Điều gì khiến Singapore trở thành điểm đến hấp dẫn của các startup AI Trung Quốc?

Khi Wu Cunsong và Chen Binghui thành lập startup AI có tên gọi Tabcut cách đây 2 năm ở thành phố Hàng Châu, hai doanh nhân này nhanh chóng vấp phải nhiều rào cản, trong đó có nguồn vốn mạo hiếm khan hiếm. Tháng 3 năm nay, họ quyết định làm theo những gì các startup AI của Trung Quốc đã làm là chuyển công ty đến Singapore.

Môi trường thân thiện với kinh doanh của đảo quốc Sư tử giúp startup trên tiếp cận nhà đầu tư và khách hàng toàn cầu tốt hơn trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị dâng cao khiến nhiều công ty đa quốc gia của Mỹ tránh xa Trung Quốc.

Điều quan trọng không kém đối với doanh nhân khởi nghiệp AI là công ty có thể mua những sản phẩm chip mới nhất của Nvidia và các công nghệ tiên tiến khác ở Singapore. Trong khi đó, khó mà mua những sản phẩm chip quan trọng này ở Trung Quốc do các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ.

“Chúng tôi muốn đến một nơi có nguồn vốn tài trợ dồi dào, không giống như Trung Quốc, nơi nguồn vốn mạo hiểm sẵn có đang cạn đi nhanh chóng”, Wu Cunsong nói.

Singapore đang nổi lên như là điểm đến yêu thích của các startup AI Trung Quốc tìm cách vươn ra toàn cầu. Với đa số người gốc Hoa, Singapore từ lâu thu hút các công ty Trung Quốc. Tuy nhiên, nhiều doanh nhân khởi nghiệp AI nói riêng đang tăng tốc đưa công ty sang ở Singapore. Lý do là các lệnh trừng phạt thương mại do Mỹ áp đặt đối Bắc Kinh ngăn cản những người này tiếp cận các công nghệ mới nhất.

Đặt trụ sở ở Singapore cũng là một cách để các công ty tránh xa nguồn gốc Trung Quốc của mình, một động thái thường được gọi là "rửa sạch ở  Singapore". Đó là nỗ lực nhằm giảm bớt sự giám sát từ khách hàng và cơ quan quản lý ở các quốc gia là đối thủ chính trị của Trung Quốc, chẳng hạn như Mỹ.

Tuy nhiên, chiến lược này không phải lúc nào cũng hiệu quả: ByteDance Ltd có trụ sở tại Bắc Kinh đã chuyển trụ sở chính cho doanh nghiệp TikTok của mình sang  Singapore, nhưng dịch vụ video phổ biến này vẫn bị ảnh hưởng bởi luật mới của Mỹ yêu cầu bán hoặc cấm các hoạt động tại Mỹ vì lo ngại về an ninh. 

Gã khổng lồ thời trang Trung Quốc Shein, cũng đã chuyển trụ sở chính sang  Singapore, đã phải đối mặt với sự chỉ trích dữ dội ở Mỹ và hiện đang nhắm đến việc niêm yết tại London thay vì New York.

Nhưng đối với các công ty khởi nghiệp  AI, có nhiều thứ đang bị đe dọa hơn là chỉ nhận thức. Các công ty  AI tích lũy lượng lớn dữ liệu và dựa vào các chip tiên tiến để đào tạo hệ thống của họ và nếu quyền truy cập bị hạn chế thì chất lượng sản phẩm của họ sẽ bị ảnh hưởng. 

Mỹ đã chặn việc bán những con chip phức tạp nhất và các công nghệ khác cho Trung Quốc, để ngăn chặn việc chúng được sử dụng cho mục đích quân sự và các mục đích khác. OpenAI, công ty hàng đầu về AI của Mỹ, đang hạn chế quyền truy cập của Trung Quốc vào các công cụ phần mềm của họ.

Trung Quốc cũng đã thực hiện một cách tiếp cận nghiêm ngặt đối với nội dung do AI tạo ra, cố gắng đảm bảo nội dung đó tuân thủ các chính sách và tuyên truyền của chính phủ. Quốc gia này đã thực hiện một trong những động thái lớn đầu tiên trên thế giới nhằm quản lý công nghệ non trẻ này vào tháng 7 năm ngoái, yêu cầu các công ty đăng ký thuật toán của họ với chính phủ trước khi triển khai các dịch vụ hướng tới người tiêu dùng.

Điều đó có nghĩa là các nhà phát triển  AI "sẽ không thể tham gia vào các cuộc khám phá miễn phí nếu họ ở Trung Quốc", một nhà sáng lập công ty tư vấn Linkloud, người yêu cầu chỉ được nêu tên là Adam vì tính nhạy cảm của chủ đề này, cho biết.

Ông ước tính rằng, 70% đến 80% các công ty khởi nghiệp về phần mềm và AI của Trung Quốc nhắm mục tiêu đến khách hàng trên  toàn cầu, với nhiều công ty hiện đang chọn bỏ qua Trung Quốc hoàn  toàn.

Linkloud đang xây dựng một cộng đồng cho các doanh nhân AI Trung Quốc đang khám phá các thị trường toàn cầu.

Các quy định về AI của Singapore ít nghiêm ngặt hơn và nước này nổi tiếng với việc dễ dàng thành lập công ty. Chan Ih-Ming, Phó Chủ tịch điều hành của Ban Phát triển Kinh tế Singapore cho biết, đất nước này muốn trở thành cầu nối giữa các doanh nhân từ châu Á và thế giới.

Ông nói: “Nhiều doanh nghiệp và công ty khởi nghiệp, bao gồm cả các doanh nghiệp Trung Quốc, chọn Singapore làm trung tâm Đông Nam Á và coi Singapore là bàn đạp để tiếp cận thị trường toàn cầu”. Ông cho biết, thành phố này là nơi có hơn 1.100 công ty khởi nghiệp AI vào cuối năm 2023 và các công ty AI có trụ sở tại Trung Quốc đang đến đây ngày một gia tăng.”

Jianfeng Lu là người tiên phong trong xu hướng này khi chuyển đến Singapore từ thành phố Nam Kinh phía Đông Trung Quốc để thành lập công ty khởi nghiệp AI Wiz Holdings vào năm 2019. Với sự hỗ trợ từ Tiger Global, GGV Capital và Hillhouse Capital, anh đã xây dựng công cụ AI nhận dạng giọng nói ngay từ đầu và bán bot dịch vụ khách hàng cho các khách hàng ở Châu Mỹ Latinh, Đông Nam Á và Bắc Phi. Anh không bán hàng ở Trung Quốc, một động thái mà những người đồng sáng lập của anh ấy đã biết trước.

Jianfeng Lu hiện được nhiều đồng nghiệp Trung Quốc nhờ tư vấn. Họ muốn có lời khuyên về cách thành lập doanh nghiệp và định cư ở Singapore. “Nếu bạn muốn trở thành một doanh nghiệp toàn cầu, tốt hơn hết hãy bắt đầu với tư cách là một startup toàn cầu”, vị doanh nhân 52 tuổi nói.

Trong khi đó, việc gây quỹ ở Trung Quốc trở nên khó khăn hơn do nền kinh tế đang chậm lại và căng thẳng gia tăng với Mỹ, điều này đang khiến các công ty đầu tư mạo hiểm toàn cầu giảm đầu tư vào nước này.

Wu và Chen ở câu chuyện ban đầu đã có một trải nghiệm đầy thất vọng và gian khổ khi tìm kiếm người ủng hộ ở Trung Quốc. Thay vào đó, Tabcut đã hợp tác với Kamet Capital có trụ sở tại Singapore và huy động được 5,6 triệu USD từ công ty này vào cuối năm ngoái. Công ty khởi nghiệp này đã chuyển trụ sở chính toàn cầu của mình đến Singapore vào tháng 3, đồng thời tung ra phiên bản beta của công cụ tạo video AI cho người dùng toàn cầu.

Climind, một startup xây dựng các mô hình ngôn ngữ lớn và các công cụ AI năng suất cho các chuyên gia trong lĩnh vực môi trường, xã hội và quản trị đang chuẩn bị chuyển trụ sở từ Hồng Kông đến Singapore trong những tuần tới,

Ngoài mối quan hệ về văn hóa và ngôn ngữ, Singapore còn hấp dẫn vì Chính phủ nước này còn ủng hộ bằng cách hỗ trợ về tài chính và kỹ thuật. Chắc chắn là một số công ty AI của Trung Quốc đã sớm đạt được những thành công ở thị trường nội địa và vẫn ở đó.

Qian Yiming, người đồng sáng lập Climind, cho biết, Chính phủ đã cung cấp hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho các startup AI. Climind nằm trong số những công ty nhận được hỗ trợ tài chính từ nhà nước Singapore. Ngoài ra, có rất nhiều vườn ươm khởi nghiệp ở đây.

“Việc tiếp cận thị trường toàn cầu rất dễ dàng, môi trường kinh doanh tốt và chính trị ổn định”, Qian Yiming nói về những lợi thế của Singapore.

Bản thân Trung Quốc đang thúc đẩy AI, robot và các công ty khởi nghiệp công nghệ sâu khác duy trì trụ sở trong nước và cuối cùng là niêm yết trên thị trường chứng khoán địa phương. Bắc Kinh hỗ trợ những nước có triển vọng nhất bằng cách hỗ trợ vốn, cung cấp các khoản vay lãi suất thấp và giảm thuế.

Tuy nhiên, Yiu-Ting Tsoi, đối tác sáng lập của HB Ventures có trụ sở tại Hong Kong, chuyên đầu tư vào công nghệ và AI của Trung Quốc cũng như khu vực cho biết, những công ty như vậy sẽ gặp khó khăn trong việc mở rộng trên toàn cầu vì dịch vụ của họ thường được điều chỉnh cho phù hợp với người dùng và môi trường pháp lý Trung Quốc.

Thu Giang (t/h)