Việt Nam thí điểm sàn giao dịch carbon từ tháng 6/2025

Việt Nam đang từng bước triển khai lộ trình xây dựng thị trường carbon, với điểm nhấn quan trọng là việc thí điểm sàn giao dịch carbon từ tháng 6 năm nay, trước khi chính thức đi vào hoạt động vào năm 2029. Đây là một bước tiến quan trọng trong chiến lược giảm phát thải khí nhà kính và thực hiện cam kết theo Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu.

Cục Biến đổi khí hậu, thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đang tích cực chuẩn bị cho giai đoạn thử nghiệm bằng cách xây dựng hệ thống đăng ký hạn ngạch và tín chỉ carbon quốc gia. Đồng thời, cơ quan này phối hợp với Bộ Tài chính để hoàn thiện khung pháp lý thông qua việc xây dựng Nghị định về giao dịch carbon, cũng như tính toán và phân bổ hạn ngạch phát thải cho các cơ sở tham gia thị trường. Những nỗ lực này được hỗ trợ bởi Chương trình Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á (ETP) và Văn phòng Liên Hiệp Quốc về các dịch vụ dự án (UNOPS), giúp Việt Nam có những bước đi bài bản trong việc thiết lập hệ thống giao dịch phát thải (ETS).

Việt Nam thí điểm sàn giao dịch carbon từ tháng 6/2025

Ngày 24/1, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 232/QĐ-TTg phê duyệt Đề án thành lập và phát triển thị trường carbon tại Việt Nam. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để thúc đẩy tiến trình xây dựng và vận hành sàn giao dịch carbon. Trong khuôn khổ chương trình hỗ trợ kỹ thuật, hoạt động “đào tạo và mô phỏng hệ thống giao dịch phát thải tại Việt Nam” đã được triển khai, nhằm nâng cao nhận thức và năng lực cho các bên liên quan, đồng thời tạo tiền đề cho việc áp dụng ETS một cách hiệu quả.

Theo ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, với sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, Việt Nam đã xây dựng được hệ thống đăng ký hạn ngạch và tín chỉ, đồng thời bước đầu định hình quy trình vận hành của sàn giao dịch carbon. Ông John Robert Cotton, Phó Giám đốc Chương trình ETP, đánh giá cao những tiến bộ của Việt Nam trong việc thiết lập thị trường carbon, đặc biệt là hệ thống ETS. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng quá trình chuyển đổi sang ETS đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt thể chế và sự tham gia tích cực của các bên liên quan.

Để thu hẹp khoảng trống kiến thức và nâng cao năng lực cho các bên tham gia, ETP đã tổ chức sáu khóa đào tạo trong năm qua tại Hà Nội và TP.HCM, thu hút 657 người đến từ các lĩnh vực chính sách, tài chính và truyền thông. Kết quả khảo sát cho thấy hơn 80% học viên đánh giá cao chương trình đào tạo và hiểu rõ hơn về vai trò của ETS trong việc thực hiện mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính của Việt Nam. Đồng thời, chương trình cũng thúc đẩy sự hợp tác giữa các bên liên quan, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của thị trường carbon trong nước.

Dù đạt được nhiều tiến bộ, ông Cotton lưu ý rằng giai đoạn thí điểm ETS từ năm 2025 đến 2027 vẫn cần tiếp tục đẩy mạnh đào tạo để đảm bảo sự chuẩn bị kỹ lưỡng cho các doanh nghiệp và tổ chức tham gia. Hiện tại, khoảng 300 cơ sở phát thải lớn đã tham gia chương trình, nhưng theo kế hoạch của Chính phủ, hơn 2.600 cơ sở sẽ phải kiểm kê khí thải nhà kính và có thể tham gia ETS trong tương lai. Do đó, việc mở rộng các chương trình đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật là điều cần thiết để đảm bảo thị trường carbon tại Việt Nam phát triển đồng bộ, minh bạch và phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.