Mặt bằng kiểu "xôi đỗ" vướng nhiều thủ tục khiến việc thi công gặp khó
Cụ thể, đến nay tỉnh Quảng Ngãi đã thực hiện công tác giải phóng mặt bằng khoảng 51/60,3 km, trong đó chiều dài các đoạn tuyến liên tục đã bàn giao thực địa hơn 43 km (có 39 km đủ điều kiện thi công).
Thực tế hiện nay, Nhà thầu đã nhận bàn giao mặt bằng 60,74km/88Km (XL1: 19,05Km; XL2: 21,52Km; XL3: 20,17Km), đạt 69,02%, tuy nhiên mặt bằng thực tế nhà thầu có thể tiếp cận thi công được là 42,94km, đạt 48,8%.
Cụ thể, tại km 4+500 - Km 5+300 vẫn còn nhà dân và những khu vực đất trồng cây hàng năm khác; km 6 - Km 11, nhà thầu cũng khó tiếp cận mặt bằng thi công do vướng mắc liên quan đến rừng gỗ keo và trang trại chăn nuôi được người dân thuê đất của UBND xã Hành Thuận, huyện Nghĩa Hành để canh tác.
Bên cạnh đó, một số vị trí đã được bàn giao mặt bằng sạch nhưng chưa có đường tiếp cận, một số đoạn tuyến có đường tiếp cận thì chưa được bàn giao mặt bằng do vướng nhà dân tái định cư.
Một khó khăn nữa là nguồn vật liệu san lấp ở khá xa công trình khiến giá vật liệu tăng cao. Thủ tục cấp phép mỏ vật liệu, bãi thải: Hiện nay các nội dung tại Luật, Nghị định, Nghị quyết bị chồng chéo một số nội dung, gây lúng túng cho Sở TNMT tỉnh khi hướng dẫn nhà thầu lập hồ sơ cấp phép mỏ vật liệu nên kéo dài thời gian lập và phê duyệt hồ sơ cấp phép như:
Thủ tục đánh giá tác động môi trường theo hướng dẫn của Bộ TNMT tại văn bản số 1711/BTNMT-KSVN ngày 17/03/2023 hiện nay đang có sự bất cập với quy định điểm b khoản 1 Nghị quyết số 119/NQ-CP ngày 08/9/2022 của Chính phủ;
Thu hồi đất các khu mỏ vật liệu theo văn bản số 1711/BTNMT-KSVN chưa phù hợp với Điểm đ, Khoản 3, Điều 62 Luật đất đai 2013;
Thủ tục thu hồi đất bãi thải thì theo Nghị định 43/2014/NĐ-CP thì đơn vị thi công thỏa thuận thuê, mượn đất của người sử dụng đất nhưng việc này rất khó khăn, sau khi kết thúc thúc dự án bàn giao các bãi thải lại cho chủ đất thì mục đích sử dụng đất đã thay đổi hoặc phải tìm vị trí mới để di chuyển toàn bộ chất đổ thải này trước khi hoàn trả mặt bằng cho chủ sử dụng (phát sinh bãi đổ thải mới) nguy cơ chậm tiến độ cấp phép, ảnh hưởng đến tiến độ thi công dự án.
Lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo khẩn trương bàn giao mặt bằng
Trước tình trạng mặt bằng kiểu "xôi đỗ" khiến việc thi công cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn gặp khó khăn, tỉnh Quảng Ngãi huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc.
Ông Đặng Văn Minh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cho biết, sau 3 tháng kể từ thời điểm khởi công, tỷ lệ bàn giao mặt bằng cho dự án Quảng Ngãi - Hoài Nhơn mới chỉ gia tăng hơn 3%.
Trong đó, các cơ quan đầu mối thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư được đề nghị khẩn trương phối hợp với các cơ quan liên quan bàn giao mặt bằng và hoàn thành 100% mặt bằng các khu tái định cư, nhanh chóng phân lô, chỉ đất tái định cư cho người dân; đẩy mạnh công tác di dời công trình hạ tầng kỹ thuật.
“Riêng với tuyến chính, các đơn vị có liên quan được yêu cầu phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát lại giá đất để tổ chức chi trả và xác lập phương án tái định cư”.
Ông Minh yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương thực hiện xác định giá đất cụ thể và giá đất tái định cư, nếu để xảy ra chậm trễ ảnh hưởng đến toàn cục dự án thì người đứng đấu phải chịu trách nhiệm.
Từ nay đến ngày 30/6/2023, khối lượng công việc còn lại phải thực hiện để hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng của Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông (đoạn qua Quảng Ngãi) là không nhiều.
Vì đây là những công việc cực kỳ khó khăn, có nhiều vướng mắc do liên quan đến đất ở, di dời nhà cửa. “Bởi muốn người dân di dời thì buộc họ phải có nhà nhưng khu tái định cư còn đang xây thì làm sao trong 2 tháng nữa có nhà kịp để người dân chuyển đi”.
Đối với các mỏ đất, cát đã có trong quy hoạch, nằm trong hồ sơ khảo sát mỏ vật liệu phục vụ dự án, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo các sở, ban ngành đẩy nhanh và rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ thủ tục để sớm giao cho nhà thầu khai thác trong tháng 5/2023.
Đối với nội dung chuẩn bị mặt bằng mỏ vật liệu, bãi thải, đề nghị Bộ GTVT đề nghị Bộ TN&MT có văn bản chính thức hướng dẫn về việc thu hồi đất để thực hiện GPMB các hạng mục mỏ vật liệu đất thông thường, bãi thải,… phù hợp với quy định pháp luật.
Trọng Tâm