Trang trại bò sữa bỏ hoang của Công ty Bình Hà tại Hà Tĩnh. Ảnh: PV.
Đại dự án “đầu voi đuôi chuột”
Như đã thông tin, vào năm 2015, Công ty CP Chăn nuôi Bình Hà đã triển khai dự án chăn nuôi bò thịt có quy mô rất lớn tại Hà Tĩnh, trên diện tích khoảng 1.000ha. Vừa đi vào hoạt động, dự án đã gây ô nhiễm và tổn hại môi trường nghiêm trọng tại xã Cẩm Mỹ (Cẩm Xuyên), làm nhiều người dân tụ tập phản đối.
Sau một thời gian khởi động hoành tráng, dự án đi vào suy trầm, số bò chăn nuôi giảm nghiêm trọng, đạt tỷ lệ rất nhỏ so với quy mô thiết kế. Nhiều gian chuồng trại mênh mông tại huyện Kỳ Anh và Cẩm Xuyên bỏ hoang, xuống cấp. Doanh nghiệp chuyển sang trồng chuối xuất khẩu khi chưa có quyết định chấp thuận chuyển đổi, các quy trình, thủ tục chuyển đổi mục đích đầu tư, đánh giá tác động môi trường do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Và theo nhiều người có trách nhiệm, tính khả thi của dự án trồng chuối này cũng rất thấp.
Theo báo cáo của Công ty Bình Hà, mặc dù theo văn bản của tỉnh Hà Tĩnh, dự án được giao 2.163ha đất, nhưng đến nay, Công ty mới đền bù giải phóng mặt bằng và thực hiện phát triển sản xuất trên 801ha. Vẫn còn 334ha chưa thể đền bù giải phóng mặt bằng. Về đàn bò, Công ty đã nhập về nuôi vỗ béo hơn 40.000 con, đã xuất bán ra thị trường trong nước 39,5 nghìn con. Nguồn vốn đầu tư lên tới gần 2.000 tỷ đồng.
Đến tháng 6/2018, tổng đàn bò còn 1.481 con, công ty tạm dừng nhập bò thịt vỗ béo. Đại diện công ty thừa nhận dự án chưa đạt được kết quả theo dự toán ban đầu. Công ty Bình Hà đã có văn bản số 90/CV-BH- 23.4.2018 đề xuất UBND tỉnh, xin đưa ra khỏi quy hoạch 744,9ha,và xin bổ sung thêm hơn 448,7ha.
Trang trại bỏ hoang của Công ty Bình Hà tại Hà Tĩnh. Ảnh: A.C
Vai trò của BIDV đối với dự án
Để triển khai dự án, không thể không nhắc đến sự ủng hộ mạnh mẽ của BIDV và ông Trần Bắc Hà - Chủ tịch ngân hàng này. Được biết, vào ngày 15/1/2016, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) kết hợp với Công ty Bình Hà đã khánh thành giai đoạn 1 Dự án chăn nuôi bò giống và bò thịt tại Hà Tĩnh. Trong đó, BIDV chấp thuận cho vay 3.162 tỷ đồng. Dự kiến, quy mô vốn tín dụng dài hạn BIDV dành cho dự án là 2.190 tỷ đồng, vay ngắn hạn để nhập khẩu bò giai đoạn 1 và 2 là 970 tỷ đồng.
Đến thời điểm đầu năm 2016, BIDV đã giải ngân 810 tỷ đồng, trong đó vốn dài hạn đạt 492 tỷ đồng để thực hiện xây dựng dự án, cho vay ngắn hạn 318 tỷ đồng để thực hiện nhập khẩu bò, thuốc thú y, thức ăn... Cũng trong ngày 15.1.2016, tại Hà Tĩnh, BIDV đã phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương, Bộ NNPTNT, UBND tỉnh Hà Tĩnh tổ chức Tọa đàm “Phát triển công nghiệp chăn nuôi bò”. Tại hội thảo này, Chủ tịch BIDV Trần Bắc Hà cho biết đã ban hành gói tín dụng với quy mô ban đầu đến 1 tỷ USD nhằm hỗ trợ ngành đổi mới công nghệ, gia tăng quy mô và tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến.
Công ty Bình Hà cho biết, trước đã khảo sát, nghiên cứu các điều kiện, bảo đảm tính khả thi của dự án. Tuy nhiên, đến nay, dù đã đầu tư đến gần 2.000 tỷ đồng, nhưng nguy cơ thất bại, bế tắc của dự án đã rõ ràng.
Năm 2015, tỉnh Bình Định cũng đã chấp thuận chủ trương đầu tư cho Công ty Bình Hà triển khai dự án chăn nuôi bò thịt với tổng mức đầu tư lên tới 3.600 tỷ đồng, trên diện tích 5.000ha. Tuy nhiên, đến nay dự án chưa triển khai trong thực tế. Bình Định là địa phương kết nghĩa với Hà Tĩnh, và là quê của ông Trần Bắc Hà - Chủ tịch BIDV.
Liên quan dự án này, mới đây, Công an tỉnh Hà Tĩnh vừa khởi tố bị can, bắt tạm giam Đinh Văn Dũng - nguyên Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà - về tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản”. Theo kết quả điều tra bước đầu, bị can Dũng cùng đồng phạm là Nguyễn Xuân Lương - Giám đốc Công ty Tân Đại Việt - đã cấu kết nâng khống khối lượng chiếm đoạt 110 tỷ đồng tại dự án nuôi bò thịt, bò giống.
Nhóm PV