Từ ngày 11/9, hàng loạt quy định mới về phát hành, niêm yết và giao dịch chứng khoán chính thức có hiệu lực theo Nghị định số 245/2025/NĐ-CP của Chính phủ, sửa đổi, bổ sung Nghị định 155/2020/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Chứng khoán. Đây được đánh giá là bước điều chỉnh quan trọng nhằm siết chặt điều kiện phát hành, đồng thời rút ngắn thủ tục IPO, tăng cường bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, đặc biệt là cổ đông nước ngoài.
Một trong những điểm mới đáng chú ý là yêu cầu tổ chức phát hành trái phiếu ra công chúng phải được xếp hạng tín nhiệm bởi tổ chức xếp hạng độc lập, ngoại trừ các trường hợp trái phiếu có bảo lãnh thanh toán toàn bộ gốc và lãi bởi ngân hàng hoặc tổ chức tài chính quốc tế. Quy định này khắt khe hơn so với trước đây, khi chỉ yêu cầu xếp hạng tín nhiệm trong một số tình huống nhất định.
 |
| Chính thức áp dụng nhiều quy định mới về chào bán và niêm yết cổ phiếu |
Bên cạnh đó, Nghị định 245 bổ sung nhiều tiêu chí nhằm kiểm soát rủi ro tài chính của doanh nghiệp phát hành, trong đó có điều kiện nợ phải trả (kể cả giá trị trái phiếu dự kiến phát hành) không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu theo báo cáo tài chính gần nhất. Đặc biệt, nếu phát hành trái phiếu để cơ cấu lại khoản nợ, doanh nghiệp không được phép thay đổi mục đích sử dụng vốn sau đó.
Một cải cách lớn khác là việc rút ngắn quy trình IPO và niêm yết cổ phiếu. Cụ thể, thời gian đưa chứng khoán vào giao dịch sau khi Sở giao dịch chứng khoán chấp thuận niêm yết được rút từ 90 ngày xuống còn 30 ngày. Các công ty cổ phần có thể đồng thời thực hiện thủ tục đăng ký niêm yết với chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng, qua đó đẩy nhanh quá trình tiếp cận thị trường.
Đáng chú ý, Nghị định 245 còn khẳng định nguyên tắc bảo đảm quyền lợi của cổ đông nước ngoài khi đầu tư vào thị trường Việt Nam. Theo đó, bãi bỏ cơ chế cho phép Đại hội đồng cổ đông hoặc Điều lệ công ty được quyết định tỷ lệ sở hữu nước ngoài thấp hơn quy định pháp luật và cam kết quốc tế. Những công ty đại chúng đã thông báo tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa trước đây được quyền giữ nguyên hoặc điều chỉnh tăng để tiệm cận mức trần theo quy định hiện hành.
Ngoài ra, nghị định mới cũng quy định rõ thời hạn các công ty đại chúng phải hoàn tất thủ tục thông báo tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa, đồng thời bổ sung điều khoản liên quan đến ngày kết thúc đợt phát hành cổ phiếu để chuyển đổi trái phiếu chuyển đổi.
Với những thay đổi trên, thị trường kỳ vọng khuôn khổ pháp lý mới sẽ góp phần nâng cao tính minh bạch, kỷ luật tài chính, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp huy động vốn và nhà đầu tư tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam.
