Đề xuất cho ngân hàng mua lại trái phiếu doanh nghiệp sắp tới hạn khó khả thi

18:10 15/11/2022

TS. Vũ Đình Ánh, nguyên Viện trưởng Viện quản lý giá cả (Bộ Tài chính) cho rằng đề xuất cho ngân hàng mua lại trái phiếu doanh nghiệp sắp tới hạn là khó khả thi bởi ngân hàng hoạt động trên thị trường và phải theo tín hiệu của thị trường, không thể ép họ mua được.

TS. Vũ Đình Ánh
TS. Vũ Đình Ánh.

Trước hết, theo TS. Vũ Đình Ánh quyền mua lại trái phiếu hay không là thuộc về ngân hàng, họ sẽ mua các loại trái phiếu phù hợp với khẩu vị rủi ro của họ. Vấn đề tiếp theo là nguồn tiền để ngân hàng mua lại trái phiếu.

"Hiện nay, các ngân hàng đang rất khó khăn trong vấn đề huy động và hạn mức tín dụng cũng đã hết. Ngân hàng sẽ lấy nguồn tiền nào để trang trải cho hàng trăm nghìn trái phiếu đó?", chuyên gia đặt vấn đề.

Liên quan đến các loại trái phiếu, hiện nay có các loại trái phiếu chưa đến hạn và đến hạn, vậy việc xử lý trái phiếu có tách riêng các loại đến hạn và các loại còn dài hạn hay không.

Theo TS. Vũ Đình Ánh, vấn đề quan trọng nhất của thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) hiện nay là không phát triển được thị trường thứ cấp, mua đi bán lại các loại trái phiếu. Hơn nữa, trái phiếu hiện có mức độ rủi ro quá cao do thị trường trái phiếu đang không thực sự hoạt động đúng theo tính chất của nó.

Đưa ra giải pháp trước mắt, chuyên gia cho rằng cần có biện pháp áp dụng đối với các nhà phát hành TPDN. Còn phía các NHTM chỉ là các kênh phân phối, trong khi đó việc bảo lãnh phát hành và bảo lãnh thanh toán TPDN còn chưa cụ thể, minh bạch. Do vậy, cần xử lý từ nhà phát hành TPDN chứ không nên từ hệ thống phân phối.

"Trong trung và dài hạn, cần thiết lập lại thị trường TPDN, đặc biệt là các quy định liên quan đến việc nhà đầu tư cá nhân tham gia vào thị trường," ông Ánh cho biết thêm. 

Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV, thuộc Hội đồng cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ) mới đây đã có báo cáo gửi Chính phủ đề xuất nhiều giải pháp gỡ khó cho doanh nghiệp trong bối cảnh hiện tại.

Trong trường hợp cần thiết, Ban IV đề xuất tính tới các giải pháp đặc biệt trong giai đoạn nhất định nhằm giải nguy cho doanh nghiệp và nền kinh tế, như cho phép các ngân hàng thương mại (NHTM) trong nước tham gia mua lại các trái phiếu sắp tới hạn và xử lý như một dạng tín dụng đặc biệt ngoài tín dụng thông thường.

Vì lượng trái phiếu sắp tới hạn có giá trị vượt rất nhiều lần khả năng mua lại của một số tổng công ty nhà nước như Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC), Công ty trách nhiệm hữu hạn Mua bán nợ Việt Nam (DATC), Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC).

Thanh Hà