Chưa đến năm học mới nhưng phụ huynh đã lo vì chi phí học hành tăng

Năm học 2025 - 2026, Việt Nam chính thức triển khai chính sách miễn học phí cho học sinh phổ thông công lập. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc chi phí giáo dục giảm bớt. Thực tế, nhiều phụ huynh chia sẻ họ đang phải tính toán kỹ lưỡng từng khoản chi trong mùa tựu trường năm nay, bởi các khoản “ẩn phí” vẫn tăng mạnh – từ sách vở, đồng phục, học thêm đến phí sinh hoạt học đường.

Dù học phí không còn là gánh nặng chính, nhưng chi phí mua sắm đồ dùng học tập lại tăng rõ rệt so với năm trước. Một bộ sách giáo khoa đầy đủ cho học sinh cấp hai hiện dao động từ 300.000 – 500.000 đồng, chưa kể sách bổ trợ, đồ dùng cá nhân, dụng cụ vẽ, giáo trình kỹ năng mềm… Nhiều gia đình có từ hai con trở lên, tổng chi phí có thể vượt ngưỡng 3 - 4 triệu đồng ngay từ tuần đầu tháng 8.

Đồng phục học sinh năm nay cũng có mức giá tăng nhẹ. Một bộ đồng phục mùa hè, áo dài lễ phục hoặc đồ thể dục có thể tiêu tốn 500.000 – 800.000 đồng tùy trường. Thêm vào đó là giày, ba lô, hộp bút, bình nước – những khoản nhỏ nhưng cộng dồn lại không hề nhỏ.

Chi phí học hành tăng vọt, phụ huynh gồng mình “chiến đấu” năm học mới

Ngoài học chính khóa, học thêm vẫn là nhu cầu phổ biến. Tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, một số trung tâm ngoại ngữ, luyện thi áp mức học phí từ 1,5 – 3 triệu đồng/tháng/môn. Với ba môn học thêm, chi phí có thể tăng lên 5 - 6 triệu đồng, chiếm gần nửa thu nhập của nhiều gia đình công chức hoặc lao động phổ thông.

Không chỉ trong lớp học, các dịch vụ kèm theo như xe đưa đón, suất ăn bán trú, lớp kỹ năng mềm hay phí học trực tuyến cũng khiến ngân sách đội thêm. Chi phí xe đưa đón cho học sinh tiểu học hiện khoảng 1,2 – 2 triệu đồng/tháng. Nếu con học thêm một lớp kỹ năng mềm hoặc ngoại ngữ vào cuối tuần, gia đình cần chi thêm từ 800.000 – 1,5 triệu đồng mỗi tháng.

Đáng nói, nhiều phụ huynh phản ánh tình trạng “phí quỹ lớp”, “phí đóng góp tự nguyện” xuất hiện dưới nhiều hình thức, từ mua tủ sách lớp học đến tiền hỗ trợ lễ khai giảng… Mặc dù là tự nguyện, song không ít người thừa nhận khó từ chối khi lớp đa số đều tham gia đóng góp.

Trước áp lực tài chính, không ít phụ huynh chọn cách tiết kiệm bằng mua lại sách cũ, đồng phục cũ hoặc giảm số lớp học thêm. Một số gia đình chuyển con sang học trường gần nhà để giảm chi phí đưa đón. Nhiều bậc cha mẹ còn liên kết nhau lập nhóm mua sỉ văn phòng phẩm hoặc trao đổi đồ dùng học tập đã qua sử dụng, nhằm tiết kiệm tối đa.

Các chuyên gia khuyến nghị phụ huynh nên lập kế hoạch tài chính từ đầu quý II mỗi năm, phân chia ngân sách rõ ràng cho từng hạng mục, ưu tiên khoản thiết yếu. Ngoài ra, nên tìm hiểu kỹ chính sách học phí, phí dịch vụ tại trường, tránh bất ngờ vào sát ngày nhập học.

Chính sách miễn học phí phổ thông là bước tiến lớn của hệ thống giáo dục, nhưng chỉ là phần nổi của tảng băng chi phí. Phụ huynh vẫn cần chuẩn bị kỹ về tài chính để không bị “choáng” trước loạt khoản phát sinh mỗi mùa tựu trường.