm kiếm nhà cho thuê ở vùng ngoại ô hay khu lân cận để thay thế việc đi du lịch xa như trước đây. Ngoài ra, thay vì thuê vài đêm, họ thậm chí thuê toàn bộ ngôi nhà cả tháng trời.

Từ đây, Chesky nhanh chóng thay đổi chiến lược của Airbnb bằng việc tập trung vào hoạt động lưu trú tại địa phương. Công ty thiết kế lại trang web và ứng dụng để thuật toán hiển thị địa điểm phù hợp hơn với nhu cầu hiện tại của khách hàng.

Hơn 1 tháng sau, Airbnb cho biết họ đã ghi nhận lượng đặt phòng tương đối lớn với những nơi cách chỗ sinh sống của người dùng vài trăm km đổ lại. Đó là tia sáng giúp Airbnb có thêm động lực tiếp tục duy trì hoạt động trong giai đoạn đầy thách thức như hiện nay. Trong quý III, doanh thu của công ty đạt 1,34 tỷ USD, lợi nhuận là 219 triệu USD.

Mới đây, công ty cho biết họ dự kiến phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trong tháng 12 này. Trong hồ sơ, Airbnb tiết lộ sẽ bán ra 51,9 triệu cổ phiếu với mức giá mục tiêu từ 44 – 50 USD/cổ phiếu, qua đó thu về khoảng 2,6 tỷ USD. Điều này sẽ giúp nâng mức định giá công ty lên 34,8 tỷ USD, cao hơn gần gấp đôi so với con số 18 tỷ USD được đưa ra vào tháng 8.

Như vậy, sau rất nhiều thăng trầm của thương trường, Airbnb vẫn có thể trụ vững đến ngày nay để viết tiếp giấc mơ từ chiếc đệm hơi và bát ngũ cốc buổi sáng cách đây 12 năm.

Và sắp tới, với những kinh nghiệm vượt qua mọi khó khăn, mong rằng Airbnb sẽ đạt thành công rực rỡ trong thương vụ IPO.

Bảo Bảo