Thứ sáu 03/10/2025 02:58
Hotline: 024.355.63.010
Tài chính

Xử lý nợ xấu trên thông, dưới tắc

12/10/2020 00:00
Nghị quyết 42/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu ra đời trong bối cảnh yêu cầu cấp bách phải cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD), gắn với trọng tâm là xử lý căn bản, triệt để nợ xấu và các TCTD yếu kém bằng các hình thức phù

Chưa rõ đâu là tài sản tranh chấp

Tranh chấp tài sản đang là vấn đề phức tạp, gây khó khăn nhất đối với các TCTD trong quá trình xử lý tài sản bảo đảm (TSBĐ) nếu không có quy định rõ ràng. Về vấn đề này, Nghị quyết 42 quy định: “TSBĐ không phải là tài sản tranh chấp trong vụ án, cho dù đã được thụ lý nhưng chưa được giải quyết hoặc đang được giải quyết tại tòa án có thẩm quyền; không đang bị tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; không đang bị kê biên hoặc áp dụng biện pháp bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật”.

Thế nhưng, hiện chưa có hướng dẫn thế nào là tài sản đang tranh chấp, dẫn đến cách hiểu về tài sản tranh chấp giữa các cơ quan tố tụng tại nhiều nơi, nhiều cấp khác nhau, gây khó khăn cho các TCTD trong việc xác định TSBĐ nào đang tranh chấp khi xử lý theo Nghị quyết 42.

Ảnh minh họa.

Nghị quyết 42 cho phép TCTD được quyền thu giữ TSBĐ để xử lý nợ xấu. Tuy nhiên, trên thực tế khi khách hàng không hợp tác bàn giao TSBĐ, chống đối khi tiến hành thu giữ, TCTD vẫn phải khởi kiện khách hàng ra tòa án có thẩm quyền để được quyền xử lý TSBĐ thông qua thi hành án.

Nguyên nhân do Nghị quyết 42 không quy định cơ quan có thẩm quyền cưỡng chế, yêu cầu/buộc người đang chiếm hữu, sử dụng tài sản phải bàn giao tài sản như cơ quan thi hành án.

Theo quy định tại Nghị quyết 42, các TCTD thực hiện quyền thu giữ TSBĐ, đi kèm với điều kiện trong hồ sơ thế chấp phải có thỏa thuận về điều khoản thu giữ TSBĐ. Trong khi đó, các hợp đồng bảo đảm được ký kết trước thời điểm Nghị quyết 42 có hiệu lực không quy định nội dung này.

Do vậy, để đủ điều kiện áp dụng quyền thu giữ TSBĐ theo quy định trên, các TCTD phải đàm phán với bên vay điều chỉnh lại hợp đồng, nhưng khách hàng thường không hợp tác (không ký). Vì vậy, các TCTD rất khó để thực hiện thu giữ TSBĐ theo Điều 7 Nghị quyết 42.

Luật thông, lệ tắc

Về thứ tự ưu tiên thu nợ, thanh toán nghĩa vụ nộp thuế sau khi xử lý TSBĐ. Theo quy định tại Nghị quyết 42, số tiền thu được từ xử lý TSBĐ của khoản nợ xấu được ưu tiên thanh toán cho nghĩa vụ nợ của các TCTD trước khi thực hiện nghĩa vụ thuế, nghĩa vụ khác không có bảo đảm.

Tuy nhiên, ngành thuế nhiều địa phương vẫn yêu cầu bên nhận bảo đảm/bên nhận chuyển nhượng phải đóng thay tiền thuế thu nhập cho bên bảo đảm mới thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận, sang tên trước bạ.

Việc áp dụng thủ tục xét xử rút gọn trong giải quyết tranh chấp liên quan đến TSBĐ tại tòa án cũng gặp nhiều vướng mắc. Tòa án Nhân dân tối cao đã có nghị quyết hướng dẫn thực hiện đối với trường hợp này, nhưng việc hoàn thiện các thủ tục theo yêu cầu của tòa án rất khó khăn.

Đơn cử, việc thực hiện quy định, về xác nhận công nợ, tài liệu nơi cư trú của người bị kiện, đa phần khách hàng trốn tránh, không hợp tác với TCTD để phối hợp xử lý, khiến việc xác nhận này rất khó thực hiện.

Điều 14 Nghị quyết 42 quy định việc hoàn trả TSBĐ là vật chứng trong vụ án hình sự cho các TCTD, nhưng chưa quy định việc hoàn trả TSBĐ là tang vật của các vụ việc hành chính. Trên thực tế xảy ra nhiều vụ TSBĐ là phương tiện vận tải bị công an tịch thu, tạm giữ do là tang vật trong vụ việc vi phạm bị xử lý hành chính, vi phạm luật giao thông.

Các cơ quan nhà nước không hoàn trả TSBĐ này cho TCTD do thực hiện theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính, tức xử lý bán đấu giá TSBĐ là tang vật theo quyết định xử lý vi phạm hành chính. Số tiền thu được từ việc xử lý tài sản này không chuyển cho TCTD, đã gây thiệt hại cho các NH, TCTD trong xử lý nợ xấu và TSBĐ.

Trong khi đó, TCTD thực hiện quyền thu giữ tài sản theo quy định tại Khoản 2 Điều 7 Nghị quyết 42, khi bên bảo đảm không tự nguyện bàn giao TSBĐ theo yêu cầu của TCTD. Theo đó, khi tiến hành thu giữ tài sản, chủ tài sản bất hợp tác, chống đối hoặc không có mặt theo thông báo, TCTD lập Biên bản thu giữ TSBĐ có sự chứng kiến và ký biên bản của đại diện UBND nơi tiến hành thu giữ TSBĐ theo đúng quy định tại Khoản 5 Điều 7 của Nghị quyết 42. Biên bản này có giá trị tương đương và có thể thay thế cho văn bản bàn giao tài sản thế chấp.

Tuy nhiên, Thông tư 24/2014/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên - Môi trường, chưa quy định thành phần hồ sơ đăng ký biến động quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất trong trường hợp TCTD thực hiện quyền thu giữ TSBĐ để xử lý tài sản thế chấp.

Vì thế, các văn phòng đăng ký đất đai không chấp nhận biên bản thu giữ TSBĐ, từ chối việc đăng ký biến động cho người mua tài sản thế chấp. Việc khó khăn trong sang tên tài sản nói trên khiến cá nhân, tổ chức có nhu cầu không muốn mua tài sản do TCTD thu giữ, phát mại theo quy định của Nghị quyết 42, dẫn đến làm chậm trễ quá trình xử lý nợ xấu của các TCTD.

Trí Dũng

Tin bài khác
Lãi suất ngân hàng ngày 2/10/2025: Kỳ hạn 12 tháng chạm ngưỡng 9%/năm

Lãi suất ngân hàng ngày 2/10/2025: Kỳ hạn 12 tháng chạm ngưỡng 9%/năm

Lãi suất ngân hàng hôm nay 2/10/2025 ghi nhận mức cao kỷ lục 9%/năm cho kỳ hạn 12-13 tháng, nhưng đi kèm điều kiện khắt khe về số dư tối thiểu.
Cổ đông VietinBank sắp nhận hơn 2.400 tỷ đồng cổ tức bằng tiền mặt

Cổ đông VietinBank sắp nhận hơn 2.400 tỷ đồng cổ tức bằng tiền mặt

VietinBank sẽ chi trả cổ tức năm 2024 bằng tiền mặt với tỷ lệ 4,5% mệnh giá, tương đương 450 đồng/cổ phiếu. Tổng số tiền dự kiến chi trả khoảng 2.416,5 tỷ đồng, riêng Ngân hàng Nhà nước sẽ nhận hơn 1.557 tỷ đồng.
Lãi suất ngân hàng ngày 1/10/2025: Thị trường tiếp tục phân hóa mạnh

Lãi suất ngân hàng ngày 1/10/2025: Thị trường tiếp tục phân hóa mạnh

Lãi suất ngân hàng ngày 1/10/2025 ghi nhận xu hướng tăng lãi suất dưới hình thức cộng thêm ưu đãi, đặc biệt là MB. Thị trường tiếp tục phân hóa với mức lãi suất đặc biệt.
Lãi suất ngân hàng ngày 30/9/2025: Bac A Bank tăng, kỳ hạn ngắn nóng lên

Lãi suất ngân hàng ngày 30/9/2025: Bac A Bank tăng, kỳ hạn ngắn nóng lên

Lãi suất ngân hàng ngày 30/9/2025 ghi nhận Bac A Bank dẫn đầu xu hướng tăng mạnh lãi suất ở các kỳ hạn ngắn và trung hạn. lãi suất đặc biệt lên đến 9%/năm.
Nam A Bank Nha Trang còn tồn tại rủi ro trong hoạt động tín dụng

Nam A Bank Nha Trang còn tồn tại rủi ro trong hoạt động tín dụng

Theo kết luận của Thanh tra NHNN Khu vực 10, Nam A Bank Nha Trang duy trì nợ xấu dưới 3% và hoạt động kinh doanh có lãi, song vẫn còn nhiều hạn chế trong công tác tín dụng cần khắc phục.
Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp hạn mức nhập khẩu vàng trước ngày 15/12 hằng năm

Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp hạn mức nhập khẩu vàng trước ngày 15/12 hằng năm

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa ban hành Thông tư hướng dẫn thi hành Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 232. Thông tư này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 10/10 tới.
ACB lần thứ 9 liên tiếp góp mặt trong bảng xếp hạng “50 công ty kinh doanh hiệu quả nhất Việt Nam”

ACB lần thứ 9 liên tiếp góp mặt trong bảng xếp hạng “50 công ty kinh doanh hiệu quả nhất Việt Nam”

Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) tiếp tục khẳng định vị thế trong cộng đồng doanh nghiệp khi lần thứ 9 liên tiếp được vinh danh trong bảng xếp hạng “50 công ty kinh doanh hiệu quả nhất Việt Nam” (TOP50), do Tạp chí Nhịp Cầu Đầu Tư phối hợp cùng Công ty Chứng khoán Thiên Việt tổ chức, với sự tư vấn chuyên môn từ các chuyên gia Trường Kinh doanh Harvard.
Lãi suất ngân hàng ngày 29/9/2025: Lãi suất đặc biệt lên đến 9,65%/năm

Lãi suất ngân hàng ngày 29/9/2025: Lãi suất đặc biệt lên đến 9,65%/năm

Lãi suất ngân hàng hôm nay 29/9/2025 ghi nhận Agribank có mức lãi suất cao nhất nhóm Big4 ở nhiều kỳ hạn. Thị trường tiếp tục duy trì mức lãi suất đặc biệt lên đến 9,65%/năm.
Lãi suất ngân hàng ngày 27/9/2-25: Gửi 100 triệu nhận lãi cao nhất 6,8%

Lãi suất ngân hàng ngày 27/9/2-25: Gửi 100 triệu nhận lãi cao nhất 6,8%

Lãi suất ngân hàng hôm nay 27/9 tiếp tục phân hóa rõ rệt, khách hàng VIP nhận mức lãi suất khủng 9,65%, trong khi VietABank chi trả lãi suất 6,8% cho khách hàng gửi từ 100 triệu đồng.
Ngân hàng CSXH Phú Thọ duy trì 479 điểm giao dịch, vốn huy động vượt 17.850 tỷ đồng

Ngân hàng CSXH Phú Thọ duy trì 479 điểm giao dịch, vốn huy động vượt 17.850 tỷ đồng

Giữ nguyên 479 điểm giao dịch xã sau sáp nhập đơn vị hành chính, Ngân hàng CSXH Phú Thọ đảm bảo tín dụng chính sách thông suốt, hỗ trợ hàng chục nghìn hộ vay vốn.
Lãi suất ngân hàng ngày 26/9/2025: Thị trường sôi động

Lãi suất ngân hàng ngày 26/9/2025: Thị trường sôi động

Lãi suất ngân hàng hôm nay 26/9/2025 ghi nhận mức cao nhất lên tới 9,65% dành cho khách hàng đặc biệt. Thị trường lãi suất có sự phân hóa rõ rệt.
Ngân hàng Nhà nước nâng quy mô tín dụng nông, lâm, thủy sản lên 185.000 tỷ đồng

Ngân hàng Nhà nước nâng quy mô tín dụng nông, lâm, thủy sản lên 185.000 tỷ đồng

Việc tiếp tục nâng quy mô tín dụng lên 185.000 tỷ đồng cho thấy sự ưu tiên mạnh mẽ của ngành ngân hàng trong việc hỗ trợ sản xuất nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn.
Lãi suất ngân hàng ngày 25/9/2025: Ngân hàng nào có lãi suất vượt 6%?

Lãi suất ngân hàng ngày 25/9/2025: Ngân hàng nào có lãi suất vượt 6%?

Lãi suất ngân hàng ngày 25/9/2025 tiếp tục điều chỉnh tăng lãi suất huy động, tạo nên mặt bằng lãi suất hấp dẫn. Đáng chú ý, nhiều sản phẩm tiền gửi đã vượt mốc 6%.
BIDV lần đầu mang sự kiện âm nhạc - công nghệ tới phố đi bộ Nguyễn Huệ, ra mắt SmartBanking phiên bản X

BIDV lần đầu mang sự kiện âm nhạc - công nghệ tới phố đi bộ Nguyễn Huệ, ra mắt SmartBanking phiên bản X

Từ 25/9 - 28/9/2025, tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (TP.HCM) sẽ diễn ra đại nhạc hội công nghệ BIDV Music Festival – The Emerald X. Đây là sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động ra mắt BIDV SmartBanking phiên bản X và đánh dấu cột mốc 10 năm phát triển ứng dụng BIDV SmartBanking.
HDBank hợp tác cùng TerraPay tăng tốc dịch vụ kiều hối toàn cầu

HDBank hợp tác cùng TerraPay tăng tốc dịch vụ kiều hối toàn cầu

Ngày 23/9/2025 – Ngân hàng TMCP Phát triển TP. Hồ Chí Minh (HDBank) chính thức ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác (MOU) với TerraPay – công ty dịch vụ thanh toán quốc tế hàng đầu có trụ sở tại London (Vương quốc Anh), đánh dấu bước tiến quan trọng trong chiến lược mở rộng thị phần kiều hối và dịch vụ tài chính quốc tế của HDBank.