Ấy là một tiệm ăn sang trọng. Không gian đẹp và thoáng, bài trí dễ thương, và cách phục vụ của nhân viên rất chuyên nghiệp. Một thực khách mới đánh giá cao chất lượng của tiệm ăn này. Nhưng anh ta tỏ ra không hài lòng, khi biết giá đĩa cơm của anh là 85 ngàn đồng, còn ly nước trà sau món ăn có giá 5 ngàn.
Chủ quán xuất hiện khi khách phàn nàn và lễ phép hỏi:
- Thưa anh, anh có điều gì không hài lòng về dịch vụ của chúng tôi?
Thực khách vẫy vẫy tay:
- Không có gì to tát, tôi chỉ thắc mắc, tại sao quán bán đĩa cơm 85 ngàn mà còn thu thêm tiền nước uống nữa. Bên ngoài kia, một đĩa cơm 40 ngàn đồng đã miễn phí trà đá rồi mà.
Chủ quán mỉm cười:
- Dạ, anh nói đúng. Nhưng xin phép được hỏi anh một câu, vì sao anh chọn vào ăn tiệm chúng tôi?
- Vì không gian, phục vụ có vẻ tốt.
- Dạ, bởi chúng tôi đã đầu tư vào tiệm, và đào tạo nhân viên tốt, nên mới có thể bán cơm với giá như vậy được. Mà nếu anh đã hài lòng với dịch vụ, bài trí, bữa ăn, anh cũng sẽ thấy là tất cả đầu tư của chúng tôi là không miễn phí, đều phải đầu tư rất nghiêm túc. Cho nên, một ly trà đá ở tiệm chúng tôi cũng có chi phí đầu tư, không thể nói là riêng trà đá, chúng tôi miễn phí đầu tư.
- Đúng vậy, nhưng các quán khác cũng không miễn phí đầu tư trà đá, nhưng lại sẵn sàng miễn phí cho khách hàng.
- Dạ, các tiệm khác sẵn sàng miễn phí cho khách hàng, bằng cách lấy lợi nhuận từ món khác, dịch vụ khác bù qua. Tiệm chúng tôi không nghĩ vậy, chúng tôi đầu tư đúng với giá mà khách đáng bỏ ra, sẽ không có chuyện khoản này giá sẽ cao hơn để bù qua, mà miễn phí cho khoản kia.
Một đĩa cơm của chúng tôi là giá 85 ngàn, sẽ đúng như vậy. Chúng tôi không thể bớt 5 ngàn ở đĩa cơm này, để bù cho khách hàng được miễn phí trà đá. Bởi như thế, khách hàng sẽ bị trả giá không đáng phải trả, và đó sẽ là một vòng luẩn quẩn, khó khăn phiền phức cho cả đôi bên. Vậy tại sao chúng tôi không thể thu tiền đúng giá sản phẩm và dịch vụ mà chúng tôi cung cấp?
Thói quen của nhiều người trong chúng ta, là thích có dịch vụ, sản phẩm miễn phí. Nhưng thật ra chẳng có gì là miễn phí cả. Chỉ là chúng ta đang phải trả giá đắt hơn cho một dịch vụ, để nhận được một phần miễn phí nào đó thấp hơn giá phải bỏ ra. Chúng ta quên rằng càng là kinh doanh chất lượng cao hơn, đầu tư nhiều hơn thì giá trị khấu hao, bù lỗ càng phải lớn. Nếu chi phí theo đó không minh bạch, người dùng phải trả phí hao hụt nhiều hơn, thay vì được trả đúng giá.
Nên khi mua một món đồ hay món ăn được tính miễn phí dịch vụ gì, chúng ta cần hiểu rằng, chính chúng ta đã trả giá cho dịch vụ miễn phí ấy, bằng cách nhận được một sản phẩm, chất lượng phục vụ kém hơn tiêu chuẩn đáng có.
Xin chớ vội thấy miễn phí mà mừng!
Nguyên Đức