Thứ bảy 19/07/2025 06:29
Hotline: 024.355.63.010
Tài chính

Tăng lãi suất cho vay – ngân hàng không phải là tội đồ

14/04/2022 22:15
Mặt bằng lãi suất, cả huy động và cho vay, tại các ngân hàng thương mại đang có xu hướng tăng, thiết lập các mặt bằng mới cao hơn. Trong khi đó, Việt Nam đang tích cực theo đuổi mục tiêu hỗ trợ phục hồi nền kinh tế năm 2022 nên việc (để cho) lãi suất

Do đó, vấn đề tăng lãi suất này cần phải có ai đó “chịu trách nhiệm”. Một số người đã quy kết “tội đồ” đẩy lãi suất tăng chính là các ngân hàng thương mại, chủ yếu là các ngân hàng nhỏ. Việc quy kết này không chỉ phi lý mà còn sẽ tạo ra những hệ lụy tai hại.

Tại sao lãi suất tăng?

Để hiểu sự phi lý trên thì trước tiên phải hiểu tại sao lãi suất, cả cho vay và huy động, lại tăng lên như hiện nay. Không khó để liệt kê một vài lý do chính. Đó là xu hướng thắt chặt chính sách tiền tệ của nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới, đáng kể nhất là Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed), để kiềm chế lạm phát đang tăng mạnh lên các mức kỷ lục, sau khi nền kinh tế và tỷ lệ người lao động có việc làm của họ đã phục hồi (mạnh) sau thời kỳ dài lao dốc vì đại dịch.

Các ách tắc logistics trên toàn cầu cũng góp phần nới rộng khoảng cách cung cầu hàng hóa, làm gia tăng áp lực lạm phát. Chiến cuộc Nga – Ukraine đã trực tiếp và gián tiếp đẩy mạnh hơn nữa áp lực tăng giá xăng dầu và năng lượng toàn cầu.

Việt Nam không phải là một ốc đảo trên thế giới nên cũng chịu ảnh hưởng của các xu hướng toàn cầu. Về chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tuy có đủ lý do để ngần ngại công khai về xu hướng thắt chặt tiền tệ, nhưng trên thực tế chắc chắn sẽ phải thắt chặt tiền tệ khi/nếu lạm phát tiếp tục gia tăng. Thắt chặt tiền tệ không chỉ làm giảm cung tiền dẫn đến giảm tổng cầu và giảm áp lực lạm phát trong nước, mà còn củng cố tỷ giá giữa đô la Mỹ và tiền đồng (USD/VND), là điều cũng góp phần vào giảm áp lực tăng giá trong nước từ nhập khẩu.

Ngân hàng thương mại có phải là tội đồ?

Lưu ý một điều rất quan trọng ở đây là xu hướng quy kết sai trái rất phổ biến ở Việt Nam, rằng việc tăng hay giảm lãi suất đơn thuần chỉ là do các ngân hàng thương mại Việt Nam (chạy đua) tăng hay giảm lãi suất, như nói ở phần đầu. Cần phải hiểu rằng ngân hàng thương mại chỉ là công cụ để truyền tải và thực hiện chính sách tiền tệ của NHNN. Chỉ có NHNN mới là người quyết định và tạo lập mặt bằng lãi suất trong nước ở mọi thời điểm.

Việc quy kết ngân hàng thương mại, nhất là các ngân hàng nhỏ, là tội đồ làm tăng mặt bằng lãi suất ở Việt Nam không chỉ sai mà còn gây hậu quả tai hại bằng cách hướng sự tập trung sự chỉ trích vào hoạt động huy động và cho vay bình thường của các ngân hàng, nhất là các ngân hàng nhỏ, gây áp lực cho cơ quan hữu trách áp dụng các công cụ tiền tệ mang tính hành chính rất sai lầm là trần lãi suất…

Trong bối cảnh lạm phát gia tăng thì NHNN, cũng như mọi ngân hàng trung ương trên thế giới, hầu như không còn lựa chọn chính sách khả thi nào ngoài việc thắt chặt tiền tệ, nên NHNN cũng không phải là tội đồ nếu buộc phải đưa ra áp dụng chính sách mới mà kết quả của nó là sẽ làm tăng mặt bằng lãi suất.

Nói thêm về lựa chọn chính sách của ngân hàng trung ương trong bối cảnh lạm phát, đã có những ngân hàng trung ương, như của Thổ Nhĩ Kỳ, cố gắng đi ngược lại các lý thuyết và thực tiễn kinh tế vĩ mô bằng cách… giảm lãi suất để kiềm chế lạm phát. Đương nhiên là kết quả của việc “ngược dòng” này như thế nào thì đã rõ.

Cũng như phần đầu bài đã nói, việc quy kết ngân hàng thương mại, nhất là các ngân hàng nhỏ, là tội đồ làm tăng mặt bằng lãi suất ở Việt Nam không chỉ sai mà còn gây hậu quả tai hại bằng cách hướng sự tập trung chỉ trích vào hoạt động huy động và cho vay bình thường của các ngân hàng, nhất là các ngân hàng nhỏ, gây áp lực cho cơ quan hữu trách áp dụng các công cụ tiền tệ mang tính hành chính rất sai lầm là trần lãi suất, từ đó bóp méo hoạt động bình thường của các ngân hàng thương mại, cũng như dẫn đến các hoạt động đối phó, “lách luật” của chúng càng làm tăng thêm các bất ổn vĩ mô.

Lãi suất sẽ tăng, vậy phải làm thế nào?

Như trên đã phân tích, khi/nếu lạm phát tiếp tục gia tăng và kéo dài thì xu hướng tăng lãi suất là điều gần như không thể đảo ngược và NHNN hầu như không thể tránh được việc này. Trong bối cảnh này, mục tiêu và nỗ lực phục hồi và tăng trưởng kinh tế năm 2022 đặt ra trước đó sẽ có khả năng không đạt được như kỳ vọng.

Tuy nhiên, tùy cách nhìn và góc nhìn, có thể đối với nhiều người, nhất là những người có trách nhiệm hay động cơ phải duy trì một bức tranh tăng trưởng kinh tế lạc quan, tươi sáng cho Việt Nam, thì việc thắt chặt tiền tệ để kiềm chế lạm phát nhưng đổi lấy tăng trưởng chững lại là điều không thể chấp nhận được.

Do vậy, có nhiều khả năng sẽ có một thỏa hiệp chính sách ít nhất trong phần còn lại của năm, theo đó kinh tế sẽ tăng trưởng ở một tốc độ vừa phải (thấp hơn mục tiêu đặt ra) và lạm phát cũng sẽ ở mức cao hơn mức kỳ vọng (mục tiêu 4%) đôi chút.

Cũng cần nhắc lại rằng kế hoạch và mục tiêu hồi phục và tăng trưởng kinh tế năm 2022 đặt ra trước đó chắc chắn đã không tính được (đúng) mức độ thách thức của áp lực lạm phát đến từ bên trong và bên ngoài, nên cũng không nên lấy đó làm mục tiêu phải “quyết liệt” đạt được bằng mọi giá. Hãy nhớ lại mục tiêu, kỳ vọng và dự đoán tăng trưởng năm 2021, dù đã được điều chỉnh “sát nút” các diễn biến dịch bệnh mà cuối cùng vẫn “phá sản” với con số tăng trưởng công bố cuối năm thấp xa hơn nhiều.

Theo Thanh Đào/thesaigontimes.vn

Tin bài khác
Ngân hàng Nhà nước siết quy định thông tin tài khoản trong giao dịch thanh toán

Ngân hàng Nhà nước siết quy định thông tin tài khoản trong giao dịch thanh toán

Việc thể hiện đúng thông tin tài khoản và cung cấp thông tin giao dịch tối thiểu được NHNN đề xuất khi sửa đổi Thông tư số 15/2024/TT-NHNN.
Lãi suất ngân hàng ngày 18/7/2025: Kỳ hạn ngắn tăng nhẹ

Lãi suất ngân hàng ngày 18/7/2025: Kỳ hạn ngắn tăng nhẹ

Lãi suất ngân hàng ngày 18/7/2025 ghi nhận sự tăng nhẹ ở một số kỳ hạn ngắn, nổi bật là Cake by VPBank. Lãi suất đặc biệt vẫn duy trì mức cao kỷ lục.
Lãi suất ngân hàng ngày 17/7/2025: Nên gửi tiết kiệm ngân hàng nào?

Lãi suất ngân hàng ngày 17/7/2025: Nên gửi tiết kiệm ngân hàng nào?

Lãi suất ngân hàng ngày 17/7/2025, tiền gửi ngân hàng tiếp tục ổn định. Cuộc đua kỳ hạn ngắn sôi động với nhiều ưu đãi, thu hút dòng tiền cá nhân.
Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất điều hành ở mức thấp

Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất điều hành ở mức thấp

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN sẽ tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất điều hành ở mức thấp, tạo điều kiện giảm chi phí vay vốn cho người dân và doanh nghiệp.
Đề xuất giới hạn thời gian gián đoạn dịch vụ thanh toán online không quá 30 phút/lần

Đề xuất giới hạn thời gian gián đoạn dịch vụ thanh toán online không quá 30 phút/lần

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến cho Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 15 về quy định dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt. Một trong những điểm mới đáng chú ý của dự thảo lần này là đề xuất giới hạn thời gian gián đoạn dịch vụ thanh toán trực tuyến không quá 30 phút mỗi lần, nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ và bảo vệ quyền lợi người dùng.
Hơn 86 triệu tài khoản ngân hàng sẽ bị xóa sổ từ 1/9/2025

Hơn 86 triệu tài khoản ngân hàng sẽ bị xóa sổ từ 1/9/2025

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa phát đi cảnh báo về việc sẽ tiến hành xóa sổ hơn 86 triệu tài khoản ngân hàng chưa xác thực sinh trắc học kể từ ngày 1/9/2025.
Lãi suất ngân hàng ngày 16/7/2025: Bốn ngân hàng vượt 7%

Lãi suất ngân hàng ngày 16/7/2025: Bốn ngân hàng vượt 7%

Lãi suất ngân hàng ngày 16/7, ghi nhận bốn ngân hàng có lãi suất tiền gửi đặc biệt vượt 7%. Lãi suất cao nhất vẫn duy trì ở mức hấp dẫn, thu hút nguồn vốn lớn.
Trải nghiệm VIB PayFlex – 1 thẻ làm chủ mọi nguồn tiền

Trải nghiệm VIB PayFlex – 1 thẻ làm chủ mọi nguồn tiền

Bạn đã bao giờ phân vân trước quầy thanh toán, không biết nên dùng thẻ tín dụng để hưởng ưu đãi hay thẻ ghi nợ để quản lý ngân sách? Với VIB PayFlex, sự lưỡng lự đó giờ đây đã trở thành quá khứ.
Lãi suất ngân hàng ngày 15/7/2025: VCBNeo tăng các kỳ hạn ngắn

Lãi suất ngân hàng ngày 15/7/2025: VCBNeo tăng các kỳ hạn ngắn

Lãi suất ngân hàng hôm nay 15/7/2025 chứng kiến VCBNeo điều chỉnh tăng đồng loạt các kỳ hạn ngắn. Thị trường tiền gửi vẫn duy trì mức lãi suất đặc biệt cao.
Lãi suất ngân hàng ngày 14/7/2025: 8 ngân hàng vượt mốc 6%

Lãi suất ngân hàng ngày 14/7/2025: 8 ngân hàng vượt mốc 6%

Lãi suất ngân hàng hôm nay 14/7/225 chứng kiến 8 ngân hàng niêm yết mức lãi suất huy động trên 6% cho các kỳ hạn dài, bao gồm cả lãi suất đặc biệt và thông thường.
Lãi suất ngân hàng ngày 12/7/2025: Ngân hàng nào đang dẫn đầu thị trường?

Lãi suất ngân hàng ngày 12/7/2025: Ngân hàng nào đang dẫn đầu thị trường?

Lãi suất ngân hàng cập nhật mới nhất vào ngày 12/7/2025 cho thấy xu hướng tăng lãi suất vẫn tiếp diễn tại nhiều ngân hàng, mang đến cơ hội hấp dẫn chưa từng có cho người gửi tiền.
Ngân hàng tăng tín dụng năm 2025 sẽ dựa vào cho vay hạ tầng và bất động sản

Ngân hàng tăng tín dụng năm 2025 sẽ dựa vào cho vay hạ tầng và bất động sản

Theo SSI, thị trường toàn cầu còn nhiều bất định, động lực tăng trưởng tín dụng có thể đến nhiều hơn từ các dự án liên quan đến bất động sản và hạ tầng trong nửa cuối năm 2025 và năm 2026.
Lãi suất thấp, vì sao giấc mơ mua nhà ở vẫn xa vời?

Lãi suất thấp, vì sao giấc mơ mua nhà ở vẫn xa vời?

Dù lãi suất thấp kỷ lục, nhiều người mua nhà ở vẫn khó khó khăn trong việc tiếp cận vốn. Vướng mắc sổ hồng, tài sản thế chấp và điều kiện thu nhập là rào cản lớn.
Lãi suất ngân hàng ngày 11/7/2025: Kỳ hạn 12 tháng vượt 7,7%, cao nhất 9,65%

Lãi suất ngân hàng ngày 11/7/2025: Kỳ hạn 12 tháng vượt 7,7%, cao nhất 9,65%

Lãi suất ngân hàng ngày 11/7/2025 ghi nhân một số ngân hàng áp dụng mức lãi suất đặc biệt 6,5-9,65% cho khoản tiền gửi lớn. Trong đó ABBank, PVcomBank dẫn đầu.
Lãi suất ngân hàng ngày 10/7/2025: Baovietbank, VietBank dẫn đầu nhiều kỳ hạn

Lãi suất ngân hàng ngày 10/7/2025: Baovietbank, VietBank dẫn đầu nhiều kỳ hạn

Lãi suất ngân hàng ngày 10/7/2025, ghi nhận tại Baovietbank, VietBank. Lãi suất đặc biệt vẫn duy trì hấp dẫn cho các khoản tiền gửi lớn, giúp khách hàng tối ưu lợi nhuận.