Tương lai doanh nghiệp bảo hiểm có thể bị "chấm dứt" nếu không chuyển đổi số

Tại hội thảo, ông Ngô Trung Dũng, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam cho biết, doanh thu phí bảo hiểm năm 2020 đạt 186.221 tỷ đồng, tăng trưởng 16,5%; trong đó bảo hiểm phi nhân thọ đạt 55.664 tỷ đồng (tăng 5,3%), bảo hiểm nhân thọ 130.557 tỷ đồng (tăng 22%). 

 Quang cảnh Hội thảo

Các doanh nghiệp đã chi trả 47.039 tỉ đồng, tương đương hơn 2 tỉ USD cho quyền lợi bảo hiểm. Tốc độ tăng trưởng bình quân về tổng tài sản, tổng số tiền đầu tư, tổng dự phòng nghiệp vụ, tổng nguồn vốn chủ sở hữu, tổng doanh thu tăng bình quân 20% đến năm 2020 và 15%/năm từ năm 2021 đến năm 2025.

Đến năm 2020 đã có 11% dân số tham gia bảo hiểm nhân thọ, tới năm 2025 ước tính 15% dân số tham gia bảo hiểm nhân thọ. Doanh thu phí bảo hiểm bình quân GDP đến năm 2020 tối đa 3%, dự kiến đến năm 2025 đạt 3,5%.

Thời gian gần đây, hàng loạt công ty khởi nghiệp về bảo hiểm trực tuyến liên tục ra mắt, không chỉ là công ty Việt Nam mà còn có cả những công ty có kinh nghiệm ở nước ngoài như 9line, Papaya. Theo đó, ngành bảo hiểm hiện nay dường như đang ở điểm thay đổi then chốt và các doanh nghiệp bảo hiểm xem công nghệ tiên tiến trong ngành bảo hiểm (InsurTech) là một cơ hội tuyệt vời cho sự phát triển của ngành bảo hiểm.

Theo ông Dũng, trong 10 năm tới ngành bảo hiểm sẽ có sự chuyển dịch mạnh. Chẳng hạn hiện nay ở Nhật Bản đã có công ty đầu tư 2 triệu USD để sử dụng trí tuệ nhân tạo thẩm định hồ sơ yêu cầu bồi thường bảo hiểm cả bằng văn bản và phi văn bản.

Ở thị trường Việt Nam, trong thời gian tới thị trường có khả năng phát triển kênh phân phối mới, xuất hiện sản phẩm bảo hiểm hoàn toàn mới, đơn giản, thân thiện, thêm các tiện ích cho khách hàng trong quá trình mua bảo hiểm, quản lý hợp đồng bảo hiểm, khiếu nại quyền lợi bảo hiểm… Với mức độ cạnh tranh lớn, ông Dũng cho rằng trong tương lai doanh nghiệp bảo hiểm có thể bị "chấm dứt" nếu không chuyển đổi số.

Dẫn theo nghiên cứu từ CB Insights, ThS Hồ Thu Hoài (khoa tài chính Trường ĐH Kinh tế TP.HCM) chia sẻ trong 2 quý đầu năm 2020 khi dịch COVID-19 bùng phát mạnh, xu hướng ứng dụng công nghệ vào bảo hiểm (Insurtech) có phần đi xuống. Tuy nhiên, 2 quý cuối năm Insurtech tăng đột biến.

Các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam đang tập trung sử dụng Insurtech để gia tăng hiệu quả phân phối sản phẩm sẵn có đến khách hàng. Trong khi nước ngoài thường tập trung ứng dụng phát triển sản phẩm và kết nối khách hàng.

Th.S Hồ Thu Hoài, Khoa Tài chính, Trường Đại học Kinh tế TPHCM cho biết, trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra, InsurTech đã và đang là xu hướng được ngành bảo hiểm quan tâm đầu tư phát triển. Số liệu cho thấy, doanh thu của thị trường InsurTech toàn cầu ước đạt 5,48 tỷ USD vào năm 2019 và dự kiến đạt 10,14 tỷ USD vào năm 2025. Covid-19 tạo ra những thách thức mới cho thị trường bảo hiểm, giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số và thực hiện các đổi mới.

Tại Việt Nam, mặc dù chưa có số liệu thống kê về doanh thu InsurTech cũng như các khoản đầu tư cho lĩnh vực này nhưng hàng loạt ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực bảo hiểm đã xuất hiện.

Điển hình như FDW thực hiện 100% phương thức thanh toán hoàn toàn bằng điện tử; Tổng công ty Bảo hiểm Bưu điện (PTI) hợp tác với CTCP INSO Việt Nam (một startup trong lĩnh vực công nghệ) ra mắt ứng dụng INSO cho phép người dùng tự mua bảo hiểm và yêu cầu bồi thường mọi lúc mọi nơi; Prudential sử dụng chatbox tư vấn bảo hiểm PRUbox và công cụ Matchbook…

Thời gian gần đây, hàng loạt công ty khởi nghiệp về bảo hiểm trực tuyến liên tục ra mắt, không chỉ là công ty Việt Nam mà còn có cả những công ty có kinh nghiệm ở nước ngoài như 9line, Papaya. Theo đó, ngành bảo hiểm hiện nay dường như đang ở điểm thay đổi then chốt và các doanh nghiệp bảo hiểm xem InsurTech là một cơ hội tuyệt vời cho sự phát triển của ngành bảo hiểm.

Theo nghiên cứu của Sheehan (2020), trong đại dịch, mức độ tin tưởng của người tiêu dùng vào các công ty công nghệ lớn đã tăng lên. Nếu như năm 2016 chỉ có 17% người được khảo sát chủ hợp đồng sẵn sàng ký hợp đồng bảo hiểm với các công ty công nghệ lớn (BigTechs) thì đến quý 4-2020 con số này đã tăng lên 44%. 

Dù xem chuyển đổi số là yếu tố quyết định sống còn của doanh nghiệp bảo hiểm, nhưng ông Vương Việt Linh (CEO Công ty TNHH Bảo hiểm tài chính trực tuyến Việt Nam - VIFO) cũng nhìn nhận: "Bảo hiểm Việt Nam vẫn còn khá lạc hậu, chủ yếu làm trên giấy". Điển hình như việc nghị định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới do Chính phủ ban hành đã có hiệu lực từ tháng 3-2021, cho phép doanh nghiệp cung cấp giấy chứng nhận bảo hiểm điện tử cho khách hàng, nhưng khi đi vào thực tế nhiều khách hàng gặp khó vì lực lượng cảnh sát giao thông vẫn còn "bỡ ngỡ". Do đó, muốn chuyển đổi số, trước tiên phải bắt đầu từ yếu tố con người.

Lâm Nghi