Trong 5 tháng đầu năm nay, xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam đã cho thấy sự phục hồi đáng kể, tuy nhiên, tình trạng ùn tắc tại các cửa khẩu vẫn còn là một vấn đề nghiêm trọng cần được giải quyết.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu nông lâm thủy sản trong 5 tháng đầu năm đạt mức ước tính 36,96 tỷ USD. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 20,26 tỷ USD, giảm 11,1% so với cùng kỳ năm trước, và kim ngạch nhập khẩu đạt 13,15 tỷ USD, giảm 8,7%. Tuy xuất khẩu vẫn có sự tăng trưởng tích cực trong một số mặt hàng như cà phê, rau quả và thủy sản, song tổng thể xuất siêu nông lâm thủy sản đã giảm 21,1%, đạt 3,55 tỷ USD.
Trong danh sách xuất khẩu, nhóm nông sản tiếp tục đóng góp lớn với tổng kim ngạch 10,3 tỷ USD, tăng 9,9%. Trong khi đó, ngành chăn nuôi ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể với 190 triệu USD, tăng 34,5%. Tuy nhiên, ngành thủy sản và lâm sản lại chứng kiến sự suy giảm với mức giảm lần lượt là 25,9% và 26,8%. Đối với ngành đầu vào sản xuất, cũng ghi nhận mức giảm 25,9%, trong khi mặt hàng muối giảm 11,9%.
Một số mặt hàng xuất khẩu nổi bật đạt giá trị cao hơn so với cùng kỳ năm trước, bao gồm cà phê (2,02 tỷ USD, tăng 0,2%), rau quả (1,97 tỷ USD, tăng 39,0%), hạt điều (1,28 triệu USD, tăng 5,5%) và thịt, phụ phẩm (58 triệu USD, tăng 59,1%). Đặc biệt, xuất khẩu gạo đạt mức 2,02 tỷ USD, tăng 49,0%.
Mở cửa sau thời gian gián đoạn do dịch Covid-19, thị trường Trung Quốc đã trở thành động lực quan trọng đẩy mạnh xuất khẩu rau quả từ Việt Nam, dẫn đến sự tăng trưởng đáng kể trong lĩnh vực này, với kim ngạch xuất khẩu rau quả nói chung đạt 1,97 tỷ USD, tăng 39,0%. Trong tháng 4, xuất khẩu thủy sản cũng tăng 11,35% so với tháng trước, đạt 125,5 triệu USD.
Tuy nhiên, tình trạng ùn tắc lại trở thành một thách thức không nhỏ. Mỗi ngày, hàng trăm xe vận chuyển nông sản không thể thông quan và buộc phải dừng đỗ trên tuyến đường quốc lộ 1A, kéo dài qua địa bàn thành phố Lạng Sơn. Dự báo trong thời gian tới, sự tăng cường xuất khẩu mặt hàng sầu riêng và các loại trái cây khác như vải, xoài, thanh long, mít sẽ tạo ra áp lực và kéo dài tình trạng ùn tắc, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, giao thông và vệ sinh môi trường.
Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn đã gửi thông báo tới các địa phương và doanh nghiệp về tình trạng ùn tắc tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị và đề xuất giảm lượng xe đổ dồn về cửa khẩu này. Đồng thời, khuyến nghị các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hóa chủ động điều tiết lưu lượng hàng hóa và tuân thủ các quy định thông quan để giảm thiểu các chi phí lưu kho bãi.
Trong bối cảnh tăng trưởng xuất khẩu nông sản đang mở ra cơ hội mới cho ngành nông nghiệp, Việt Nam cần đối mặt và giải quyết hiệu quả tình trạng ùn tắc tại cửa khẩu, đảm bảo sự thông suốt trong quá trình xuất khẩu và bảo vệ uy tín sản phẩm nông sản trên thị trường quốc tế.
P.V (t/h)
